Kiểm toán Nhà nước 'thúc' Hancorp thực hiện nộp thuế tại dự án Khu Đoàn ngoại giao

KTNN vừa kết luận về việc chấp hành pháp luật về cổ phần hóa và xử lý tài chính từ thời điểm xác định giá trị doanh nghiệp (1/1/2012) đến thời điểm chính thức chuyển thành công ty cổ phần (5/8/2014) của công ty mẹ Tổng công ty Xây dựng Hà Nội -CTCP (Hancorp). Đoàn KTNN đã tiến hành kiểm toán Hancorp từ ngày 28/11/2018 đến ngày 27/12/2018.

Theo kết quả kiểm toán, trong công tác xử lý tài chính tại thời điểm chính thức chuyển thành Công ty cổ phần, Hancorp đã áp dụng sai văn bản để định giá lại các khoản đầu tư tài chính; chưa xác định lại kết quả kinh doanh các dự án bất động sản; tập hợp và hạch toán một số chi phí chưa phù hợp ảnh hưởng đến việc xác định lợi nhuận, nghĩa vụ với ngân sách nhà nước và khoản phải nộp về Quỹ hỗ trợ và sắp xếp doanh nghiệp.

Trong công tác quản lý và sử dụng đất đai khi cổ phần hóa và hình thức thực hiện nghĩa vụ với Ngân sách nhà nước về đất đai, KTNN cho rằng, theo quy định về cổ phần hóa, Hancorp phải lập phương án sử dụng đất đối với toàn bộ diện tích đang quản lý, sử dụng khi cổ phần hóa trình Bộ Xây dựng phê duyệt.

Như tại Hà Nội có 10 khu đất, tại TP Hồ Chí Minh có 01 khu đất, tại tỉnh Nghệ An có 01 khu đất và tại tỉnh Đồng Nai có 01 khu đất. Phương án này có bổ sung thêm 03 khu đất thực hiện các dự án đầu tư kinh doanh bất động sản gồm: Dự án Khu dân cư Long Thọ - Phước An (Đồng Nai); Dự án tổ hợp Nhà ở đa năng 28 tầng Làng quốc tế Thăng Long và Dự án đầu tư cơ sở hạ tầng Khu Đoàn ngoại giao (Hà Nội).

"Việc xây dựng phương án sử dụng đất của Tổng công ty cơ bản phù hợp với ngành nghề sản xuất kinh doanh sau cổ phần hóa được duyệt. Tuy nhiên theo hồ sơ được cung cấp, tại thời điểm xác định giá trị doanh nghiệp (1/1/2012), Công ty đang quản lý, sử dụng 10 khu đất. Trong số 10 khu đất trên, 9 khu đất được Tổng công ty xây dựng phương án tiếp tục sử dụng đất khi cổ phần hóa và xác định giá trị để xác định GTDN khi cổ phần hóa; 01 khu đất bàn giao về UBND Thành phố Hà Nội", KTNN nhận định.

Hancorp chưa thực hiện nộp tiền sử dụng đất đối với phần diện tích xây dựng 3.005m2 để làm nhà ở cao tầng cho người nước ngoài.

Cũng theo KTNN, tại thời điểm chính thức chuyên thành Công ty cổ phần (15/8/2014), Hancorp đã không ghi nhận tăng giá trị tài sản các mục này song trong Báo cáo quyết toán vốn Nhà nước ghi nhận là khoản phát sinh tăng vốn nhà nước với giá trị 17.270,18 triệu đồng. "Theo văn bản 13103/VPCP-ĐMDN, việc ghi nhận tăng giá trị vốn nhà nước như vậy là không phù hợp", KTNN kết luận.

Về tình hình thực hiện nghĩa vụ với ngân sách nhà nước về đất đai: Trong 9 khu đất tiếp tục sử dụng theo phương án cổ phần hóa, các khu đất quản lý và sử dụng theo hình thức thuê đất, trả tiền thuê hàng năm, đơn vị thực hiện đầy đủ nghĩa vụ tiền sử dụng đất cơ bản đầy đủ. Riêng khu đất còn lại đến thời điểm này chưa triển khai thực hiện tại Khu Đoàn ngoại giao (ký hiệu N01-NG, N02-NG), đơn vị đang làm việc với các cấp thẩm quyền để xác định nghĩa vụ tài chính theo phương thức bù trừ với chi phí đầu tư hạ tầng Khu Đoàn ngoại giao.

Cụ thể, đối với dự án đầu tư cơ sở hạ tầng Khu Đoàn ngoại giao tại xã Xuân Đỉnh, Huyện Từ Liêm, TP Hà Nội (nay là phường Xuân Đỉnh, phường Xuân Tảo, quận Bắc Từ Liêm, TP Hà Nội), theo KTNN, Hancorp chưa thực hiện nộp tiền sử dụng đất đối với phần diện tích xây dựng 3.005m2 để làm nhà ở cao tầng cho người nước ngoài (ký hiệu N0I-NG, N02-NG).

Tiền sử dụng đất trên Báo cáo tài chính tại thời điểm chính thức chuyển thành công ty cổ phần, đang xác định kết quả kinh doanh dự án với tiền sử dụng đất theo thông báo tiền sử dụng đất của UBND TP và đến nay đã điều chỉnh theo kết quả Thanh tra Thanh phố Hà Nội (2012).

