Khỏe trong tiết giao mùa

Đo thân nhiệt thường xuyên cho trẻ để sớm phát hiện cảm sốt.

1. Thời tiết giao mùa là điều kiện thuận lợi cho các loại vi khuẩn, virus gây bệnh phát triển, làm dịch bệnh bùng phát và lây lan trong cộng đồng, đặc biệt là ở người già và trẻ nhỏ sức đề kháng yếu. Thời điểm này, thời tiết thay đổi thất thường, phía Nam mưa nắng bất chợt trong khi phía Bắc xuất hiện những con gió lạnh kèm theo tiết trời hanh khô. Đây chính là lúc cảm cúm, viêm mũi dị ứng, sởi, chân tay miệng, viêm đường hô hấp… bùng phát.

Nhiều người coi thường nhưng cúm lại là bệnh dễ xâm nhập bậc nhất, từ đó mà khởi phát những bệnh khác ở những người có bệnh nền. Cúm là bệnh đường hô hấp do virus gây ra, lây lan qua không khí, nước bọt. Người mắc cúm sẽ ngạt mũi, đau đầu, ho và đau họng, sốt, cơ thể đau mỏi.

Cũng trong tiết giao mùa Thu Đông, sởi cũng là loại bệnh thường gặp. Người bệnh sốt phát ban, ho nhiều, mắt đỏ có thể dẫn tới viêm tai giữa, viêm phổi, tiêu chảy, khô loét giác mạc mắt, viêm não... Bệnh thường lây theo đường hô hấp qua các giọt bắn dịch tiết từ đường hô hấp của người mắc bệnh. Riêng với trẻ em dưới 10 tuổi, thời điểm này nếu không cẩn thận rất có thể mắc bệnh tay chân miệng.

Theo BS Nguyễn Thị Hạnh, mùa này có khá nhiều bệnh “ghé thăm”, nên cần hết sức đề phòng. Thời tiết mùa Thu được coi là dễ chịu nhất trong năm, nhưng do nhiệt độ giữa ngày và đêm chênh lệch nhau nhiều nên đây cũng là mùa dễ mắc bệnh hơn các mùa khác.

Đáng chú ý là bệnh tim mạch, khi số trường hợp bị nhồi máu cơ tim gia tăng, kể cả nguy cơ đột quỵ cũng tăng, nhất là với những người có vấn đề về tim mạch.

“Thời tiết thay đổi đột ngột, cơ thể cũng phải thay đổi để thích ứng với thời tiết, từ đó có thể làm quá tải hệ thống tim mạch. Ngay cả những người khỏe mạnh cũng nên đề phòng chứng tăng huyết áp, khó thở, tim đập nhanh do sự thay đổi nhiệt độ dễ gây ra những cơn co thắt nhiều ở mạch máu”, lời khuyên của BS Hạnh.

BS Hạnh cũng cho biết, vào mùa này các bệnh thuộc nhóm đường hô hấp, tiêu hóa, xương khớp, dị ứng cũng nhiều lên. “Tuy không phải bệnh nào cũng dẫn tới nguy cơ tử vong nhưng nếu để bệnh xâm nhập, kéo dài sẽ hủy hoại nền tảng sức khỏe của mỗi người”- BS Hạnh khuyến cáo.

Với sốt virus ở thời điểm giao mùa, nền nhiệt độ cơ thể từ 38,5 độ C trở lên. Nó có thể kéo dài từ 3 đến 7 ngày, khiến cơ thể mệt mỏi, suy yếu. Những yếu tố chủ yếu dẫn tới sốt virus mùa này là do ướt khi gặp mưa, nằm ngủ bật quạt thốc thẳng vào đầu.

Với người cao tuổi, mùa này rất dễ bị đau nhức xương khớp. Đáng chú ý, bệnh này đang “trẻ hóa”, kể cả người trong độ tuổi 30 cũng có thể mắc. Nếu không có cách điều trị tích cực và khoa học, bệnh sẽ ủ lâu hơn, trong nhiều trường hợp sẽ theo con người đến cuối đời.

