Khởi động nhóm kỹ thuật chăm sóc sức khỏe ban đầu

Chủ tọa đoàn Hội nghị

PGS.TS.Nguyễn Trường Sơn, Thứ trưởng Bộ Y tế cho biết, tại Việt Nam, chăm sóc sức khỏe ban đầu được Đảng và Nhà nước đặc biệt quan tâm. Nghị quyết 20- NQ/TW đã đề ra mục tiêu thực hiện bao phủ chăm sóc sức khỏe và bảo hiểm y tế toàn dân; tập trung đổi mới cơ chế và phương thức hoạt động của y tế cấp xã để để thực hiện vai trò là tuyến đầu trong phòng bệnh, chăm sóc sức khỏe; phát triển y học gia đình; triển khai đồng bộ hệ thống công nghệ thông tin trong quản lý trạm y tế cơ sở, tiêm chủng, quản lý bệnh tật; đổi mới mọi người dân đều được quản lý, chăm sóc sức khỏe; được bảo đảm bình đẳng về quyền và nghĩa vụ trong tham gia bảo hiểm y tế và thụ hưởng các dịch vụ y tế. Đề án 2384 về xây dựng và phát triển mạng lưới y tế cơ sở và dự án thí điểm xây dựng 26 trạm y tế xã phường trên 8 tỉnh, thành phố đã mang lại một số kết quả, tuy nhiên thách thức vẫn còn nhiều.

Theo Quyết định số 5088/QD-BYT ngày 29/10/2019 của Bộ trưởng Bộ Y tế thành lập Nhóm công tác Kỹ thuật về Chăm sóc sức khỏe Ban đầu với 4 mục tiêu sau: đảm bảo các hoạt động và đầu tư mới /bổ sung của các đối tác phải các đối tác phải phù hợp với các ưu tiên và chiến lược của Chính phủ, cung cấp hỗ trợ kỹ thuật cho Bộ Y tế nhằm tạo sức mạnh tổng hợp từ các hoạt động và đổi mới sáng tạo, kêu gọi, điều phối và tăng cường đầu tư cho chăm sóc sức khỏe ban đầu, và xây dựng và hệ thống hóa các bằng chứng và đưa ra các khuyến nghị cho Bộ Y tế về các chiến lược, đầu tư và ưu tiên cho chăm sóc sức khỏe ban đầu.

Việc thành lập Nhóm Công tác kỹ thuật về chăm sóc sức khỏe ban đầu là một dấu mốc quan trọng đánh dấu ưu tiên cách tiếp cận “phối hợp liên ngành, khuyến khích sự tham gia của các đối tác liên quan” trong việc thực hiện mục tiêu bao phủ chăm sóc sức khỏe toàn dân (UHC).

Y tế cơ sở đã đạt được một số thành tựu đáng kể như hoàn thành các mục tiêu thiên niên kỷ, kiểm soát sốt rét, lao, thanh toán bệnh bại liệt polio, loại trừ uốn ván sơ sinh, duy trì tiêm chủng đầy đủ các mũi vắc xin cho trẻ em dưới 1 tuổi đạt 95%, và sản xuất được hầu hết các loại vắc xin trong chương trình tiêm chủng mở rộng.

Trong thời gian tới, tiến tới mục tiêu giảm tỷ lệ mắc viêm gan b ở trẻ dưới 5 tuổi xuống 1% và loại trừ sởi vào năm 2020... Tuổi thọ người dân cũng tăng lên đáng kể. Tuy nhiên, tỷ lệ chi từ tiền túi người dân còn cao ở mức 41%. Theo khuyên cáo của WHO, tỷ lệ này chỉ nên dưới 30%..

Tại Việt Nam, vai trò của chăm sóc sức khỏe ban đầu đã và đang được khẳng định và đã nhận được chỉ đạo về chiến lược và cam kết chính trị.

Tuy nhiên, các thách thức về tài chính cho chăm sóc sức khỏe ban đầu, đầu tư cho chăm sóc sức khỏe ban đầu còn hạn chế so với đầu tư cho bệnh viện, chi BHYT tại tuyến cơ sở và y tế dự phòng chiếm tỷ lệ rất nhỏ so với tổng chi BHYT, chất lượng và danh mục cung ứng dịch vụ tại các cơ sở y tế tuyến dưới còn hạn chế, thiếu niềm tin của người dân đối với chăm sóc sức khỏe ban đầu; nhân lực cho chăm sóc sức khỏe ban đầu thiếu và yếu, bệnh viện vẫn là trung tâm trong hệ thống y tế, vướng mắc trong việc áp dụng nguyên lý bác sĩ gia đình trong chăm sóc sức khỏe ban đầu tại cộng đồng; vấn đề về chuyển tuyến và liên kết các cấp độ chăm sóc sức khỏe; việc ứng dụng thống nhất hệ thống thông tin và phần mềm trong quản lý chăm sóc sức khỏe ban đầu, chăm sóc sức khỏe ban đầu chưa được đầu tư và phát triển đúng đắn để đáp ứng nhu cầu của người dân.

K. Chi