Kinh tế Ấn Độ gặp nguy vì giá dầu tăng mạnh

Giá xăng bán lẻ tại Mumbai, thành phố đông dân nhất Ấn Độ, đang ở mức trên 90 rupee (gần 29.000 đồng)/lít. Ảnh: Reuters

Tăng trưởng GDP bị đe dọa

Hôm 25-9, giá dầu Brent tại thị trường London đã có thời điểm gần vượt mốc 82 đô la/thùng, mức cao nhất trong 4 năm qua, khi thị trường thắt chặt trước thềm lệnh cấm vận của Mỹ nhằm vào ngành dầu mỏ Iran.

Giá dầu tăng cao sẽ ảnh hưởng lớn đến các hoạt động kinh tế ở Ấn Độ vì nước này nhập khẩu hơn 80% nhu cầu dầu thô. Hồi tháng 8, Ân Độ nhập khẩu 4,4 triệu thùng dầu/ngày, với tổng chi phí 12 tỉ đô la. Ấn Độ nằm trong nhóm các nước có giá bán lẻ xăng cao nhất thế giới nếu so sánh giá xăng với thu nhập đầu người.

Giá xăng bán lẻ tại Mumbai, thành phố đông dân nhất Ấn Độ, đang ở mức trên 90 rupee (gần 29.000 đồng)/lít, trong khi đó, giá dầu diesel ở mức 78 rupee (22.500 đồng)/lít. Giá nhiên liệu tăng kéo theo giá nhiều mặt hàng tiêu dùng tăng, dẫn đến áp lực lạm phát.

Hãng xếp hạng tín dụng toàn cầu S&P Global Ratings dự báo chính phủ Ấn Độ có thể thực hiện chính sách kiểm soát giá bán lẻ xăng dầu để tránh nguy cơ lạm phát tăng sốc. Ấn Độ thả nổi giá xăng và diesel theo giá thị trường lần lượt vào năm 2010 và năm 2014.

Trao đổi với hãng tin Reuters bên lề Hội nghị dầu mỏ châu Á-Thái Bình Dương hôm 25-9, Partha Ghosh, một lãnh đạo của Tập đoàn dầu khí Ấn Độ cho biết nhu cầu dầu thô của Ấn Độ tăng lên 500 triệu tấn mỗi năm và sẽ tăng lên mức tương đương 10 triệu thùng/ngày vào năm 2040 so với mức 4,7 triệu thùng/ngày vào năm ngoái. Tốc độ tăng trưởng kinh tế Ấn Độ đang thúc đẩy nhu cầu năng lượng của nước này.

Partha Ghosh cho biết cản trở lớn nhất đối với tăng trưởng nhu cầu dầu của Ấn Độ không phải là năng lượng thay thế mà là giá dầu tăng cao hơn. Ông nói nền kinh tế Ấn Độ rất nhạy cảm trước các biến động của giá dầu. Ông dự báo cứ mỗi 10 đô la tăng giá cho mỗi thùng dầu, GDP của Ấn Độ bị thiệt hại khoảng 0,2-0,3 điểm phần trăm mỗi năm. Điều này có nghĩa là nếu giá dầu tăng lên mức 100 đô la/thùng, GDP của Ấn Độ có thể bị thiệt hại 0,6 điểm phần trăm.

Giá dầu thô tăng ổn định sau khi Tổ chức Các nước xuất khẩu dầu mỏ (OPEC) cùng với các đối tác ngoài OPEC dẫn đầu là Nga cắt giảm sản lượng dầu 1,8 triệu thùng/ngày kể từ cuối năm 2016. Tuy nhiên, gần đây, giá dầu tăng mạnh do Mỹ chuẩn bị thực hiện lệnh cấm vận đối với ngành dầu mỏ của Iran, nước sản xuất dầu lớn thứ ba OPEC và cũng là nhà cung cấp dầu quan trọng của Ấn Độ, vào ngày 4-11 tới.

