Khởi tố vụ thất thoát nghìn tỷ tại nhà máy thép ở Hà Tĩnh

Thượng tá Nguyễn Anh Tuấn, Phó thủ trưởng thường trực Cơ quan An ninh điều tra, Công an tỉnh Hà Tĩnh cho biết, vụ việc có dấu hiệu vi phạm quy định về hoạt động ngân hàng, hoạt động khác liên quan đến hoạt động ngân hàng.

Một góc nhà máy gang thép Vạn Lợi, hoang phế lâu nay. Ảnh: Duy Tuấn

Dự án nhà máy liên hợp Gang thép Vạn Lợi chính thức khởi công vào năm 2008, trên diện tích đất gần 26 ha tại khu kinh tế Vũng Áng (thị xã Kỳ Anh, tỉnh Hà Tĩnh).

Tổng mức đầu tư của dự án lên tới hơn 1.700 tỷ đồng, do công ty cổ phần Gang thép Hà Tĩnh làm chủ đầu tư.

Dự án này được ngân hàng cho vay 85% (trên tổng mức đầu tư dự án), chủ đầu tư chỉ góp vốn 15%. 03 ngân hàng tham gia vào dự án này là Ngân hàng Phát triển Việt Nam (VDB), Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV) và Ngân hàng Ngoại thương Việt Nam (VCB).

Theo cam kết của chủ đầu tư, dự án sẽ hoàn thành giai đoạn 1 và cho ra thương phẩm đầu tiên vào tháng 8/2010.

Mặc dù vậy, dự án đã bị ngưng trệ và bỏ hoang từ năm 2010 đến nay, máy móc, trang thiết bị gỉ sét, xung quanh cỏ dại mọc um tùm.

Ngày 19/5/2015, tỉnh Hà Tĩnh đã ra quyết định thu hồi đất, thu hồi giấy phép đầu tư nhà máy thép Vạn Lợi, đồng thời yêu cầu chủ đầu tư phối hợp với các cơ quan chức năng xử lý việc thanh lý dự án, tháo dỡ máy móc, thiết bị.

Tháng 7/2018, Tòa án nhân dân thị xã Kỳ Anh công nhận công ty cổ phần Gang thép Hà Tĩnh nợ VDB gần 1.300 tỷ đồng (nợ gốc gần 590 tỷ, nợ lãi quá hạn gần 500 tỷ, phạt lãi quá hạn gần 180 tỷ), nợ Vietcombank là hơn 150 tỷ đồng (trong đó nợ gốc hơn 74 tỷ, nợ lãi quá hạn 71 tỷ đồng, phạt lãi quá hạn hơn 5 tỷ đồng), nợ BIDV hơn 115 tỷ đồng (nợ gốc hơn 49 tỷ, lãi quá hạn hơn 27 tỷ, lãi phạt quá hạn hơn 38 tỷ đồng).

Do chủ đầu tư không có khả năng trả nợ, cuối năm 2018, chi cục thi hành án dân sự thị xã Kỳ Anh phối hợp với các đơn vị liên quan tổ chức cưỡng chế, kê biên toàn bộ tài sản, công trình phục vụ cho việc xây dựng nhà máy để phát mại, trả lại tiền cho các ngân hàng.

Ngày 26/4/2019, theo hợp đồng với chi cục thi hành án dân sự thị xã Kỳ Anh, công ty đấu giá hợp danh Hồng Lĩnh (TP Hà Tĩnh) tổ chức bán đấu giá tài sản nhà máy thép Vạn Lợi.

Toàn bộ tài sản được định giá gần 109 tỷ đồng, người trúng đấu giá mua được với giá hơn 205 tỷ đồng.

Cơ quan điều tra xác định, trong quá trình thực hiện dự án, chủ đầu tư là công ty cổ phần Gang thép Hà Tĩnh và các tổ chức tín dụng đã có sai phạm về tài chính, chỉ định thầu, cho vay vốn không đảm bảo điều kiện.

Việc làm này gây thất thoát cho các tổ chức tín dụng hơn 1.500 tỷ đồng và gần 165.000 đô la Mỹ.

Thiện Lương