Khám phá máy bay chống ngầm Nga vừa bị tiêm kích Anh chặn đầu
Hôm 23-8, tiêm kích Eurofighter Typhoon của Anh đã cất cánh từ căn cứ không quân Mihail Kogalniceanu tại Romania để chặn đầu thủy phi cơ tuần tra chống ngầm Be-12 của Nga, đáng chú ý đó là Be-12 từng được Không quân Việt Nam sử dụng.
Beriev Be-12 Chayka (NATO gọi là Mail) là loại thủy phi cơ tuần tra hàng hải và chống tàu ngầm do Cục thiết kế Beriev phát triển từ cuối những năm 1950 dựa trên loại máy bay tuần tra chống ngầm Be-6 thế hệ trước.
Chiếc thủy phi cơ Be-12 chính thức gia nhập biên chế Hải quân Liên Xô năm 1963, được triển khai cho nhiệm vụ truy tìm và ngăn chặn tàu ngầm Mỹ thâm nhập vào các vùng biển của nước này.
Chiếc Be-12 được chế tạo từ vật liệu chính là hợp kim nhôm chống ăn mòn Duralumin, thân chia làm 10 khoang với các vách ngăn kín nước, bên trong lắp khí tài điện tử. Nếu vài khoang bị thủng, nó vẫn nổi tốt trên mặt nước.
Cánh của Be-12 giống hình cánh chim hải âu dẫn tới tên gọi biệt danh của nó, đầu cánh là tàu nhỏ dạng phao có tác dụng giữ cân bằng khi cất, hạ cánh.
Đáy của tàu phao cũng như phần bụng của máy bay được vuốt nhọn, giúp giảm bớt lực cản của nước khi cất cánh. Ngoài ra, Be-12 còn được trang bị mỏ neo chống trôi dạt khi neo đậu trên mặt nước.
Đuôi máy bay Be-12 có dạng 3 nhánh với phần đuôi kéo dài để chứa thiết bị dò tìm từ trường, 2 cánh đuôi xếp thẳng đứng, đối xứng với nhau.
Be-12 được điều khiển bởi phi hành đoàn 4 người, máy bay có chiều dài 30,11 m; chiều cao 7,94 m sải cánh 29,84 m; diện tích cánh 99 m2; trọng lượng rỗng 24.000 kg; trọng lượng cất cánh tối đa 36.000 kg.
Động cơ turbine cánh quạt trang bị cho Be-12 là loại Ivchenko Progress AI-20D công suất 3.864 kW (5.180 mã lực) mỗi chiếc, cho tốc độ tối đa 530 km/h; tầm hoạt động 3.300 km; trần bay 8.000 m.
Quãng đường chạy đà khi cất, hạ cánh trên mặt nước của Be-12 là 2.300 m, trên đất liền thì con số này ngắn hơn, vào khoảng 2.200/1.800 m.
Hệ thống điện tử của Be-12 bao gồm thiết bị định vị, thiết bị hỗ trợ hạ cánh trong điều kiện tầm nhìn kém và trong đêm.
Các hệ thống dò tìm tàu ngầm của Be-12 bao gồm: thiết bị định vị thủy âm (sonar) Baku và thiết bị dò tìm điểm từ trường bất thường (MAD) APM-56.
Be-12 mang được tối đa 3.000 kg vũ khí gồm ngư lôi tự dẫn âm thanh AT-1 cỡ 450 mm hoặc loại AT-2 lớn hơn, cỡ 533 mm.
Ngư lôi AT-1/AT-2 có trọng lượng 560/1.050 kg, lắp đầu đạn nặng 70 - 160/80 - 150 kg, tốc độ 27/40 hải lý/h, đầu tự dẫn kích hoạt cách mục tiêu 500 - 1.000 m.
Lịch sử Không quân nhân dân Việt Nam cho biết vào năm 1981, 4 thủy phi cơ săn ngầm Be-12 đã được Liên Xô chuyển giao cho chúng ta, thuộc biên chế Trung đoàn 933, sau đó đến năm 1984 thì phi đội này được đưa về Trung đoàn Không quân Hải quân 954..
Toàn bộ 4 chiếc thủy phi cơ Be-12 của Việt Nam được cho là đã ngừng hoạt động từ cuối thập niên 1980, có thông tin cho biết chúng đã được trả lại cho phía Liên Xô để sửa chữa và tiếp tục sử dụng.
