Kinh nghiệm phòng chống dịch tả lợn châu Phi của các nước

Chăn nuôi lợn an toàn sinh học tại Hà Nội.

Ở châu Phi, bệnh này ảnh hưởng trầm trọng đến ngành chăn nuôi lợn và an ninh lương thực. Hiện nay, tình hình bệnh dịch tả lợn châu Phi tại Trung Quốc cũng đang diễn biến phức tạp, có chiều hướng lây lan dần về phía Nam, đến các tỉnh gần với biên giới Việt Nam. Do đó, kinh nghiệm ngăn chặn và xử lý dịch tả lợn châu Phi của các nước cho thấy, khi chưa có bệnh dịch tả lợn châu Phi xuất hiện, thực hiện nghiêm ngặt các biện pháp an toàn sinh học trong chăn nuôi là giải pháp phòng bệnh hiệu quả nhất và quan trọng nhất; thường xuyên vệ sinh, sát trùng, tiêu độc tại các cơ sở, vùng chăn nuôi lợn, các phương tiện vận chuyển, dụng cụ chăn nuôi và vệ sinh cá nhân những người tham gia chăn nuôi; thực hành chăn nuôi tốt và an toàn dịch bệnh.

Bên cạnh đó, cần tăng cường theo dõi, giám sát lâm sàng đối với các đàn lợn; kịp thời phát hiện, cách ly và lấy mẫu xét nghiệm đối với lợn bị bệnh, nghi bị bệnh; tuân thủ các quy định về quản lý vận chuyển, kiểm dịch vận chuyển lợn và các sản phẩm của lợn; tăng cường năng lực chẩn đoán xét nghiệm, điều tra và ứng phó dịch bệnh của các cơ quan chuyên môn thú y các cấp. Trong trường hợp phát hiện, cần phải xử lý triệt để ổ dịch ở phạm vi nhỏ và chưa lây lan; tiêu hủy đàn lợn nhiễm bệnh và các đàn lợn xung quanh có nguy cơ nhiễm bệnh; khoanh vùng dịch, vùng đệm; cấm vận chuyển lợn và các sản phẩm lợn, kể cả các sản phẩm đã qua chế biến (chín) ra khỏi vùng dịch; hỗ trợ tài chính cho người chăn nuôi có lợn buộc phải tiêu hủy.

Một vấn đề cần lưu ý, không điều trị lợn bệnh, nghi mắc bệnh dịch tả lợn châu Phi. Thái Lan đã ban hành lệnh tạm dừng nhập khẩu lợn và các sản phẩm thịt lợn từ Trung Quốc (trừ sản phẩm ruột lợn muối đã qua công đoạn diệt vi rút dịch tả lợn châu Phi theo quy định của OIE); đồng thời tổ chức kiểm soát chặt hành lý của khách du lịch tại sân bay, cửa khẩu, cảng biển, sử dụng chó để phát hiện, mở hành lý kiểm tra nếu nghi ngờ; xây dựng, rà soát lại toàn bộ kế hoạch ứng phó khẩn cấp đối với bệnh dịch tả lợn châu Phi; tăng cường năng lực chẩn đoán, xét nghiệm, đào tạo đội ngũ cán bộ kỹ thuật, kể cả cán bộ thú y cơ sở để bảo đảm khả năng tự nhận diện và ứng phó với bệnh dịch tả lợn châu Phi; xây dựng và ban hành kế hoạch dự phòng đối với bệnh dịch tả lợn châu Phi; tổ chức thông tin, tuyên truyền và báo dịch chính xác, kịp thời; bố trí các nguồn lực phòng và chống bệnh dịch tả lợn châu Phi; trang bị kiến thức và các nguồn lực cho hệ thống thú y các cấp; diễn tập thực hành ứng phó và phòng, chống bệnh dịch tả lợn châu Phi.

Khi có bệnh dịch tả lợn châu Phi xuất hiện, Trung Quốc đã quyết liệt triển khai nhiều biện pháp kiểm soát dịch bệnh, trong đó có việc đóng các cửa chợ buôn bán lợn sống, không cho phép vận chuyển lợn và các sản phẩm của lợn ra khỏi địa bàn các tỉnh có bệnh; đồng thời thiết lập các vùng bị dịch đe dọa là 3km và vùng bảo vệ là 10km; tiêu hủy đàn lợn nhiễm bệnh và các đàn có nguy cơ, kèm theo việc hỗ trợ tài chính với mức 115 USD/con lợn (không phân biệt lợn to, nhỏ). Trung Quốc đã tổ chức kiểm tra, rà soát tình hình dịch bệnh tại hơn 23 nghìn địa điểm, bao gồm giám sát lâm sàng và chủ động lấy mẫu xét nghiệm của lợn chết, lợn bệnh. Kết quả, các cơ quan của Trung Quốc đã phát hiện được 120 mẫu dương tính với vi rút dịch tả lợn châu Phi trong số hơn 9.900 mẫu xét nghiệm.

Nguyễn Ngọc Sơn Chi cục trưởng Chi cục Thú y Hà Nội