Không nên làm từ thiện kiểu 'phát quà giữa chợ'

Ngày 26/11, tại biệt thự riêng, sa sĩ Ngọc Sơn tổ chức hoạt động từ thiện, phát ra 10 tấn gạo, cùng số tiền hàng trăm triệu đồng cho người nghèo. Tuy nhiên, do có quá nhiều người tràn vào trong khuôn viên dinh thự cùng một lúc để chờ được nhận quà đã gây ra cảnh hỗn loạn, chen lấn, xô đẩy, khó kiểm soát.

Hình ảnh ca sĩ Ngọc Sơn phát tiền cho người dân. Ảnh: Vietgiaitri

Bình luận về việc này, thầy giáo Đào Tuấn Đạt, Hiệu trưởng trường THPT Anhxtanh, một người rất tích cực tham gia các sự kiện từ thiện cho rằng đã làm từ thiện đều phải bỏ của, bỏ công, rất đáng được trân trọng.

Tuy nhiên, sự việc lộn xộn xảy ra tại nhà ca sĩ Ngọc Sơn hay với nhiều trường hợp khác không phải là vấn đề gì lớn mà đó là do khâu tổ chức chưa bài bản, chưa có kế hoạch cụ thể.

Khi tổ chức có kế hoạch, có đối tượng cụ thể thì 100 gói quà chứ có cả 1000 gói quà cũng phát ra đơn giản. Quan trọng là làm sao phải tặng được quà cho đúng đối tượng, tránh tình trạng lợi dụng, trục lợi, người cần nhận không được nhận người không đáng nhận lại được nhận quà để rồi gây ra cảnh hỗn loạn.

Vì thế, ngoài sự thiếu chuyên nghiệp, sau câu chuyện này ông Đạt cho rằng cũng cần nhìn vào mục đích của người làm từ thiện. Từ mục đích khác nhau sẽ có những cách làm từ thiện khác nhau.

"Tôi cho rằng, nếu làm từ thiện nên thực hiện êm đềm, bình lặng, mang quà đến tận tay người được nhận quà thật sự sẽ hay hơn là những cảnh ồn ào, mang quà ra giữa chợ để phân phát, tạo những cảnh hỗn loạn không cần thiết", ông Đạt nêu quan điểm.

Đây không phải lần đầu nghệ sĩ Việt làm từ thiện gây tranh cãi. Trước đó, trên trang cá nhân, nam ca sĩ Dương Triệu Vũ đưa hình ảnh tập tiền với chia sẻ gửi đến đồng bào miền Trung đang gặp cảnh lũ lụt, thiên tai. Hay người mẫu Ngọc Trinh bị lên án dữ dội khi từng “vô tư” chụp tờ biên lai chuyển khoản 150 triệu đồng quyên góp cho người dân miền Trung và đăng kèm dòng trạng thái trên Facebook của mình rằng, “Hãy làm thôi, đừng nói, cũng đừng im lặng”.

Rồi câu chuyện ồn ào của vợ chồng nữ ca sĩ Thủy Tiên từng bị chê bai làm từ thiện “không có tâm”. Thậm chí, họ còn nhận được phản hồi thiếu tích cực về cách phát quà như “bố thí” hay livestream trực tiếp đến thăm hỏi bà con nghèo tại quê hương ở Rạch Giá, Kiên Giang...

Về vấn đề này, ông Nguyễn Văn Đực - Phó Giám đốc Công ty địa ốc Đất Lành cũng khẳng định, làm từ thiện là tốt, các hoạt động từ thiện đều rất đáng trân trọng, cần được khuyến khích. Tuy nhiên, làm từ thiện phải đúng cách, đúng đối tượng thì hoạt động từ thiện mới có ý nghĩa.

Sở dĩ dư luận xã hội thường thiếu lòng tin khi nhìn vào hoạt động từ thiện của một số cá nhân ngôi sao, nghệ sĩ bởi vì bên cạnh những người làm từ thiện thật sự, âm thầm và lặng lẽ thì cũng có các cuộc từ thiện đầy phô trương và ồn ào.

"Có những người làm từ thiện rất "lố" như: đứng trên ban công rồi ném tiền xuống cho người nghèo lao vào nhặt. Hay, từ trong xe ô tô hạ kính rồi ném tiền ra ngoài... coi đó như một cách "ơn trời ban xuống cho người dân"" - ông Đực ví dụ

Theo vị chuyên gia, trường hợp phát tiền, phát gạo giữa chợ, trong nhà, chụp ảnh, khoe tiền.... gây ồn ào, không cần thiết của ca sĩ Ngọc Sơn không phải là lần đầu. Nam ca sĩ này từng làm nhiều lần như vậy và lần nào cũng gây ồn ào.

Nếu nhìn vào hoạt động của ca sĩ này dễ khiến dư luận, người dân nghi ngờ mục đích thật sự không phải là làm từ thiện mà mục đích lớn hơn là gây sự ồn ào để quay phim chụp hình và tung lên trang cá nhân, thu hút sự chú ý từ dư luận..

Đặt vấn đề như vậy vì ông Đực cho rằng, những đồng tiền và những cân gạo được phát ra trong sự chen lấn, xô đẩy đó có khi không đến được đúng người, đúng địa chỉ cần được giúp đỡ. Như vậy là mục đích làm từ thiện là không đạt được.

Hơn nữa, chưa chắc những người dân nhận gạo, tiền quanh khu vực đó đã là những người dân khốn cùng, nghèo khó. Họ đến vì nghe đồn, thấy được thì đến, người này đến được người khác cũng đến theo gây nên sự hỗn loạn, tức là làm từ thiện vì người nghèo nhưng có khi lại giúp ngươi giàu giàu hơn.

"Mục đích từ thiện không đạt, lại gây ra cảnh hỗn loạn. Tuy vậy, càng hỗn loạn thì tên tuổi của các ngôi sao càng được chú ý.

Như thế cuối cùng lại làm bật tên tuổi của các nghệ sĩ chứ không phải vì mục đích từ thiện", ông Đực nói.

Theo ông Đực, làm từ thiện đúng cách là phải có địa chỉ cụ thể, rõ ràng. Làm từ thiện phải đúng người, đúng mục đích.

Người làm từ thiện có thể tự đến tận nơi để phát quà từ thiện trực tiếp cho những người dân nghèo khó, cần nhận được sự giúp đỡ. Đó là những vùng sâu, vùng xa nghèo đói, là các cô nhi viện, nhà trẻ, nhà tình thương... những người cần sự giúp đỡ thật sự.

Làm như vậy thì đồng tiền từ thiện mới tới được tận tay người nghèo, đồng tiền từ thiện mới có giá trị và giúp ích được cho người nghèo.

Bất ngờ cán bộ trung tâm nhân đạo 'ăn' hàng từ thiện

Thứ hai, phải thông qua các quỹ từ thiện, thông qua chính quyền địa phương thực hiện phát quà cho từng đối tượng cụ thể.

Ông lấy ví dụ như ở nước ngoài, các siêu đại gia thường lập quỹ từ thiện hàng tỷ đô, hoạt động đúng mục đích, mục tiêu cụ thể đã được định hướng trước trên cơ sở có sự giám sát công khai, minh bạch.

"Làm từ thiện kiểu đem quà phát giữa chợ chỉ có ở Việt Nam mới như vậy. Ở các nước, họ không làm như thế mà thực hiện rất bài bản, có kế hoạch và mục tiêu, đối tượng rất cụ thể", ông Đực nói thêm.

Nguyễn Lam