Sơ đồ bệnh cảm cúm - loại bệnh thường gặp mùa Thu Đông.

2. Vậy, làm gì để phòng bệnh mùa Thu Đông? Câu hỏi tưởng như đơn giản và câu trả lời cũng không phức tạp, nhưng đáng ngại là vì thế mà nhiều người coi thường, chủ quan khiến cho bệnh dễ xâm nhập rồi từ đó khu trú lâu dài, tàn phá sức khỏe một cách âm thầm.

Nhìn chung, “phòng bệnh hơn chữa bệnh”, tuy nhiên cũng vẫn cần thực hiện những biện pháp rất cụ thể để tránh sự xâm nhập của bệnh tật mùa Thu Đông.

Theo dược sĩ Hòa Bình, trong khi môi trường xung quanh nhiều yếu tố bất lợi cho sức khỏe, thời tiết giao mùa dễ phát sinh bệnh thì tích cực và năng động trong mọi công việc, với tinh thần lạc quan yêu đời, một trí tuệ minh mẫn trong một thân thể cường tráng sẽ tạo ra một hệ thống miễn dịch tốt, có sức đề kháng cao.

Trước tiên và rất quan trọng là tăng cường vận động. Dược sĩ Bình dẫn một số kết quả nghiên cứu cho biết những người thường xuyên vận động, tập thể dục mỗi ngày 45 phút sẽ giảm được nguy cơ bị cảm lạnh, giảm đau trong viêm đa khớp, tần suất cơn hen ở bệnh nhân hen giảm dần và kiểm soát được cơn hen.

“Khi trời lạnh dần, mọi người thường hay ngủ nướng, không thích ra khỏi nhà. Những người này thường có nguy cơ cao mắc bệnh gấp 4 lần so với những người duy trì thể dục thường xuyên mỗi ngày. Thể dục thể thao giúp cho mọi người năng động, hoạt bát và làm cho cuộc sống có ý nghĩa hơn”, theo dược sĩ Bình.

Một điểm rất đáng chú ý trong thời tiết này là không tự ý sử dụng thuốc kháng sinh khi mắc bệnh. 90% bệnh cảm lạnh hay cúm là do virus gây ra, do đó, không tự ý dùng thuốc kháng sinh, vì thuốc kháng sinh chỉ được sử dụng để điều trị các bệnh do nhiễm khuẩn. Kháng sinh không có tác dụng diệt virus, bên cạnh đó kháng sinh có thể gây tác dụng phụ rối loạn tiêu hóa, tiêu chảy.

Các bác sĩ khuyên rằng, vào mùa này, để làm giảm các triệu chứng cảm cúm, chúng ta nên giữ cơ thể ở trong phòng đủ ấm và độ ẩm thích hợp; súc miệng thường xuyên và nhỏ mũi bằng nước muối sinh lý; mỗi ngày uống một ly nước chanh, uống thêm viên bổ sung kẽm để giúp nâng cao sức đề kháng và tăng cường khả năng miễn dịch phòng chống bệnh.

Các bệnh thường gặp mùa Thu Đông

Thời điểm giao mùa Thu Đông thời tiết thay đổi thất thường, dẫn tới một số bệnh. Trong đó phải kể đến cảm cúm, thủy đậu, đau mắt đỏ, đau họng, viêm đường hô hấp, sốt xuất huyết, chân tay miệng, tiêu chảy. Các bệnh này thường dễ lây. Đặc biệt cần chú ý không nên coi đó là “bệnh vặt” từ đó không đề phòng hoặc không chữa trị kịp thời. Cũng cần lưu ý không tự chữa bằng cách dùng thuốc không được chỉ định từ bác sĩ, vì rất có thể khiến bệnh kéo dài hoặc nặng thêm.

Phan Quang Vũ