Kimono: Hành trình thăng trầm của quốc phục Nhật Bản
Một triển lãm về kimono có quy mô lớn nhất từ trước tới nay tại châu Âu dự kiến sẽ khai mạc ngày 29-2 tới tại Bảo tàng Victoria và Albert (Anh). Với chủ đề Kimono: từ Kyoto đến Catwalk, triển lãm sẽ mở ra trước mắt khách tham quan một hành trình với những thăng trầm của quốc phục Nhật Bản.
* Từ cố đô Kyoto...
Kimono có nguồn gốc từ Kyoto, nơi nổi tiếng với nghệ thuật dệt tơ lụa. Với thế mạnh này, nền kinh tế Kyoto ngày càng phát triển, đến nỗi Hoàng đế Kanmu đã quyết định dọn kinh thành về đây. Vào thời đại Edo, có khoảng 5 ngàn xưởng dệt tơ lụa, đa phần đều nằm trong khu Nishijin của Kyoto. Từ đó, khu này trở thành khu kỷ dệt may tơ lụa nổi tiếng nhất Nhật Bản.
Anna Jackson, người phụ trách triển lãm nói: “Tâm điểm của chương trình này thể hiện kimono là một thứ gì đó năng động, chứ không phải là một di sản bị phủ bụi”. Anna cho rằng, cách tốt nhất để thể hiện sự tôn trọng với kimono là kể lại câu chuyện kimono đã góp phần định hình thời trang, phản ánh xã hội, đi khắp thế giới, không chỉ giữ dáng vẻ duyên dáng, tinh xảo mà còn là một giá trị lịch sử quan trọng.
Ban đầu, “kimono” là một từ tiếng Nhật chỉ có nghĩa đơn giản là quần áo. Nhưng trong những năm gần đây, từ này được sử dụng để nói đến bộ trang phục truyền thống của đất nước mặt trời mọc. Những bộ kimono mà ta biết đến ngày nay được ra đời vào thời Heian (năm 794-1192).
Trước đó, người Nhật thường mặc một bộ gồm phần trên và phần dưới (quần hoặc váy) tách rời hoặc một bộ quần áo liền. Nhưng vào triều đại Heian, một công nghệ làm kimono mới đã được phát triển. Được biết tới như là phương pháp “cắt thẳng”, nó yêu cầu cắt các mảnh vải theo đường thẳng và khâu chúng lại với nhau. Với công nghệ này, những người làm kimono đã không còn phải lo lắng về hình dáng cơ thể của người mặc.
Qua thời gian, kimono trở thành thời trang, người Nhật bắt đầu quan tâm đến việc phối hợp nhiều màu sắc. Điển hình, sự kết hợp màu sắc thể hiện màu theo mùa hoặc địa vị chính trị của người mặc. Và từ đó, đàn ông lẫn phụ nữ đều sử dụng kimono như trang phục hằng ngày. Thậm chí, từ thế kỷ 17, kimono trở nên có giá trị hơn nên các bậc cha mẹ để lại cho con cái như một vật gia truyền.
Ngày nay, vào lúc hoàng hôn ở Kyoto, các ngôi đền rất đông những thanh thiếu niên Nhật Bản, trong các bộ kimono đầy màu sắc được thuê từ các cửa hàng địa phương, tới để chụp ảnh “selfie”. Đây là một hình ảnh đầy thú vị, thể hiện sự thanh lịch và là một mảnh ghép của đường phố Nhật Bản hiện đại.
* ... Đến sàn diễn catwalk
Nói đến kimono, người ta nghĩ ngay đến đất nước mặt trời mọc với hình ảnh người phụ nữ Nhật Bản xinh đẹp, kiêu sa cùng với những cánh hoa anh đào. Nhưng không giống như thời kỳ trước, trang phục kimono thời nay đa dạng hơn và nhận được sự chú ý từ nhiều nơi trên thế giới. Nó cũng trở thành một phần cho ngành công nghiệp thời trang và trở thành những nguồn cảm hứng, sáng tạo cho các nhà thiết kế.
Kimono trong bộ sưu tập xuân - hè 2007 của hãng Christian DiorẢnh: Getty Images
Sự ghi nhận của thế giới dành cho những giá trị của kimono được thể hiện rõ nét tại trụ sở của doanh nghiệp gia đình kinh doanh kimono thế hệ thứ 10 Yamaguchi Genbei. Với không gian thanh lịch, nhiều mẫu thiết kế của dòng họ Yamaguchi được trưng bày đã thu hút du khách từ những tầng lớp cao nhất của ngành công nghiệp thời trang. Đích thân nhà thiết kế Giorgio Armani đã đến thăm nơi này năm ngoái. Cả hãng Chanel và Nike cũng cử các đoàn chuyên gia tới đây để tỏ lòng tôn kính với một di sản thời trang quan trọng ở Kyoto.
Trên thế giới ngày nay, không khó để thấy được một bộ kimono bên ngoài Nhật Bản. Thực tế, đã có những nghệ sĩ nổi tiếng như Katy Perry mặc kimono khi cô biểu diễn trên sân khấu lớn tại lễ trao Giải thưởng Âm nhạc Mỹ (AMA) vào năm 2013. Hay như vào năm 2007, hãng Christian Dior đã gây bất ngờ giới yêu thích thời trang với sự xuất hiện của kimono trong bộ sưu tập xuân - hè.
Tuy nhiên, đã có những ngôi sao vấp phải sự phản đối do mặc kimono mà chưa hiểu hết được những giá trị văn hóa phương Đông. Do đó, triển lãm Kimono: từ Kyoto đến Catwalk sắp tới được kỳ vọng sẽ mở ra cái nhìn còn “thiếu sót” về văn hóa trang phục Nhật Bản tại phương Tây. Triển lãm sẽ gồm các phòng trưng bày, trong đó có áo choàng của Obi-Wan Kenobi trong phim Star Wars, một chiếc váy được thiết kế bởi Alexander McQueen và được Bjork mặc khi xuất hiện trên bìa album Homogen và các trang phục giành giải Oscar từ bộ phim Memoirs of a Geisha cùng nhiều bộ kimono quý từ thế kỷ thứ 17 và 18.
