Khói mù bao phủ Đông Nam Á

Khói mù che mờ tòa nhà Thủ tướng Malaysia.

Thái Lan

Sáng thứ Hai 1/10, Thủ tướng Prayut Chan-o-cha chủ trì cuộc họp trực tuyến khẩn cấp với tỉnh trưởng 16 tỉnh và các Bộ, ngành liên quan sau khi cơ quan chuyên môn xác định mức độ ô nhiễm bụi mịn PM2.5 (có kích thước nhỏ hơn 2,5 micrometres) đã vượt ngưỡng an toàn ở thủ đô Bangkok và 5 tỉnh lân cận.

Ông Prayut muốn các ngành và địa phương phải nhận thức được tình hình nguy hại và yêu cầu có kế hoạch hành động chung đảm bảo hiệu quả. Tổng Giám đốc Cục Kiểm soát ô nhiễm nói rằng ô nhiễm ở Thái Lan do ít gió và ít mưa trong giai đoạn chuyển tiếp mùa.

Mức PM2.5 an toàn là 50 microgramme/m3, nhưng ngay như “ốc đảo xanh” của Bangkok là Công viên Lumpini cũng đo được mức 67 còn nhiều nơi vọt lên 80 - 83 microgramme/m3. Cục Kiểm soát ô nhiễm thống kê được cả thảy 33 điểm ở Bangkok có mức ô nhiễm bụi mịn vượt ngưỡng an toàn.

Các biện pháp đối phó tạm thời được Bộ Y tế khuyến cáo là người làm việc ở ngoài trời cần đeo khẩu trang và uống 6 - 8 cốc nước mỗi ngày. Các quận ở thủ đô Bangkok cũng tăng cường tần suất phun nước rửa đường để hạn chế bụi quẩn do phương tiện giao thông tạo ra. Bản thân Thủ tướng Prayut cũng lên mạng xã hội kêu gọi ai phải đi lại ngoài đường nên đeo khẩu trang, đồng thời khuyến nghị các công trường xây dựng, nhà máy điều chỉnh, hạn chế hay có thể là tạm ngừng hoạt động để góp phần giảm ô nhiễm khói bụi trong những ngày cao điểm này.

Khí thải công nghiệp, xây dựng, khói xe và đốt đồng là 4 nguyên nhân gây ô nhiễm không khí hàng đầu ở Thái Lan. Năm nay, nạn cháy rừng nghiêm trọng ở Indonesia kéo dài nhiều tuần qua cũng góp phần không nhỏ gây ra nạn khói mù ở nhiều nước Đông Nam Á. Đến những ngày cuối tháng 9, Cơ quan Kiểm soát thảm họa Indonesia thở phào khi thông báo “những ngày dữ dội nhất sắp kết thúc” khi dữ liệu vệ tinh đo được diện tích cháy rừng đã giảm 78%.

Indonesia

Cháy rừng ở Indonesia bị nhiều nước trong khu vực đổ lỗi góp phần làm trậm trọng thêm tình trang ô nhiễm không khí bỏi khói mù có thể lan đến tận Thái Lan và các khu vực phụ cận. Cao điểm cháy rừng ở Indonesia kiểm đến có đến trên 2.500 điểm cháy, tập trung trên các đảo Sumatra và Borneo, trong đó đảo Borneo nằm giữa 3 nước Indonesia, Malaysia và Brunei.

Indonesia đã huy động quân đội, máy bay chưa cháy rừng nhưng nỗ lực của con người không tương xứng với giặc lửa. Chính quyền nhiều tỉnh tổ chức phát khẩu trang, mở bệnh viện dã chiến để giúp người dân, cho học sinh tạm nghỉ học, theo hãng tin Bloomberg.

Malaysia

“Anh có thể phê phán Indonesia, chỉ trích họ nhưng cháy rừng thì vẫn tiếp tục thôi”, Thủ tướng Malaysia Mahathir Mohamad diễn giải khi ông thừa nhận thật khó khi muốn can thiệp vào công việc nội bộ của nước khác, dù nó ảnh hưởng đến mình. Ông Mahathir cho biết, Chính phủ đã sẵn sàng bộ luật quy định các công ty Malaysia có cơ sở ở nước ngoài phải có nghĩa vụ chữa cháy rừng, ý nói nhắm đến Indonesia.

Bộ trưởng Năng lượng - Khoa học - Công nghệ - Môi trường và Biến đổi khí hậu Yeo Bee Yin đã viết thư gửi trực tiếp người đồng nghiệp Indonesia, đề nghị được hỗ trợ chống cháy rừng để ngăn khói bụi lan sang các nước láng giềng nhưng lá thư của bà không được hồi âm.

Trong khi đó thì do mức độ ô nhiễm đã đến mức báo động, Malaysia phải huy động cả máy bay rải hợp chất hóa học như sodium chloride magnesium oxide để làm mưa nhân tạo, rửa sạch không khí và đánh tan các tầng bụi. Jailan Simon – Tổng Giám đốc Cục Khí tượng thừa nhận đây chỉ là biện pháp tạm thời nếu cháy rừng ở Indonesia không giảm. Malaysia cũng phải cho đóng cửa trường học ở nhiều tỉnh trong những ngày khói bụi cao điểm. Thậm chí như ngày 11/9 khi mức độ khói bụi quá cao đã khiến phiên tòa xét xử cựu Thủ tướng Najib Razak phải hoãn lại 1 tuần.

Singapore

Kỳ này là lần đầu tiên không khí chạm ngưỡng không sạch trong 3 năm qua. Theo Chỉ số Ô nhiễm tiêu chuẩn của riêng Singapore, trên 100 là đe dọa sức khỏe nhưng có ngày đã lên đến 106 và trong nhiều ngày qua luôn dao động trên 87.

Vốn tự hào là đảo quốc sạch, từ năm 2014 Singapore đã có luật trói buộc tội hình sự với cả các đối tượng ở nước ngoài gây ô nhiễm không khí vượt biên giới đến nước này.

ĐỨC HUY