'Không phải cắt giảm thủ tục lấy được để báo cáo thành tích'

Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ

Sáng 19/2, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ, Chủ tịch Ủy ban Chỉ đạo quốc gia về cơ chế một cửa ASEAN, cơ chế một cửa quốc gia và tạo thuận lợi thương mại (Ủy ban 1899) đã chủ trì phiên họp lần thứ 4 nhằm kiểm điểm kết quả thực hiện nhiệm vụ năm 2018 và phương hướng triển khai năm 2019.

Hàng hóa phải kiểm tra chuyên ngành còn lớn

Thứ trưởng Bộ Tài chính Vũ Thị Mai cho biết, trong năm 2018, nhìn chung các bộ, ngành đã có chuyển biến tích cực, tạo ra đột phá khi trong 5 tháng cuối năm đã triển khai thêm 100 thủ tục mới, tiếp tục mang lại lợi ích cho người dân và doanh nghiệp.

“Bộ Giao thông Vận tải, Bộ Công thương, Bộ Tài nguyên và Môi trường, Ngân hàng Nhà nước đã có nhiều nỗ lực trong việc triển khai các thủ tục hành chính trên Cơ chế một cửa quốc gia và đạt kết quả rất tốt. Đặc biệt, Bộ Giao thông Vận tải và Ngân hàng Nhà nước đã hoàn thành 100% theo kế hoạch”, bà Mai thông tin.

Về kiểm tra chuyên ngành, theo Thứ trưởng Mai, số lượng hàng hóa kiểm tra chuyên ngành còn lớn. 10 tháng đầu 2018, số tờ khai nhập khẩu thuộc diện quản lý và kiểm tra chuyên ngành chiếm 19,1% tổng số lô nhập khẩu làm thủ tục hải quan tại cửa khẩu.

Thứ trưởng Bộ Y tế Trương Quốc Cường cho biết, nhiều mặt hàng bộ quản lý đã bãi bỏ kiểm tra hải quan chuyên ngành như mỹ phẩm... tạo thuận lợi cho doanh nghiệp.

Tuy nhiên, theo Bộ Y tế, thực hiện cắt giảm kiểm tra chuyên ngành vẫn còn bất cập, khó quản lý, xác định chất lượng hồ sơ ở “luồng xanh”.

“Như vụ VNPharma, trong 4 năm liền, họ làm giả hồ sơ nhập khẩu thuốc dùng thuốc kém chất lượng mà không ai biết, không quản lý được gây nguy hiểm cho xã hội. Chỉ khi xảy ra việc thì mới xác định được hồ sơ giả thì muộn”, ông Cường nói về thực tiễn đã qua và đề nghị phải xác định rõ các mặt hàng nào cần phải quản lý, không thể bỏ thủ tục kiểm tra chuyên ngành, nhất là liên quan tới thực phẩm.

Đồng quan điểm, Thứ trưởng Bộ Thông tin Truyền thông Nguyễn Thành Hưng cho rằng, thực hiện cơ chế một cửa và cắt giảm kiểm tra chuyên ngành cần bảo đảm được nhiệm vụ của hải quan và cũng phải tạo thuận lợi cho công tác quản lý Nhà nước của các bộ, ngành.

Không ban hành được quy chuẩn thì không được kiểm tra

Đánh giá cao những kết quả đã đạt được, nhưng qua trực tiếp khảo sát ở một số địa phương, Phó Thủ tướng lưu ý, số lượng hàng hóa phải kiểm tra chuyên ngành còn chiếm tỷ trọng lớn, việc cắt giảm danh mục hàng hóa quản lý và kiểm tra chuyên ngành còn nhiều hạn chế, chưa bảo đảm tốt hai mục tiêu tạo thuận lợi thương mại đi kèm với chống gian lận thương mại.

Toàn cảnh phiên họp

“Quan điểm không phải cắt giảm lấy được để báo cáo thành tích mà phải đạt được cả hai mục tiêu trên, tăng cường khả năng quản lý, phối hợp các bộ, cơ quan với nhau và với Tổng cục Hải quan. Có những điều kiện, thủ tục kinh doanh không phải và không đáng phải cắt giảm hoặc buộc phải giữ để bảo đảm quản lý Nhà nước mà lại cắt giảm đi là phải rà soát lại. Ngược lại khi ban hành văn bản “cắt giảm” nhưng lại “đẻ” ra thủ tục, điều kiện khác, đây là điều phải lưu ý”, Chủ tịch Ủy ban nhấn mạnh.

Với kiểm tra chuyên ngành, Phó Thủ tướng nhấn mạnh nguyên tắc: “Bộ nào không ban hành được trình tự, thủ tục, tiêu chuẩn, quy chuẩn kiểm tra thì không được phép kiểm tra chuyên ngành, phải chấm dứt và bãi bỏ chuyện này. Nếu không sẽ dẫn tới bộ nào cũng có quyền kiểm tra”.

Lãnh đạo Chính phủ lưu ý thêm, không chuyển tất cả từ tiền kiểm sang hậu kiểm, có những hàng hóa bắt buộc phải tiền kiểm nhưng phải quy định rõ trình tự, thủ tục, thời hạn, nội dung, tiêu chí, cách thức kiểm tra.

Việc kiểm tra chuyên ngành sau thông quan, quan trọng là các bộ, ngành ban hành các quy trình và thủ tục, còn việc đầu tư hệ thống trang thiết bị máy móc và trực tiếp làm công tác kiểm tra phải đi theo hướng xã hội hóa, để tư nhân, doanh nghiệp làm, Phó Thủ tướng dẫn kinh nghiệm của Australia trong chuyến làm việc tại quốc gia này vào giữa năm 2017.

Trong năm 2019, Phó Thủ tướng đề nghị Bộ Tài chính và các bộ, ngành phải tính đến bài toán nhân sự, quy trình, thủ tục, công nghệ, hạ tầng, đáp ứng yêu cầu phát triển lâu dài, kết nối một cửa quốc gia với ASEAN và quốc tế, đồng thời phải có giải pháp để người dân và cộng đồng doanh nghiệp giám sát chặt chẽ lĩnh vực này.

Năm 2018, cả nước có 13 bộ, ngành hoàn thành 173 thủ tục hành chính (TTHC) kết nối với NSW (đạt 97% so với mục tiêu của Nghị quyết số 19/2018/NQ-CP), giải quyết 1,9 triệu hồ sơ của khoảng 27.000 doanh nghiệp.

Theo Quyết định số 1254/QĐ-TTg ngày 26/9/2018, Thủ tướng Chính phủ tiếp tục giao các bộ, ngành phấn đấu triển khai mới 138 TTHC trên NSW. Tới hết năm 2018, các bộ đã hoàn thành 106 thủ tục, chiếm 77% so với mục tiêu.

Hương Giang