Khám phá ngôi chùa được mệnh danh Nam thiên đệ tam động

Nhà tiền đường nằm dưới chân núi Địch Lộng.

Chùa và động Địch Lộng nằm sâutrong hang động thuộc núi đá ở địa phận xã Gia Thanh, huyện Gia Viễn, cáchthành phố Ninh Bình khoảng 15km về phía Bắc. Trước kia nơi đây là rừng rậm,cách đó không xa là dòng sông Đáy ngăn cách giữa hai tỉnh Ninh Bình và Hà Nam.

Nếu như Hương Tích từng đượcphong tặng là "Nam thiên đệ nhất động", Bích Động là “Nam thiên đệ nhịđộng” thì Địch Lộng đã được vua Minh Mạng ban tặng “Nam thiên đệ tam động”, cónghĩa động đẹp thứ ba ở trời Nam.

Toàn cảnh khuôn viên chùa và động Địch Lộng nhìn từ trên cao. Ảnh: Trường Huy

Chùa Địch Lộng được xây dựng vàonăm 1740, ban đầu lấy tên Nham Sơn động Cổ Am tự, sau này đổi thành tên chùa ĐịchLộng, có nghĩa là “sáo núi”. Bởi, đứng trong hang núi có thể nghe tiếng gió thổi,đập vào vách đá trong hang tạo nên những âm thanh rất trong trẻo, thú vị, tưạnhư tiếng sáo vi vu.

Chùavà động Địch Lộng là một cụm di tích gồm nhiều công trình lớn, nhỏ bao gồm:đình đá, đền thờ Lý Quốc Sư; tượng thờ Phật, thờ Đức ông, hồ bán nguyệt, 5 thápcao ba tầng và ba gian chùa Hạ, nhiều hang động …Xung quanh là cây cối xanhmát, tạo nên một không gian thiên nhiên hiền hòa và tĩnh lặng.

Đền thờ Đức Ông dưới chân núi.

Khu vườn tượng Phật thành đạo trong khuôn viên của chùa.

Ở đây, ngoài những công trình kiếntrúc do con người xây dựng, tạo nên như tượng đức phật nghìn tay, đình đá vơí16 cột đá xanh nguyên khối trạm trổ công phu, vườn phật, các tượng hộ pháp,chuông đồng…. còn có những sản phẩm của tạo hóa, thiên nhiên như hang động, nhữngkhối nhũ đá, thạch đá…mang lại nhiều trải nghiệm bất ngờ, thú vị cho mọi ngươìkhi đến tham quan, chiêm ngưỡng.

Đứng ở lối vào động hang Sáng có thể nghe thấy tiếng gió thổi vi vu đập vào vách đá.

Sâubên trong hang Sáng và hang Tối ở chùa, động Địch Lộng có vô số khối nhũ đá vơíđủ hình dáng, và kích cỡ. Có khối nhũ to, tròn, nhẵn lì mọc từ nền hang nhôlên, hay những nhũ đá chảy xuống từ trên nóc động trông giống như những cột chốngtrời, nhiều nhũ đá có tạo hình tượng Phật, hình con voi đang quỳ gối, hình sư tử,ngựa phục, voi uống nước chum, hùm uống nước vại… với muôn hình muôn vẻ sống động,tạo cho du khách như lạc vào thiên đường của đá với đủ mọi hình dáng ngoạn mục.

Hang động với vô số nhũ đá mang đủ hình thù và dáng vẻ. Ảnh: Trường Huy

Môĩkhông gian của vách động, trần động là một bức tranh nghệ thuật, với những đườngnét uốn lượn của nhũ đá, những hình thù sống động được hình thành qua thơìgian… mà con người không thể nào tạo ra được. Chính vì vậy, nơi đây được mệnhdanh là hang động đẹp thứ ba của trời Nam.

Sự kỳ diệu của chùa Địch Lộngchính là ở vẻ đẹp của các khối nhũ đá lấp lánh sắc màu và những giọt nước títách chảy quanh năm. Chính những giọt nước này đã tạo nên hình dáng và mầu sắclấp lánh của các nhũ đá, các khối nhũ đá với trăm vạn hình thù mang đến cho dukhách trí tưởng tượng phong phú.

Nhũ đá bên trong hang Tối. Ảnh: TTXVN

Do đặc điểm địa hình núi đá củavùng đất Ninh Bình, chùa Địch Lộng cũng như chùa Bích Động, chùa Thiên Tôn, chùa KỳLân, chùa Hoa Sơn, chùa Hang, chùa Bích Động…là những ngôi chùa thờ Phật được dựngnên nằm sâu trong vách núi, mang vẻ đẹp độc đáo của kiến trúc, có sự pha trộnhài hòa giữa thiên nhiên và con người cần được bảo tồn, và gìn giữ cho muôn đơìsau.

PV (Tổng hợp)