Không giúp đỡ, Mỹ nhắc Thổ cẩn thận với S-400

Bộ Ngoại giao Mỹ vừa phát đi thông báo bình luận về tình hình chiến sự ở tỉnh Idlib, Syria, trong đó binh sĩ Thổ Nhĩ Kỳ liên tiếp hứng chịu tổn thất về người.

Người dân tụ tập tại một bệnh viện ở biên giới Thổ Nhĩ Kỳ với Idlib sau khi nghe tin nhiều binh sĩ Thổ thiệt mạng vì trúng pháo kích.

Theo đó, Bộ Ngoại giao Mỹ khẳng định Washington hết sức lo ngại về việc Quân đội Thổ Nhĩ Kỳ bị Syria tấn công, bày tỏ sự ủng hộ đối với đồng minh NATO.

Thông báo cũng kêu gọi các bên chấm dứt ngay lập tức các cuộc tấn công tại tỉnh Idlib.

"Chúng tôi biết thông tin về tình hình tại Idlib và hết sức lo ngại trước việc các binh sĩ Thổ Nhĩ Kỳ bị tấn công dẫn đến thương vong. Chúng tôi đã liên hệ với chính quyền Thổ Nhĩ Kỳ để xác nhận sự việc này và làm rõ thêm tình hình ở khu vực nói trên" - Sputnik dẫn thông báo của Bộ Ngoại giao Mỹ cho hay.

Washington cũng cho biết đang xem xét các phương án hỗ trợ Ankara sao cho tốt nhất.

"Chúng tôi đang xem xét các phương án hỗ trợ Thổ Nhĩ Kỳ một cách tốt nhất trong cuộc khủng hoảng này" - thông báo của Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết thêm.

Thượng nghị sĩ Lindsey Graham, người gần gủi với chính quyền Tổng thống Donald Trump kêu gọi thành lập vùng cấm bay ở Idlib và ngăn chặn việc giết hại thường dân.

Tuy nhiên, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Mỹ Mark Esper cho biết, Mỹ sẽ không quay trở lại khu vực biên giới giữa Syria và Thổ Nhĩ Kỳ.

"Vào thời điểm này, tôi không thấy có bất kỳ khả năng nào nào khiến chúng tôi quay trở lại khu vực biên giới" - ông Esper cho biết.

Ông Esper nhấn mạnh, Lầu Năm Góc từ trước đến nay luôn tập trung vào mục tiêu đánh bại nhóm khủng bố Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng ở miền đông Syria. Trong số tất cả các tỉnh của Syria ông Esper nhận định Idlib là khu vực phức tạp nhất, bởi tập trung nhiều phe phái khác nhau tham gia xung đột.

Trong khi đó, Trưởng phái đoàn Mỹ tại tổ chức quân sự Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO), bà Kay Bailey Hutchison đã nhân tình hình căng thẳng ở Idlib để cho rằng, Ankara có thể lấy đó làm ví dụ để từ bỏ hệ thống S-400 của Nga.

Bà Hutchison cho biết, Mỹ đã cố gắng giải thích cho Thổ Nhĩ Kỳ rằng nước này không nên mua những hệ thống này.

“Tôi hy vọng Tổng thống (Thổ Nhĩ Kỳ Tayyp) Erdogan sẽ thấy chúng tôi là đồng minh của họ trong quá khứ cũng như trong tương lai, và họ nên từ bỏ S-400” - bà Hutchison nói.

Theo bà, tình hình hiện tại ở Syria “nên có cân lượng vượt trội hơn tất cả mọi thứ khác đang diễn ra giữa Thổ Nhĩ Kỳ và Nga”.

Trưởng phái đoàn Mỹ tại NATO Kay Bailey Hutchison đã thốt lên "Oh my gosh" khi nghe báo cáo về số binh sĩ Thổ Nhĩ Kỳ thương vong ở Idlib, theo Washington Examinor

Trước đó, Bộ trưởng Quốc phòng Thổ Nhĩ Kỳ Hulusi Akar ngày 20/2 tuyên bố rằng tình hình ở Idlib không ảnh hưởng đến kế hoạch triển khai hệ thống tên lửa phòng không S-400 của Nga tại nước này.

Vài ngày sau, Tổng thống Erdogan cho biết, Ankara đã yêu cầu Mỹ hỗ trợ về hệ thống phòng thủ Patriot nhưng Washington đã không đáp ứng, buộc nước này phải quyết định mua hệ thống phòng thủ S-400 của Nga.

Theo lời Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayyp Erdogan, các tổ hợp phòng không S-400 sẽ đi vào hoạt động đầy đủ trong tháng 4/2020. Ankara đã từ chối các nhượng bộ và đe dọa của Mỹ gồm việc hủy các đơn hàng máy bay chiến đấu F-35 tiên tiến và hệ thống phòng không Patriot.

Cho đến nay, căng thẳng ở tỉnh Idlib, Syria vẫn tiếp tục dâng cao. Khoảng 33 binh sĩ Tổ Nhĩ Kỳ đã thiệt mạng và 32 người khác bị thương trong cuộc không kích của chế độ Assad do Nga hậu thuẫn ở Idlib phía tây bắc Syria hôm 27/2. Thông tin này đã được Thủ tướng Thổ Nhĩ Kỳ xác nhận.

Chính phủ ban đầu xác nhận số người chết là chín nhưng sau đó tăng số lượng lên 22, 29 và cuối cùng là 33.

Cuối ngày 27/2, Tổng thống Recep Tayyip Erdoğan đã triệu tập một cuộc họp an ninh quốc gia khẩn cấp về căng thẳng ở Idlib. Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Mevlut Cavusoglu đã gọi điện cho Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg để báo cáo về vụ tấn công.

Sau khi kết thúc cuộc họp, Cục trưởng phụ trách truyền thông Thổ Nhĩ Kỳ Fahrettin Altun cho biết, Ankara sẽ "tiếp tục đáp trả".

"Thời gian không còn nhiều, chế độ này đã tấn công thường dân và quân đội chúng tôi đã ở trên mặt đất. Chúng tôi đã và sẽ tiếp tục đáp trả. Nếu những cuộc tấn công này tiếp diễn, chúng tôi sẽ tiến lên với kế hoạch ngăn chặn chế độ này giết người và di dời người tị nạn” - ông Altun viết trên Twitter.

Hải Lâm