Khởi nghiệp không chỉ bằng vốn mà phải đổi mới tư duy sáng tạo

Ông Lý Đình Quân: Đôi lúc muốn từ bỏ, gục ngã trên hành trình theo đuổi ước mơ khởi nghiệp đổi mới sáng tạo

Những năm gần đây, trào lưu khởi nghiệp của giới trẻ Việt Nam tăng lên mạnh mẽ. Theo số liệu từ Mạng lưới Khởi nghiệp toàn cầu (GEN), Việt Nam được lọt nhóm 20 nền kinh tế khởi nghiệp cao nhất. Đây là dấu hiệu đáng mừng cho nền kinh tế quốc dân. Tuy nhiên, nước ta cũng lọt vào danh sách 20 quốc gia có khả năng thực hiện kế hoạch kinh doanh thấp nhất bởi nhiều dự án Startup bị “chết yểu”. Có nhiều nguyên nhân khiến hành trình khởi nghiệp của giới trẻ “đứt gánh” như: Kinh nghiệm, vốn, thị trường…

5 năm là doanh nhân khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, ông Quân hiểu hơn ai hết những gì giới trẻ đang trải qua. Bởi chính ông có thời điểm cũng muốn từ bỏ, gục ngã trên hành trình theo đuổi ước mơ của mình. Thời điểm năm 2014 - 2015 đối với ông là bầu trời tăm tối. Bắt đầu sự nghiệp, mọi thứ đối với ông đều mới mẻ. Bản thân ông không hề có định hướng, lạc lõng, cô đơn, thiếu thốn và thiếu niềm tin.

Ông Quân đang giảng trong một Khóa đào tạo Khởi sự Doanh nghiệp. Ảnh Khoinghiep

Ông kể lại, thời điểm đó, mọi người luôn hoài nghi công việc mà ông cùng các cộng sự đang làm. Họ cho rằng, việc khởi nghiệp hệ sinh thái là lan man, không hiệu quả, vất vả và không tạo ra giá trị cũng như thu nhập. Dù vậy, ông vẫn kiên quyết, kiên trì và tin tưởng mục tiêu đi theo con đường này.

“Trồng cây bao năm cũng đến ngày hái quả”, hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo và chương trình Vườn ươm Doanh nghiệp Đà Nẵng đã ra đời. Ông Quân nhận định, phải thúc đẩy và phát triển liên tục hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo thì nhiều doanh nghiệp mới, doanh nghiệp sáng tạo chất lượng ra đời.

Ông Lý Đình Quân, TGĐ Trung tâm ươm tạo khởi nghiệp Sông Hàn, Trưởng làng Công nghệ Du lịch - một trong các trưởng làng thuộc chương trình TechFest Việt Nam 2018. Ông là doanh nhân với 15 năm điều hành doanh nghiệp ở các vị trí cấp cao. Ông cũng có rất nhiều trải nghiệm từ các hoạt động hỗ trợ xã hội, hỗ trợ khởi nghiệp như: đồng sáng lập và điều hành Vườn ươm Doanh Nghiệp Đà Nẵng (DNES); chuyên gia chương trình tăng tốc khởi nghiệp mạng lưới các Nhà đầu tư thiên thần Việt Nam - iAngle Acceleration Program (iAA); sáng lập và Phó trưởng ban thường trực tổ chức Sự kiện Startup Fair 2016; sáng lập và Chủ tịch 3 nhiệm kỳ BNI Infinity Chapter; sáng lập Câu Lạc bộ Kiến tạo Khởi nghiệp Đà Nẵng (9startlab).

Hiện nay, ông đang nắm giữ nhiều chức vụ quan trọng như: Giám đốc SONGHAN incubator; Chuyên gia hệ sinh thái khởi nghiệp; Ủy viên ban vận động thành lập Hiệp hội Khởi nghiệp Quốc Gia; Ủy viên Ban cố vấn cho các tổ chức, dự án khởi nghiệp ở một số địa phương và các trường Đại Học.

“Sau giai đoạn đầu khởi nghiệp, doanh nghiệp cần sự quan tâm, đầu tư, hỗ trợ hơn để hệ sinh thái khởi nghiệp hình thành cơ bản. Sau đó, tự thân nó phát triển với sự dẫn dắt của nền kinh tế tư nhân và chính từ nhu cầu của thị trường”, ông Quân nhấn mạnh.

