Kiểm toán toàn diện cao tốc Đà Nẵng-Quảng Ngãi năm 2019

Tổng Kiểm toán Nhà nước Hồ Đức Phớc vừa trao đổi với báo chí bên hành lang Quốc hội về dự án cao tốc Đà Nẵng-Quảng Ngãi 34.500 tỷ đồng vừa thông xe đã hỏng.

Theo ông Hồ Đức Phớc, trong năm 2019 sẽ kiểm toán toàn diện dự án cao Đà Nẵng-Quảng Ngãi từ yếu tố tuân thủ pháp luật cho đến các vấn đề về giá trị công trình, cùng nhiều nội dung quan trọng khác liên quan đến dự án.

Về nguyên nhân hư hỏng cao tốc Đà Nẵng-Quảng Ngãi, Tổng Kiểm toán thẳng thắn cho rằng lý do chủ đầu tư đưa ra - có yếu tố "do mưa nhiều" - là không đúng.

"Khi xây dựng định mức quy trình dự án thì phải chịu đựng được trong mọi yếu tố thời tiết. Ông nói như thế là không đúng. Ví dụ như ở Ấn Độ, thời tiết của họ nóng đến 50 độ C, nhưng đường của họ có chảy đâu.

Nguyên nhân hỏng ở đây hoặc là do nền hoặc do mặt đường cao tốc. Nếu do mặt đường thì có thể do thi công không đúng, thi công ẩu, hoặc ăn bớt, hoặc đưa chủng loại vật liệu vào không đúng", ông Phớc nói.

Nước mưa chảy thành dòng tại vị trí phễu thu nước cầu VD09B. Ảnh: Dân trí

Ông cũng cho rằng, trước mắt phải để cho cơ quan chủ quản là Bộ GTVT vào cuộc kiểm tra, làm rõ trách nhiệm trước. Còn sau khi kiểm tra mà thấy có dấu hiệu không khách quan thì các cơ quan độc lập, hoặc cơ quan cấp trên sẽ vào cuộc.

Cũng liên quan đến chất lượng công trình cao tốc Đà Nẵng-Quảng Ngãi, Tổng công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC) thừa nhận, ngoài hư hỏng mặt đường, tuyến cao tốc còn xuất hiện tình trạng đọng nước, ống thu nước bị bật khỏi mối nối, công tác gia cố mái taluy chưa hoàn thiện, đường gom chưa thi công xong…

Chẳng hạn, tại đoạn tuyến JICA (Km0+000 – Km65+000 (đã đưa vào khai thác 14 tháng), phạm vi các Gói thầu số 1, 2, 3B, 5, 6 và 7, hiện có 21 cầu xuất hiện hiện tượng nước thấm từ dải phân cách giữa xuống mố trụ, thấm nước mối nối ống thoát nước mặt cầu.

Với đoạn tuyến WB (Km65+000 – Km139+204), đưa vào khai thác từ 2/9/2018, tại một số vị trí thuộc phạm vi các Gói thầu A1, A2, A3 (Km66+680, Km73+200-Km81+150, Km83+040 (phải tuyến), Km104+500, Km109+230… còn tồn tại tình trạng mặt đường bị đọng nước.

Một số hạng mục cầu, hầm chui xuất hiện tình trạng thấm nước, rỉ nước từ điểm thu nước xuống cống, ống thu nước bị bật khỏi mối nối; lòng cầu/hầm chui chưa được thanh thải, vệ sinh; chưa thanh thải vật liệu thừa khi thi công ra khỏi công trường; công tác gia cố mái taluy tứ nón đầu cầu chưa hoàn thiện; công tác hoàn trả đường địa phương, thi công đường ngang, đường gom chưa thi công xong.

Đại diện VEC giải thích, nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng thấm nước, đọng nước tại một số cầu là do việc thi công hệ thống thoát nước mặt cầu chưa được hoàn thiện để bảo đảm yêu kỹ thuật theo thiết kế, một số vị trí phễu thu nước và ống nhựa dẫn nước tuy đã được lắp đặt nhưng chưa được chèn khít, ống thoát nước bị bật khỏi mối nối…

Nhà thầu chưa thi công rãnh dẫn nước mặt cầu thoát xuống dưới gầm cầu về cống tròn gần đó, dẫn đến nước mưa chảy xuống dưới gầm cầu; chưa thực hiện thanh thải lòng cầu/cống cũng như thanh thải vật liệu thừa khi thi công dầm ngang đầu cầu ra khỏi công trường khiến cầu/hầm chui mất vệ sinh, mất mỹ quan, ảnh hưởng tới việc đi lại của người dân địa phương.

“Việc thấm nước tại các hầm chui dân sinh, qua kiểm tra cho thấy các hầm chui chủ yếu bị thấm nước mối nối khe co giãn thành cống. Nguyên nhân chính là do băng cản nước được bố trí giữa 2 thân đốt hầm trong quá trình thi công bị xô lệch, gây nên hiện tượng rò rỉ nước từ đỉnh hầm chui. Những tồn tại này nhà thầu chậm triển khai khắc phục dẫn đến những bức xúc cho người dân địa phương và tạo dư luận không tốt cho dự án”, đại diện VEC cho hay.

Tổng Kiểm toán Nhà nước Hồ Đức Phớc cho hay, tình trạng thất thoát xảy ra ở các dự án đầu tư công tương đối lớn. Dù không cung cấp cụ thể từng dự án, nhưng theo ông Phớc, đối với những dự án đã được kiểm toán, bình quân cũng phải thất thoát lên tới hơn 2% tổng mức đầu tư.

"Chẳng hạn một dự án có tổng mức đầu tư 10 nghìn tỷ, thất thoát 2%, tức là tương đương với 200 trăm tỷ", ông dẫn ví dụ.

Để ngăn chặn tình trạng này, ông Phớc cho rằng, giải pháp quan trọng hàng đầu là phải tăng cường xử lý trách nhiệm, tăng cường công tác thanh tra, kiểm toán. Đặc biệt cần phải xử lý nghiêm trách nhiệm người đứng đầu. Ví dụ với cơ quan chủ quản đầu tư dự án, bộ trưởng nào quyết thì phải chịu, còn giao cho chủ đầu tư thì ông ấy phải chịu trách nhiệm.

"Thông thường, cơ quan chủ quản đầu tư dự án có trách nhiệm trong việc thiếu kiểm tra, buông lỏng trách nhiệm. Còn trách nhiệm đối với chủ đầu tư là không kiểm tra Ban Quản lý dự án, buông lỏng trách nhiệm, hoặc thậm chí có sự thông đồng, trục lợi", Tổng Kiểm toán nói.

Minh Thái (Tổng hợp)