Kinh tế Trung Quốc ra sao nếu ông Tập Cận Bình làm chủ tịch vô thời hạn?

Ông Tập Cận Bình - Ảnh: Reuters

Theo CNN, Quốc hội Trung Quốc hôm nay 11.3 bỏ phiếu thông qua dự thảo sửa đổi Hiến pháp, trong đó có điều khoản bỏ giới hạn 2 nhiệm kỳ đối với chức danh chủ tịch và phó chủ tịch nước. Điều này mở đường cho ông Tập Cận Bình tại vị vô hạn định.

Giới chuyên gia chính trị cho rằng động thái này sẽ khiến Trung Quốc trở nên độc đoán hơn. Một số nhà kinh tế như ông Julian Evans-Pritchard tại Capital Economics cũng lo ngại: “Quyền lực tập trung vào ít người hơn là rủi ro”. Ông Evans-Pritchard cho rằng các quan chức hàng đầu khác ít có khả năng đi ngược lại ông Tập, ngay cả khi kế hoạch của ông có thể làm tổn thương nền kinh tế.

Hiện kinh tế Trung Quốc cần nhiều cải cách lớn để giải quyết hàng loạt vấn đề, đặc biệt là nợ cao.

Nỗi lo nợ

Tổng nợ Trung Quốc tăng mạnh từ khủng hoảng tài chính toàn cầu. Giữa năm ngoái, tổng nợ tương đương 2,5 lần nền kinh tế nước này, theo Ngân hàng Thanh toán Quốc tế. Ông Tập và nhiều quan chức hàng đầu bàn về việc giảm rủi ro trong hệ thống tài chính, song giới phân tích cho hay chính phủ vẫn chưa thực hiện nhiều động thái để giảm nợ. Năm 2017, hãng xếp hạng tín nhiệm Moody’s và S&P khiến Trung Quốc bất bình khi hạ bậc xếp hạng tín nhiệm và cảnh báo nợ nước này.

Kinh tế Trung Quốc và ông Tập

Dưới thời lãnh đạo của ông Tập, Đại lục chưa có đủ nỗ lực để thúc đẩy đổi mới và bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ. Chính phủ vẫn kỳ vọng đầu tư trực tiếp vào nhiều điểm sai lầm và miễn cưỡng tự do hóa thị trường. Chuyên gia kinh tế Alex Wolf tại Aberdeen Standard Investments ở Hồng Kông cho biết: “Tương lai Trung Quốc đặt trên vai một người đàn ông, về dài hạn, điều này đặt ra nhiều câu hỏi”.

Tiềm năng vẫn lớn

Song một số chuyên gia cho rằng việc kéo dài thời gian nắm quyền của ông Tập có thể giúp ông tăng cường nỗ lực giải quyết các vấn đề kinh tế mà Trung Quốc phải đối mặt. Điều này cũng giúp chính sách Trung Quốc liên tục, ăn khớp.

Aidan Yao, nhà kinh tế tại Axa Investment Managers, cho hay: “Tôi nghĩ rằng việc ông Tập có nhiều thời gian lãnh đạo hơn là tin tốt với các cải cách”. Việc xóa giới hạn nhiệm kỳ chủ tịch nước cũng giúp ông Tập có nền tảng vững chắc hơn trong việc đối phó với động thái thương mại ngày càng gay gắt của Tổng thống Mỹ Donald Trump.

“Quyền lực của ông Tập sẽ giúp Trung Quốc có khả năng hoàn thành nhiệm vụ”, nhà kinh tế Rob Carnell tại ngân hàng đầu tư ING nói. Các nhà đầu tư nước ngoài có thể tiếp cận tốt hơn thị trường tài chính Trung Quốc, tiền tệ Đại lục được giao dịch dễ dàng hơn và kinh tế Trung Quốc bớt phụ thuộc vào xuất khẩu.

“Nhìn từ quan điểm đầu tư, đây là chuyện có vài ưu điểm”, ông Carnell nói, so sánh vị thế của ông Tập và các lãnh đạo châu Âu, những người có “liên minh yếu ớt” khiến cải cách khó lòng được thông qua.

Thu Thảo