Khu kinh tế ven biển Quảng Yên - Cánh cửa vùng Đông Bắc

Nút giao Hà An (TX Quảng Yên), cao tốc Hạ Long - Hải Phòng. Ảnh: Đỗ Phương

Nắm bắt cơ hội “vàng”

TX Quảng Yên có vị trí quan trọng, nằm giữa 3 thành phố lớn (Hải Phòng, Uông Bí và Hạ Long). Mặc dù nằm ở vị trí đắc địa, nhưng từ năm 2017 trở về trước, do hạ tầng giao thông chưa được đầu tư kết nối đồng bộ, nên Quảng Yên chưa phát huy hết tiềm năng, thế mạnh của mình. Tháng 9/2018, đánh dấu sự kiện đặc biệt, tạo sức bật quan trọng không riêng cho TX Quảng Yên mà cả tỉnh, khi tuyến cao tốc Hạ Long - Hải Phòng (dài 24,6km) và cầu Bạch Đằng chính thức khánh thành đi vào hoạt động, đã rút ngắn quãng đường từ TP Hạ Long đi Hà Nội từ 180km còn 130km, thời gian đi ô tô giảm từ 3,5 giờ còn 1,5 giờ; quãng đường từ Hạ Long đi Hải Phòng từ 75km giảm còn 25km. Cao tốc Hạ Long - Hải Phòng đã mở rộng "cánh cửa" giao thương từ các khu vực lân cận đến Quảng Yên một cách thuận lợi.

Thị xã có nhiều cửa sông, cửa biển, trong đó một số lạch sâu và mặt bằng không gian rộng, thuận tiện cho xây dựng cảng bến bãi, kho hàng, các KCN và các hoạt động dịch vụ cảng, logistics. Khu vực cửa sông, biển Quảng Yên được các chuyên gia đánh giá tương đối kín gió, là khu vực có tiềm năng lớn để xây dựng cảng nước sâu tiếp nhận tàu cỡ lớn (trọng tải trên 30.000 DWT) kết hợp phát triển KCN và hình thành KKT tổng hợp...

Với ưu thế về vị trí địa lý vừa có đường biển, vừa có đường bộ, đường hàng không tiếp giáp với sân bay Vân Đồn và sân bay Cát Bi (Hải Phòng), giúp hoạt động giao thương vận chuyển hàng hóa xuất, nhập khẩu qua địa bàn thị xã đa dạng, có lợi thế trở thành “trạm trung chuyển quốc tế”. Cùng với sự phát triển và đầu tư đồng bộ về kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ, hiện dư địa quỹ đất của Quảng Yên còn nhiều, là điều kiện cần thiết để Quảng Yên quy hoạch phát triển các KCN, cảng biển và dịch vụ logistics.

Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Văn Thắng khảo sát vị trí quy hoạch phát triển cảng biển và dịch vụ logistics tại TX Quảng Yên, tháng 9/2019.

Hội tụ nhiều yếu tố trên đã thúc đẩy Quảng Yên phát triển ngày càng năng động, trở thành địa bàn thu hút nhiều nhà đầu tư lớn của tỉnh. Những năm gần đây, tốc độ phát triển kinh tế - xã hội của thị xã đạt mức tăng trưởng ấn tượng. Cơ cấu kinh tế chuyển dịch từ nông nghiệp sang công nghiệp và dịch vụ. Tiêu biểu năm 2019, tốc độ tăng trưởng kinh tế của thị xã tăng 16,8% so năm 2018; thu ngân sách nhà nước ước đạt trên 532 tỷ đồng, cao nhất từ trước tới nay, tăng gần 14% so với năm 2018.

Trong định hướng phát triển của Quảng Yên, các đồng chí lãnh đạo tỉnh đã thống nhất nhận định: Quảng Yên là vùng đất có tiềm năng và lợi thế lớn để phát triển thành vùng kinh tế động lực ở tỉnh Quảng Ninh nói riêng, vùng Bắc Bộ nói chung. Những năm gần đây, KKT này có sự chuyển mình lớn và được xác định là KKT ven biển chủ lực, đóng góp tích cực trong tiến trình phát triển kinh tế - xã hội của Quảng Ninh và các địa phương lân cận. Thời gian tới, tỉnh tiếp tục ưu tiên nguồn lực đầu tư hạ tầng các KCN để thu hút nhà đầu tư nước ngoài có năng lực tài chính, tầm nhìn dài hạn đầu tư vào các KCN nằm trong khu vực dự kiến thành lập KKT ven biển Quảng Yên.

