Khẩn trương đưa KCN Biên Hòa 1 ra khỏi quy hoạch KCN

Một góc Khu công nghiệp Biên Hòa 1. Ảnh: P.Tùng

Đây là cơ sở pháp lý cần thiết để địa phương thực hiện di dời các doanh nghiệp, chuyển đổi công năng KCN này.

* “Gỡ” nút thắt đề án chuyển đổi công năng

Năm 2014, Thủ tướng Chính phủ có văn bản đồng ý cho UBND tỉnh Đồng Nai phê duyệt đề án chuyển đổi KCN Biên Hòa 1 thành khu đô thị - thương mại - dịch vụ. Để đẩy nhanh tiến độ đề án, Đồng Nai dự kiến sẽ đóng cửa KCN này vào năm 2022.

Tuy nhiên, theo ông Nguyễn Hữu Nguyên, Phó giám đốc Sở KH-ĐT, sau khi nghiên cứu các quy định, văn bản pháp luật liên quan, UBND tỉnh nhận thấy không có cơ sở pháp lý nào cho việc đóng cửa KCN Biên Hòa 1. Do đó, để đóng cửa KCN này, Đồng Nai phải thực hiện theo Nghị định 82/2018/NĐ-CP của Chính phủ quy định về quản lý KCN và khu kinh tế.

Theo Phó bí thư thường trực Tỉnh ủy Hồ Thanh Sơn, để đẩy nhanh tiến độ thực hiện đề án chuyển đổi công năng KCN Biên Hòa 1, các cơ quan chức năng của tỉnh phải khẩn trương hoàn thiện các thủ tục, bám sát để thông qua Bộ KH-ĐT, kiến nghị Thủ tướng Chính phủ ban hành quyết định đưa KCN Biên Hòa 1 ra khỏi quy hoạch KCN Việt Nam trong tháng 6-2020.

Tháng 8-2019, UBND tỉnh đã có tờ trình gửi Bộ KH-ĐT thẩm định, tham mưu Thủ tướng Chính phủ ban hành quyết định đưa KCN Biên Hòa 1 ra khỏi quy hoạch KCN Việt Nam đến năm 2020. “Đây là cơ sở pháp lý cần phải có để di dời các doanh nghiệp đang hoạt động sản xuất, kinh doanh tại KCN Biên Hòa 1 và thực hiện chuyển đổi công năng” - ông Nguyễn Hữu Nguyên cho biết.

Mặc dù vậy, việc “loại bỏ” KCN Biên Hòa 1 ra khỏi quy hoạch hiện vẫn gặp một số vướng mắc. Cụ thể, thời điểm UBND tỉnh có tờ trình gửi Bộ KH-ĐT thẩm định, tham mưu Thủ tướng ban hành quyết định đưa KCN Biên Hòa 1 ra khỏi quy hoạch KCN Việt Nam là thời điểm Luật Quy hoạch đã có hiệu lực. Do đó, việc đưa KCN Biên Hòa 1 lúc này bắt buộc phải tích hợp vào quy hoạch kinh tế, xã hội của tỉnh. Điều này dẫn đến nguy cơ việc thực hiện đóng cửa, chuyển đổi KCN Biên Hòa 1 sẽ tiếp tục bị chậm trễ. Bởi ở thời điểm hiện tại, quy hoạch chung kinh tế, xã hội của tỉnh mới chỉ thực hiện lập nhiệm vụ quy hoạch, việc phê duyệt quy hoạch này dự kiến sẽ còn kéo dài.

Theo ông Nguyễn Hữu Nguyên, để giải quyết vướng mắc này, Sở KH-ĐT đã làm việc với Bộ KH-ĐT. Sau đó, Bộ KH-ĐT đã hướng dẫn Đồng Nai thực hiện việc đưa KCN Biên Hòa 1 ra khỏi quy hoạch vào trường hợp cần thiết, cấp bách để áp dụng theo Nghị định 82. “Khi đưa vào trường hợp cần thiết, cấp bách, Bộ KH-ĐT sẽ báo cáo Thủ tướng Chính phủ ban hành quyết định đưa KCN Biên Hòa 1 ra khỏi quy hoạch KCN Việt Nam trong năm 2020 chứ không thực hiện tích hợp vào quy hoạch tỉnh” - ông Nguyễn Hữu Nguyên cho biết.

