Kiến nghị xử lý nhiều sai phạm tại Sabeco

KTNN kết luận Sabeco không chia hết lợi nhuận của năm 2016 trở về trước gây thất thu ngân sách - Ảnh: Ngọc Dương

Kiểm toán Nhà nước (KTNN) vừa có văn bản gửi Bộ Công thương, thông báo kết luận báo cáo kiểm toán tình hình tài chính, các hoạt động liên quan đến quản lý, sử dụng vốn nhà nước năm 2016 của Tổng công ty bia, rượu, nước giải khát Sài Gòn (Sabeco) với nhiều đề nghị làm rõ trách nhiệm tập thể, cá nhân có vi phạm.

Văn bản của KTNN nêu rõ 4 vấn đề được phát hiện trong quá trình kiểm toán tại Sabeco với nhiều khoản đầu tư, quản lý, sử dụng tài chính khá lớn.

Theo đó, việc thoái vốn tại Công ty cổ phần đầu tư Sabeco Pearl có một số dấu hiệu sai sót về định giá. KTNN cho biết việc thoái vốn được thực hiện từ tháng 6.2016 theo hình thức tổ chức đấu giá bán toàn bộ cổ phần đang nắm giữ (26% vốn điều lệ). Sabeco xác định giá khởi điểm là 13.247 đồng/cổ phần, giá trúng đấu giá là 13.347 đồng/cổ phần. Tuy nhiên, theo KTNN, việc xác định giá trị doanh nghiệp của Công ty Sabeco Pearl còn sai sót, hạn chế. Điển hình như trong phương pháp so sánh, việc điều chỉnh các yếu tố khác biệt không trên cơ sở chứng cứ thị trường, là không đúng hướng dẫn Tiêu chuẩn thẩm định giá VN. Hay đối với phương pháp thặng dư, đã sử dụng tỷ suất chiết khấu để quy dòng tiền trong tương lai về giá trị hiện tại là 13,69%, trong khi tại thời điểm năm 2016, trên địa bàn TP.HCM, tỷ suất chiết khấu do Hội đồng thẩm định giá đất TP và các đơn vị tư vấn thẩm định xác định cho các dự án bất động sản là 11%. Do đó đã làm giảm đáng kể giá trị doanh nghiệp làm cơ sở xác định giá khởi điểm.

Đối với việc chia cổ tức để nộp ngân sách nhà nước trước khi thoái vốn, theo kết quả kiểm toán, lợi nhuận sau phân phối tại ngày 31.12.2016 của Sabeco là hơn 2.800 tỉ đồng. Công ty mẹ đã phân phối tiếp gần 76 tỉ đồng lợi nhuận của năm 2016 vào quý 1/2017. Lợi nhuận còn lại của Sabeco các năm từ 2016 trở về trước hơn 2.700 tỉ đồng. KTNN đã kiến nghị nộp ngân sách nhà nước gần 2.500 tỉ đồng lợi nhuận còn lại từ năm 2016 trở về trước, tương ứng tỷ lệ vốn nhà nước của Sabeco tại thời điểm ngày 31.12.2016 là 89,59%.

Đầu tư thua lỗ tại 10 doanh nghiệp

Đáng chú ý, KTNN cho biết Sabeco phải trích lập dự phòng tổn thất đầu tư tài chính đối với 10 khoản đầu tư dài hạn khi có vốn góp dưới 20% vốn điều lệ với số tiền là 444,7 tỉ đồng, bằng 77,8% giá trị đầu tư. Bao gồm: khoản đầu tư vào Ngân hàng TMCP Phương Đông được Sabeco trích lập dự phòng hơn 154 tỉ đồng; Ngân hàng TMCP Đông Á hơn 126 tỉ đồng; Công ty PVI Sài Gòn 39,3 tỉ đồng; Quỹ đầu tư chứng khoán Sài Gòn A2 33,7 tỉ đồng; Công ty CP chứng khoán Đại Việt gần 16 tỉ đồng... Trong số này, khoản đầu tư rót vốn là mua trái phiếu Vinashin khiến tổng công ty phải trích lập dự phòng hơn 20,8 tỉ đồng, bằng 100% giá trị đầu tư; khoản đầu tư hơn 136 tỉ đồng vào Ngân hàng TMCP Đông Á, cổ đông không được chuyển nhượng cổ phiếu do ngân hàng này bị kiểm soát đặc biệt.

Hầu hết các khoản đầu tư này đều ngoài ngành nghề chính của Sabeco, văn bản của KTNN gửi Bộ Công thương nêu rõ: “Chỉ đạo làm rõ nguyên nhân, xem xét trách nhiệm tập thể, cá nhân có liên quan trong việc đầu tư góp vốn, mua trái phiếu tại 10 doanh nghiệp nêu trên”.

Ngoài ra, trong báo cáo, KTNN còn đề nghị Bộ Công thương xem xét trách nhiệm tập thể, cá nhân tại bộ này trong việc không chia hết lợi nhuận của năm 2016 trở về trước, gây thất thu ngân sách nhà nước; Việc thoái vốn tại Công ty CP đầu tư Sabeco Pearl có dấu hiệu làm giảm đáng kể giá trị tài sản được định giá. KTNN còn đề nghị Bộ Công thương chỉ đạo làm rõ, xem xét trách nhiệm đối với việc chi thưởng cho người quản lý trong năm 2015 tại công ty mẹ không hợp lý với người lao động và không đảm bảo quy định. Theo đó, Sabeco chi tiền thưởng của năm tài chính 2015 (chi trong năm 2016) cho chủ tịch HĐQT, tổng giám đốc, phó tổng giám đốc, trưởng ban kiểm soát và kế toán trưởng là hơn 15 tỉ đồng, bằng 20,3 tháng lương thực hiện bình quân của người quản lý. Trong khi theo quy định Nghị định 71 năm 2013 chỉ là 1,5 tháng lương.

Thái Sơn