Sức hút của Khu kinh tế ven biển

Theo Quy hoạch chung TX Quảng Yên đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050: Xây dựng Quảng Yên hướng tới mục tiêu trở thành một đô thị văn minh, hiện đại, sinh thái gắn với không gian truyền thống tâm linh, hấp dẫn đầu tư; đô thị Quảng Yên trở thành một đô thị đẹp, phát triển tại cửa ngõ phía Tây Nam của tỉnh, cửa mở sang Hải Phòng; phát triển kinh tế song hành với TP Hải Phòng...

Hiện thực hóa mục tiêu trên, giai đoạn 2018-2020, thị xã đang hoàn thiện các cơ sở pháp lý và cơ chế chính sách ưu đãi thành lập KKT ven biển Quảng Yên.

Dự án Khu Công nghiệp Sông Khoai (TX Quảng Yên) đang được Tập đoàn Amata (Thái Lan) triển khai giải phóng mặt bằng. Ảnh: Đỗ Phương

Quảng Ninh đang trình Thủ tướng Chính phủ về Đề án thành lập KKT ven biển Quảng Yên và xin bổ sung KKT này vào Quy hoạch phát triển các KKT ven biển của Việt Nam. Dự kiến, KKT ven biển Quảng Yên hình thành trên cơ sở các khu vực: Khu phức hợp đô thị, công nghiệp, công nghệ cao tại TP Uông Bí và TX Quảng Yên; khu dịch vụ cảng biển, cảng biển, công nghiệp và đô thị Đầm Nhà Mạc và khu vực còn lại của KKT. Tổng diện tích KKT ven biển hơn 15.300ha (hơn 12.600ha thuộc TX Quảng Yên, còn lại thuộc TP Uông Bí).

Khu vực dự kiến thành lập KKT ven biển Quảng Yên đã và đang thu hút được nhiều nhà đầu tư nước ngoài có năng lực tài chính và tầm nhìn chiến lược. Điển hình như: Tập đoàn Amata (Thái Lan) đang tập trung giải phóng mặt bằng và thi công dự án xây dựng kinh doanh cơ sở hạ tầng KCN Sông Khoai, vốn đầu tư dự kiến 155 triệu USD; Công ty CP Khu công nghiệp Bắc Tiền Phong đang đầu tư Dự án phát triển Tổ hợp cảng biển và KCN tại khu vực Đầm Nhà Mạc, vốn đầu tư khoảng 315 triệu USD; Công ty CP Khu công nghiệp Tiền Phong đang đầu tư Dự án xây dựng, kinh doanh hạ tầng kỹ thuật KCN và cảng Nam Tiền Phong, vốn đầu tư khoảng 128 triệu USD. Ngoài ra, Công ty TNHH MTV Sửa chữa ô tô Hải Phòng đăng ký đầu tư dự án kinh doanh cơ sở hạ tầng KCN Bạch Đằng diện tích 176,45ha, vốn đầu tư gần 1.000 tỷ đồng... Đây là các nhà đầu tư hàng đầu trong lĩnh vực phát triển KCN, cảng biển và dịch vụ cảng, hứa hẹn tạo đột phá phát triển cho KKT ven biển của thị xã.

TX Quảng Yên ưu tiên quỹ đất khu vực Đầm Nhà Mạc, Sông Rút phát triển cảng biển, dịch vụ logistics. Trong ảnh: Công ty Đóng tàu và Vận tải biển Nam Phat Ship.

Công ty Đầu tư và Phát triển hạ tầng Viglacera hiện đã đầu tư xây dựng hạ tầng Khu công nghiệp Đông Mai, vốn đầu tư 622 tỷ đồng, sẵn sàng cho các nhà đầu tư có dự án thứ cấp thuê lại; hiện tỷ lệ lấp đầy Khu công nghiệp đạt hơn 51%.

Đồng chí Lê Mạnh Tuyến, Phó Chủ tịch Thường trực UBND TX Quảng Yên, cho biết: Để kịp thời nắm bắt cơ hội, tạo thế và lực cho KKT ven biển phát triển, thị xã đã tập trung hoàn thiện các quy hoạch phân khu; tháo gỡ các khó khăn về thủ tục hành chính, giải phóng mặt bằng cho các nhà đầu tư triển khai dự án đúng tiến độ. Thời gian tới, thị xã tiếp tục giải phóng mặt bằng, tạo quỹ đất sạch cho nhà đầu tư vào các KCN Bắc Tiền Phong, Nam Tiền Phong, Sông Khoai. Đồng thời, tiếp tục xây dựng, hoàn chỉnh các khu chức năng theo quy hoạch chung, quy hoạch chi tiết được duyệt của KKT ven biển Quảng Yên. Với những giải pháp cụ thể, khả thi, Quảng Yên sẽ nắm bắt tốt cơ hội, sớm tạo đột phá mới cho sự phát triển của KKT ven biển.

Phạm Tăng