Phát biểu tại Hội nghị Dầu mỏ châu Á-Thái Bình Dương ở Singapore, ông Daniel Jaeggi, người đồng sáng lập công ty giao dịch hàng hóa năng lượng Mercuria Energy Group, cảnh báo nguy cơ thiếu hụt nguồn cung 2 triệu thùng/ngày trong quí 4, do lệnh trừng phạt của Mỹ nhằm vào ngành dầu mỏ Iran, có thể khiến giá dầu Brent tăng sốc lên mức 100 đô la/thùng.

Ben Luckock, Giám đốc giao dịch dầu thô của công ty giao dịch hàng hóa kim loại và năng lượng Trafigura Group, cho biết khi Tổng thống Mỹ Donald Trump thông báo kế hoạch tái trừng phạt Iran, giới phân tích ước tính sản lượng dầu của nước này sẽ suy giảm 300.000-700.000 thùng/ngày. Song giờ đây, họ cho rằng con số này có thể lên đến 1,5 triệu thùng/ngày nếu Mỹ thực thi nghiêm ngặt các biện pháp trừng phạt. Ben Luckock dự báo giá dầu Brent sẽ tăng lên 90 đô la/thùng vào dịp Giáng sinh tới và tiếp tục leo lên mức 100 đô la/thùng vào đầu năm 2019.

Cân nhắc giảm nhập khẩu dầu

Trong phiên giao dịch hôm 25-9, giá dầu Brent tại thị trường London đã tăng vọt qua mốc 82 đô la/thùng. Giới phân tích dự báo giá dầu Brent có thể cán mốc 100 đô la/thùng vào cuối năm 2018. Ảnh: Guardian

Theo hãng tin Reuters, trước các dự báo giá dầu sẽ cán mức 100 đô la/thùng vào cuối năm nay, các tập đoàn hóa dầu Ấn Độ đang cân nhắc cắt giảm lượng dầu dầu nhập khẩu và sử dụng dầu giá rẻ trong các kho dự trữ để phục vụ hoạt động sản xuất.

Giá dầu tăng mạnh đúng lúc các đồng tiền ở các thị trường mới nổi bao gồm đồng rupee của Ấn Độ đang rớt giá mạnh so với đồng đô la Mỹ. Sự kết hợp này khiến chi phí nhập khẩu dầu thô của Mỹ đắt hơn 47% so với năm ngoái nếu tính theo giá trị đồng rupee. Hôm 25-9, đồng rupee của Ấn Độ giao dịch ở mức 72,69 rupee ăn 1 đô la.

Chủ tịch Tập đoàn dầu khí Ấn Độ (IOC) Sanjiv Singh cho biết kế hoạch sử dụng dầu dự trữ để giảm nhập khẩu dầu đã được thảo luận tại cuộc họp với các lãnh đạo ngành hóa dầu hôm 15-9. Các công ty hóa dầu Ấn Độ phải trả tiền mua dầu bằng đồng đô la và chi phí nhập khẩu tăng vọt đang là cơn đau đầu đối với chính phủ của Thủ tướng Narendra Modi trước thềm cuộc tổng tuyển cử vào năm sau.

R. Ramachandran, Giám đốc các nhà máy lọc dầu ở Công ty hóa dầu Bharat Petroleum Corp Limited (BPCL). cũng xác nhận về cuộc họp trên. Ông nói: “Chúng tôi đang tìm kiếm các phương án khác nhau để khống chế chi phí bao gồm sử dụng dầu dự trữ. Nỗ lực này sẽ được các công ty hóa dầu phối hợp thực hiện. Nếu cần thiết, chúng tôi sẽ đàm phán với các nước khác nhằm tạo ra một nỗ lực phối hợp”.

Sử dụng dầu thô dự trữ sẽ giúp giảm chi phí nhập khẩu của các công ty hóa dầu Ấn Độ trong ngắn hạn nhưng có thể dẫn đến rủi ro lớn nếu giá dầu không giảm sau đó, khiến họ sẽ phải nhập khẩu dầu bổ sung vào kho dự trữ với giá cao hơn. Tuy nhiên, chính phủ Ấn Độ ủng hộ kế hoạch này bất chấp rủi ro nói trên.

Chánh Tài