Riêng chi phí đầu tư hạ tầng, KTNN cho biết, tại thời điểm xác định giá giá trị doanh nghiệp, Tổng công ty đang áp dụng đan giá suất đầu tư hạ tầng kỹ thuật do Bộ Xây dựng phê duyệt theo Quyết định số 565/QĐ-BXD ngày 21/5/2009. Đến thời điểm chính thức chuyển thành công ty cổ phần, một số hạng mục đầu tư cơ sở hạ tầng chưa thực hiện nên không đủ cơ sở để xác định lại chi phí đầu tư thực tế đối với diện tích đất đã chuyển giao.

"Tiền sử dụng đất của các diện tích này tại thời điểm xác định giá trị doanh nghiệp (1/1/2012) được tư vấn định giá theo đơn giá tạm tính 15,5 triệu đồng/m2 tương ứng với là 59,195 tỷ đồng. Đến thời điểm kiểm toán, các khu đất này chưa triển khai thực hiện", KTNN cho hay.

Việc chậm nộp tiền sử dụng đất được Thủ tướng Chính phủ cho phép tại Công văn số 1321/TTg-KTNN ngày 13/8/2008 “Đối với diện tích đất để xây dựng nhà ở phục vụ các sứ quán, cơ quan đại diện, tổ chức quốc tế: Cho phép Tổng công ty được nộp tiền sử dụng bắt đầu từ năm 2010 đến năm 2012 theo chính sách tài chính và giá đất tại thời điểm nộp tiền sử dụng đất” và Công văn số 1172/VPCP-KTN ngày 17/6/2013 về việc khấu trừ chi phí đầu tư xây dựng hạ tầng Khu Đoàn ngoại giao cho Tổng công ty: Đồng ý với đề xuất của Bộ Tài chính và UBND TP Hà Nội về việc tạm thời chưa xác định tiền sử dụng đất của diện tích đất để xây dựng nhà ở phục vụ các sứ quán, cơ quan đại diện, tổ chức quốc tế tại các văn bản nêu trên”.

Trên cơ sở kết quả kiểm toán, KTNN đề nghị Bộ Xây dựng phối hợp với các cơ quan liên quan khẩn trương xử lý các vấn đề về tài chính, quyết định phê duyệt quyết toán tài chính; quyết toán kinh phí hỗ trợ cho người lao động dôi dư; quyết toán số tiền thu từ cổ phần hóa và quyết định công bố giá trị thực tế phần vốn nhà nước tại thời điểm chính chức chuyển sang Công ty cổ phần và chỉ đạo tổ chức bàn giao cho Công ty cổ phần đối với Công ty mẹ - Tổng công ty Xây dựng Hà Nội-CTCP theo quy định.

Cư dân Khu Đoàn ngoại giao nhiều lần căng băng rôn phản đối việc điều chỉnh quy hoạch tại dự án này.

Được biết, Khu Đoàn ngoại giao tại phường Xuân Tảo (Quận Bắc Từ Liêm, Hà Nội) được Thủ tướng Chính phủ và UBND TP Hà Nội phê duyệt, giao cho Tổng công ty Xây dựng Hà Nội –CTCP (Hancorp) làm chủ đầu tư xây dựng và phát triển cơ sở hạ tầng và cảnh quan khu đô thị Ngoại giao đoàn từ năm 2006.

Dự án này có quy mô, diện tích 62,8 ha nhằm đáp ứng nhu cầu đầu tư phát triển khu Đoàn ngoại giao cho Đại sứ quán các nước tại Việt Nam, văn phòng của các tổ chức quốc tế, các tổ chức phi chính phủ, khu ở cho người nước ngoài tại Hà Nội. Đây là khu đô thị có mật độ xây dựng thấp, 30-33%, còn lại 70% là khu công viên cây xanh, hồ điều hòa, công trình công cộng… đây cũng chính là lý do mà hàng nghìn cư dân bỏ tiền mua căn hộ tại khu đô thị này.

Tuy nhiên, ngày 22/5/2017, UBND TP Hà Nội đã ban hành Quyết định số 2905/QĐ-QHKT về việc phê duyệt điều chỉnh cục bộ Quy hoạch chi tiết Khu Đoàn ngoại giao tại Hà Nội khiến các cư dân bất ngờ và bức xúc và lo lắng.

Việc điều chỉnh cụ thể như sau: các ô có ký hiệu CC2, CC3-4, CC5, ĐMKT1 vốn có chức năng đất công cộng, dịch vụ, đất đầu mối kỹ thuật, có mật độ xây dựng thấp thì nay điều chỉnh đều được tăng mật độ xây dựng lên rất nhiều.

Trong suốt thời gian kéo dài, cư dân tại Khu Đoàn ngoại giao đã nhiều lần tập trung căng băng rôn phản đối việc điều chỉnh quy hoạch này. Đồng thời liên tiếp tục có đơn kiến nghị mới về điều chỉnh lại một số ô đất và yêu cầu đối thoại gửi tới Chủ tịch TP Hà Nội, Sở Quy hoạch kiến trúc Hà Nội và chủ đầu tư Hancorp, đơn kiến nghị mới đây nhất là vào ngày 11/3 vừa qua.