Khởi nghiệp không bắt nguồn từ vốn mà từ tư duy sáng tạo

Sau những khó khăn khi khởi nghiệp, Trưởng làng Công nghệ Du lịch thuộc chương trình TechFest Việt Nam 2018 nhận định, giới trẻ đang ở một thời kỳ vàng của lịch sử với nhiều cơ hội lớn. Cuộc cách mạng công nghệ 4.0 phát triển rầm rộ trên thế giới và dĩ nhiên Việt Nam không thể đứng ngoài cuộc chơi này. Thị trường với 7 tỷ dân mở ra cơ hội lớn cho các bạn trẻ - những người đã, đang và sẽ khởi nghiệp. Họ có thể tạo ra nhiều mô hình kinh doanh mới, sản phẩm mới để cạnh tranh, thực hiện hóa giấc mơ doanh nhân của mình.

Hiện nay, nhà nước đã thiết lập tương đối đầy đủ các hành lang pháp lý cho khởi nghiệp, nhiều chủ trương hỗ trợ toàn diện cho khởi nghiệp đổi mới sáng tạo. Vị thế và tinh thần hội nhập của Việt Nam trên trường quốc tế ngày càng cao, uy tín sẽ thuận lợi cho giới trẻ tiên phong, tiến ra biển lớn, chinh phục “cá mập”.

“Thời đại công nghệ 4.0 cũng là giai đoạn lịch sử để sản sinh, hình thành những thế hệ doanh nhân Việt Nam mới gắn liền với sáng tạo và công nghệ”, Trưởng làng Công nghệ Du lịch khẳng định.

Là doanh nhân đi trước, ông Quân khuyên giới tẻ khởi nghiệp cần nắm bắt cơ hội này. Thay đổi khởi nghiệp truyền thống bằng tư duy hoàn toàn mới, tức tư duy đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp từ những gì đã có. Khởi nghiệp không bắt nguồn từ vốn mà bằng tư duy sáng tạo; bằng sự hợp tác, liên kết các giá trị. Khởi nghiệp trong môi trường có gắn kết hệ sinh thái khởi nghiệp, học hỏi, tìm tòi, nghiên cứu và liên tục kết nối thành viên. Hơn nữa, khởi nghiệp phải gắn với ước mơ, sứ mệnh và đam mê của bản thân thì rủi ro sẽ giảm, giá trị sẽ tăng.

Với ông Quân, khởi nghiệp đổi mới sáng tạo có ý nghĩa nhân văn sâu sắc, hình thành trên nền kinh tế tri thức, xã hội văn mình, đóng góp nhiều giá trị phát triển bền vững cho xã hội.

Tháo gỡ khó khăn cho khởi nghiệp đổi mới sáng tạo

Để khởi nghiệp đổi mới sáng tạo như “cá gặp nước”, ông Quân nêu ra 3 vấn đề cần giải quyết. Cụ thể, giáo dục khởi nghiệp chưa phát triển đúng với hướng các trường đại học, cao đẳng, các trường trung học phổ thông trên cả nước. Do đó, cần ưu tiên đẩy mạnh giáo dục khởi nghiệp.

Tiếp theo, để khởi nghiệp đổi mới sáng tạo cần một môi trường thể chế thông thoáng, đặc biệt là chính sách triển khai các hoạt động khởi nghiệp. Ví dụ, cơ chế hỗ trợ cho các trung tâm ươm tạo, cơ chế tài chính để triển khai các hoạt động hỗ trợ khởi nghiệp còn rất nặng về hành chính, chưa phù hợp với hoạt động khởi nghiệp.

Cuối cùng, cần có góc nhìn mới toàn diện về phát triển hệ sinh thái khởi nghệp đổi mới sáng tạo cho lãnh đạo và cán bộ địa phương từ đó có chỉ đạo, điều phối, ra quyết định hiệu quả cho hoạt động hỗ trợ khởi nghiệp. Vì chỉ cần quyết định sai định hướng sẽ làm lãng phí nguồn lực và mất cơ hội khởi nghiệp của giới trẻ.

Thúy Ngân