Kiểm sát viên có được quyền viết bài về vụ án mình đang kiểm sát điều tra?

Lập vi bằng để làm bằng chứng

Người bị khởi tố là ông Đỗ Minh Thống, nguyên kế toán trưởng Phòng khám đa khoa khu vực Sông Đốc. Ông Thống bị khởi tố về tội “Tham ô tài sản” và “Vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng”. Cùng khởi tố trong vụ này, còn có ông Phan Phương Đông, nguyên Trưởng phòng khám.

Bức xúc về việc ông Thống mới bị khởi tố thì KSV P.T.H viết bài buộc tội nên người nhà của ông Thống đã nhờ Văn phòng Thừa phát lại ở TP.HCM lập vi bằng, ghi lại toàn bộ nội dung bài viết này. Đến nay, bài viết của KSV P.T.H còn lưu giữ trên Cổng thông tin điện tử của Viện KSND tỉnh Cà Mau.

Tại phiên tòa ngày 18/02/2020, ông Thống xuất trình vi bằng và đề nghị Hội đồng xét xử thay đổi KSV P.T.H vì cho rằng có căn cứ rõ ràng cho thấy vị KSV không vô tư, khách quan khi làm nhiệm vụ được quy định tại khoản 3 điều 49 Bộ luật tố tụng hình sự (BLTTHS) năm 2015.

Các luật sư bào chữa cho ông Thống, ông Đông cũng thống nhất với ý kiến của ông Thống và đề nghị HĐXX hoãn phiên tòa để đổi KSV.

Tòa yêu cầu thay đổi KSV, Viện KSND tỉnh Cà Mau không đồng ý!

Sau khi hội ý tại phòng nghị án, HĐXX đã căn cứ vào khoản 3 điều 49, khoản 2 điều 52 BLTTHS 2015, chấp nhận yêu cầu của bị cáo và Người bào chữa về việc yêu cầu thay đổi KSV P.T.H theo khoản 3 điều 49 BLTTHS 2015 và ra Quyết định hoãn phiên tòa. Theo Quyết định hoãn phiên tòa số 03/2020/HSST-QĐ ngày 18/02/2020, ngoài căn cứ điều 52 BLTTHS và văn bản của HĐXX lập ngày 18/2/2020, trong phần xét thấy của HĐXX có nội dung: “Cần thay đổi kiểm sát viên thực hành quyền công tố, xét xử tại phiên tòa quy định tại khoản 3 điều 49 BLTTHS…”.

Như vậy, đây là trường hợp thay đổi KSV tại phiên tòa và do HĐXX quyết định. Theo quy định, Viện KSND tỉnh Cà Mau, sau khi nhận được Thông báo của HĐXX TAND tỉnh Cà Mau gửi sang thì sẽ tiến hành thay đổi KSV.

Quyết định hoãn phiên tòa

Sẽ không có gì tranh cãi nếu Viện KSND thực hiện việc thay đổi KSV theo Quyết định hoãn phiên tòa của HĐXX. Thế nhưng, 10 ngày sau, Viện KSND tỉnh Cà Mau lại ra Thông báo số 64/VKS-P1 ngày 27/02/2020 do Phó Viện trưởng Nguyễn Phục Đào ký gửi TAND tỉnh Cà Mau thông báo về việc không thay đổi KSV P.T.H theo Quyết định hoãn phiên tòa ngày 18/02/2020. Thông báo này cũng đồng thời gửi cho bị cáo Đỗ Minh Thống và người bào chữa cho bị cáo.

Được biết, ngay sau khi nhận được Thông báo của Viện KSND tỉnh Cà Mau, ông Thống và người bào chữa cho ông đã có văn bản gửi HĐXX TAND tỉnh Cà Mau để phản đối việc Viện KSND tỉnh Cà Mau không thay đổi KSV giữ quyền công tố và kiểm sát xét xử tại phiên tòa.

KSV có vi phạm Hiến pháp và nguyên tắc suy đoán vô tội?

Theo Người bào chữa cho ông Thống, việc KSV P.T.H đăng bài “Chi tiếp khách sai quy định, Kế toán trưởng và Trưởng phòng khám đa khoa khu vực Sông Đốc phải ngồi tù” đăng trên Cổng thông tin điện tử Viện KSND tỉnh Cà Mau vào ngày 07/02/2019 đã cho thấy có căn cứ rõ ràng KSV P.T.H không vô tư, khách quan trong quá trình làm nhiệm vụ, vi phạm Hiến pháp, BLTTHS.

Theo Luật sư, khoản 1 điều 31 Hiến pháp 2013 đã Hiến định: “1. Người bị buộc tội được coi là không có tội cho đến khi được chứng minh theo trình tự luật định và có bản án kết tội của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật.”

Công văn gửi TAND tỉnh Cà Mau

Tại điều 13 BLTTHS 2015, đó là “Nguyên tắc suy đoán vô tội”: “Người bị buộc tội được coi là không có tội cho đến khi được chứng minh theo trình tự, thủ tục do Bộ luật này quy định và có bản án kết tội của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật”.

“Ông Đỗ Minh Thống bị Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Cà Mau khởi tố, bắt tạm giam vào ngày 06/02/2019, thì một ngày sau, vào ngày 07/02/2019, bà P.T.H với tư cách là KSV được giao nhiệm vụ kiểm sát hoạt động trong giai đoạn điều tra đã đăng bài kết tội ông Thống, ông Đông. Ngay tít bài đã khăng định: “Chi tiếp khách sai quy định, kế toán trưởng…. phải ngồi tù”.

Cơ quan CSĐT chưa kết thúc điều tra, Viện KSND chưa ban hành cáo trạng, người bị buộc tội chưa bị đưa ra xét xử và kết tội bằng bản án có hiệu lực pháp luật của Tòa án, nhưng KSV P.T.H sử dụng nhiệm vụ được giao đã kết luận và khẳng định ông Thống “phải ngồi tù”. Đây là chứng cứ rõ ràng nhất để khẳng định, KSV P.T.H. có hành vi phạm điều 31 Hiến pháp, vi phạm Nguyên tắc “Suy đoán vô tội” được quy định tại điều 13 BLTTHS” – Người bào chữa cho ông Thống bức xúc.

Việc KSV được phân công kiểm sát điều tra, truy tố và thực hành quyền công tố tại phiên tòa đã tự mình viết bài đăng trên Cổng thông tin điện tử của ngành kiểm sát có nhiều nội dung kết tội người bị khởi tố, trước nay chưa có tiền lệ.

Đồng thời, Viện KSND tỉnh Cà Mau lẽ ra thay đổi KSV theo Quyết định hoãn phiên tòa của HĐXX thì lại phản bác, giữ nguyên, gây bức xúc cho bị cáo và người bào chữa.

Sự việc này dấy lên sự quan ngại về tính khách quan, vô tư của Viện KSND tỉnh Cà Mau về sự tuân thủ các quy định của BLTTHS và quyết định của HĐXX.

Kim Phượng