* Sớm hoàn thiện chính sách bồi thường, hỗ trợ doanh nghiệp, người dân

Theo thống kê, hiện nay KCN Biên Hòa 1 có 152 doanh nghiệp đang hoạt động, trong đó có 17 doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài. Số lao động đang làm việc tại đây là hơn 21 ngàn người. Ngoài ra, trong phạm vi thực hiện đề án, còn khoảng 300 hộ dân đang sinh sống.

Để thực hiện đề án chuyển đổi công năng KCN Biên Hòa 1, Đồng Nai sẽ thực hiện di dời tất cả các doanh nghiệp đang hoạt động sản xuất, kinh doanh và các hộ dân đang sinh sống trong khu vực này.

Do đó, theo ông Nguyễn Hữu Nguyên, UBND tỉnh đã giao nhiệm vụ cho Sở Tài chính xây dựng cơ chế, chính sách chế độ bồi thường, hỗ trợ cho các doanh nghiệp, người lao động và người dân khi thực hiện di dời. Tuy nhiên, đến thời điểm này, Sở Tài chính vẫn chưa đưa ra được khung chính sách bồi thường, hỗ trợ cụ thể. Nguyên nhân là do việc di dời các doanh nghiệp để đóng cửa một KCN là chưa từng có tiền lệ trong lịch sử nên chưa có các cơ chế, chính sách bồi thường, hỗ trợ cụ thể.

Trước thực trạng này, Phó chủ tịch UBND tỉnh Trần Văn Vĩnh cho rằng, cùng với việc đề nghị Thủ tướng Chính phủ ban hành quyết định đưa KCN Biên Hòa 1 ra khỏi quy hoạch để có cơ sở pháp lý thực hiện đề án, các cơ quan chức năng của tỉnh cũng phải chủ động thực hiện các nhiệm vụ khác, trong đó có việc dự kiến khung chính sách đền bù, hỗ trợ, thời gian dự kiến di dời. Sau khi định hình được khung “công việc”, ngành chức năng của tỉnh sẽ phải tiến hành làm việc và thông báo cho các doanh nghiệp biết để doanh nghiệp chủ động trong việc thực hiện di dời.

“Hiên tại dù chưa có cơ sở pháp lý để thực hiện nhưng phải dự kiến thời gian và thông báo cho các doanh nghiệp chủ động. Không thể để đến lúc có quyết định chính thức đưa KCN Biên Hòa 1 ra khỏi quy hoạch mới làm việc với doanh nghiệp thì sẽ bị chậm tiến độ, doanh nghiệp cũng bị động khi thực hiện di dời” - Phó chủ tịch UBND tỉnh Trần Văn Vĩnh đề nghị.

Theo Phó bí thư thường trực Tỉnh ủy Hồ Thanh Sơn, việc thực hiện đề án chuyển đổi công năng KCN Biên Hòa 1 hiện nay đã rất chậm trễ. Do đó, để rút ngắn thời gian, các cơ quan chức năng cần phải thực hiện song song các công việc. Cùng với hoàn thiện các thủ tục đề nghị Thủ tướng Chính phủ đưa KCN Biên Hòa 1 ra khỏi quy hoạch thì cũng phải thực hiện song song các phần việc khác, nhất là việc hoàn thiện cơ chế, chính sách bồi thường, hỗ trợ cho doanh nghiệp, người lao động và người dân khi di dời.

“Chưa có cơ chế chính sách cụ thể thì nghiên cứu, vận dụng các chính sách sao cho phù hợp. Không thể nói vì chưa có cơ chế chính sách rồi để yên, không làm như hiện nay” - Phó bí thư thường trực Tỉnh ủy Hồ Thanh Sơn nhấn mạnh.

Phạm Tùng