Khơi thông dòng chảy sông Dinh trước mùa mưa lũ

Đoàn kiểm tra tại mỏ cát Phú Thủy (Công ty Sơn Long Thuận) đã được dọn dẹp, khơi thông dòng sông Dinh rất thông thoáng.

Sông Dinh ở Ninh Thuận kéo dài hơn 50 km từ thượng nguồn huyện Ninh Sơn đổ về huyện Ninh Phước và phường Đông Hải, TP Phan Rang - Tháp Chàm đến tận cửa biển.

Ngày 29-8, UBND tỉnh thành lập Đoàn công tác do Phó Chủ tịch Trần Quốc Nam làm Trưởng đoàn, đi kiểm tra tất cả các doanh nghiệp đang hoạt động khai thác mỏ cát trên toàn tuyến sông Dinh.

Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường Ninh Thuận Lê Khắc Huy Anh cho biết, đơn vị luôn phối hợp các ngành và địa phương tổ chức kiểm tra hoạt động khai thác cát tại sông Dinh, kiên quyết xử lý nghiêm những trường hợp vi phạm pháp luật trong đoạt động khai thác tại các mỏ cát đã được cấp giấy phép khai thác, bao gồm việc đắp đường công vụ dưới lòng sông gây ngăn cản dòng chảy, để bảo đảm an toàn việc tiêu thoát lũ trên sông Dinh từ thượng nguồn đổ về, nhằm tránh thiệt hại cho người dân sống hai bên bờ sông Dinh và vùng hạ lưu.

Tính từ ngày 1-7-2011 (thời điểm Luật Khoáng sản năm 2010 có hiệu lực) đến ngày 22-8-2019, UBND tỉnh Ninh Thuận đã cấp 32 Giấy phép khai thác mỏ cát trên sông Dinh cho 25 doanh nghiệp với tổng diện tích cấp phép hơn 109 ha, trữ lượng khai thác 1.608.887 m3 và công suất khai thác 428.330 m3/năm. Đến nay, có 21/32 mỏ đang còn hiệu lực, 10 mỏ hết thời hạn giấy phép, đang lập thủ tục đề nghị gia hạn và một mỏ đã trả lại giấy phép khai thác.

Một số đường công vụ dưới lòng sông chưa được tháo dỡ, cùng với nhiều đống đá lớn nằm chắn ngang, khiến dòng sông Dinh bị thu hẹp nơi thượng nguồn.

Theo hồ sơ khai thác tại các mỏ cát đã được cấp phép, công nghệ khai thác sử dụng máy đào xúc cát trực tiếp từ mỏ đổ lên ô-tô vận chuyển (không sử dụng công nghệ bơm hút). Các mỏ cát đều phải đắp các đoạn đường công vụ dưới sông để phương tiện, thiết bị di chuyển đến khu vực khai thác và vận chuyển cát sau khai thác; vật liệu đắp đường là cát, sỏi lòng sông. Các mỏ cát được khai thác theo trình tự từ hạ nguồn lên thượng nguồn, từ ngoài vào trong, khai thác theo dạng cuốn chiếu, khai thác hết đến đâu thì đường công vụ sẽ được phá dỡ đến đó, nên chiều dài các đường công vụ dưới lòng sông sẽ giảm dần theo thời gian khai thác. Đồng thời, hoạt động khai thác thực hiện trong mùa khô (từ tháng 1 đến 31-8 hằng năm) và để bảo đảm việc thông luồng, thoát lũ trong mùa mưa bão, sau thời điểm 31-8, các doanh nghiệp phải thực hiện việc phá dỡ các tuyến đường công vụ dưới lòng sông để không cản trở dòng chảy, bảo đảm an toàn cho người, phương tiện và thiết bị.

Trong số 21 mỏ cát đang còn hiệu lực giấy phép khai thác trên sông Dinh, có chín mỏ đang đắp đường công vụ dưới lòng sông và tổ chức khai thác đúng phạm vi, ranh giới được cấp phép và đúng theo hồ sơ thiết kế được phê duyệt. Riêng các mỏ cát Lương Cang 2 (Công ty Sông Trà), mỏ cát Đô Vinh, mỏ cát Phước Thiện 4 (Công ty Việt Trung) đắp đường công vụ dưới sông để khai thác chưa đúng theo hồ sơ thiết kế, làm thu hẹp dòng chảy.

Ngay sau khi kiểm tra, ghi nhận thực tế, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Ninh Thuận chỉ đạo các doanh nghiệp nhanh chóng tháo dỡ đường công vụ đắp dưới lòng sông và di dời những đống đá, sỏi đến nơi khác, bắt đầu từ ngày 1-9, các doanh nghiệp tạm ngừng khai thác cát, tập trung nguồn lực dọn dẹp để bảo đảm khơi thông dòng chảy, an toàn thoát lũ sông Dinh trong mùa mưa lũ năm 2019.

Phó Chủ tịch Trần Quốc Nam nói: “Nếu doanh nghiệp nào không tuân thủ chỉ đạo của UBND tỉnh và gây hậu quả do việc tắc trách của mình, tỉnh sẽ kiên quyết thu hồi giấy phép hoạt động”.

NGUYỄN TRUNG