Khai thác đá nổ như bom khiến người dân khiếp đảm
Người dân bản Tân Tường Hợp sợ hãi kể: Động đất như thế nào thì nổ mìn ở đây cũng bị rung lắc như thế.
Gần 10 năm qua, 45 hộ dân ở bản Tân Tường Hợp, xã Mường Cơi, huyện Phù Yên, tỉnh Sơn La khổ sở vì sống cạnh của 2 doanh nghiệp Tản Viên và Hồng Long. Việc khai thác đá hàng ngày đã gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng. Bụi đá, tiếng ồn, độ rung chấn, đá văng khiến người dân ngày đêm lo lắng.
Qua những vi phạm được ngành, chức năng chỉ ra trong quá trình khai thác và những ảnh hưởng của nó đến cuộc sống dân sinh của người dân địa phương, bà con ở đây mong muốn cơ quan có thầm quyền xem xét, cân nhắc việc gia hạn khai thác tiếp với mỏ đá này trong thời gian tới.
Khu vực khai thác đá tiềm ẩn nguy cơ tai nạn lao động cao.
Khói bụi, tiếng ồn kèm theo rung lắc nhẹ và nguy cơ mất an toàn là những gì mà 45 hộ dân bản Tân Tường Hợp thường xuyên hứng chịu do hoạt động khai thác của mỏ đá Văn Cơi thuộc doanh nghiệp tư nhân xây dựng và thương mại Tản Viên. Chỉ cách bản hơn trăm mét, nhưng mỏ đá này không có rào chắn, hay biện pháp nào để giảm thiểu tiếng ồn và bụi đá.
Nhiều công trình được xây dựng ở bản đều bị rạn nứt khiến người dân càng thêm bức xúc và lo lắng, khi chưa có cơ quan chuyên môn nào đánh giá được liệu có phải nguyên nhân từ việc nổ mìn phá đá.
Bà Sa Thị Náu cho biết, gia đình cũng đã bị nứt bếp và đá văng đánh sập một góc mái lợp proximang ở chuồng lợn. “Bà con ở đây ai cũng bức xúc về nổ mìn khai thác đá, không phải một lần mà rất nhiều lần bị đá văng vào nhà. Một lần đá văng gãy cành nhãn nhà chú Lập ở bên dưới, lần khác 1 hòn đá to rơi vào nhà chú Thế… người dân bức xúc vì cuộc sống mất an toàn nhưng không biết kêu ai”.
Cùng tâm trạng như bà Náu, bà Đinh Thị Quang cho biết, mỏ đá này làm cuộc sống của dân bản vất vả khi gây bụi bẩn, làm nhiều trẻ em bị ho.
Bà Sa Thị Náu cho biết, gia đình cũng đã bị nứt bếp và đá văng đánh sập một góc mái lợp proximang ở chuồng lợn.
Ông Hà Văn Ninh, người dân bản Tân Tường Hợp cũng cho biết, hôm 18/2 vừa qua, Công ty Tản Viên nhồi thuốc nổ nhiều nhất. Sau tiếng nổ lớn như bom khiến cả người lớn và trẻ con nháo nhác là một lớp bụi đất tràn về bản. Trước đây mỗi lần bản có ý kiến lên xã về việc này, xã cũng xuống doanh nghiệp và hỏi han người dân để nắm bắt tình hình, song chỉ được một thời gian ngắn đâu lại vào đấy.
“Mọi người cứ hình dung động đất như thế nào thì nổ mìn ở đây cũng bị rung lắc như thế. Công ty cho nổ mìn vào buổi trưa, đúng lúc bà con đang ăn cơm. Bà con cũng mong là công ty giảm lượng thuốc nổ xuống 5-10 kg thuốc thì không sao, cứ nổ từ 30-50 kg sẽ ảnh hưởng rất lớn đến đời sống của người dân”, ông Ninh nói.
Ông Hà Văn Hoàng, Phó chủ tịch UBND xã Mường Cơi cho biết, việc 2 mỏ đá gây ô nhiễm khói bụi, tiếng ồn và nứt vỡ nhà dân đã được chính quyền nắm bắt và nhắc nhở doanh nghiệp. Tuy nhiên, do thẩm quyền có hạn nên tình trạng trên vẫn tiếp tục tái diễn, không có biện pháp xử lý triệt để.
“Xã đã có nhiều lần xuống giải quyết và doanh nghiệp cũng đã chấp hành, tuy nhiên để chấp hành tuyệt đối thì chưa bởi mới chỉ giảm một phần nào đó khói bụi và tiếng ồn cho 2 bản ở lân cận, cũng như 1 điểm trường của Mường Cơi ở đó. Tình trạng này tái diễn đang gây khó khăn gây khó khăn cho cán bộ xã”, ông Hoàng cho biết.
Được biết, Mỏ đá Tản Viên và Hồng Long được cấp phép từ các năm 2014 và 2016. Riêng mỏ đá của doanh nghiệp Tản Viên sẽ hết hạn khai thác vào cuối năm 2020 và có kế hoạch xin tiếp tục gia hạn khai thác.
Theo tìm hiểu, 2 doanh nghiệp nổ mìn khai thác đá tại Mường Cơi, Phù Yên đã có nhiều vi phạm. Mỏ đá thuộc doanh nghiệp Hồng Long (nay là Minh Đức) đã lấn chiếm đất và bị Sở TN&MT tỉnh Sơn La xử phạt hành chính 8 triệu đồng.
5 ngôi nhà xây ở bản Tân Tường Hợp bị nứt tường chưa rõ nguyên nhân.
Còn mỏ đá của doanh nghiệp Tản Viên mới trong tháng 2 này đã bị lập biên bản do nhiều sai phạm như: Không khai thác đúng trình tự; vượt quá ranh giới độ sâu được phép; không quan trắc, giám sát chất lượng môi trường đầy đủ; không ký quỹ cải tạo môi trường; không khắc phục hậu quả từ các sai phạm trước đây.
Về vấn đề này trong buổi làm việc với phóng viên VOV, ông Cầm Văn Đông, Phó chủ tịch UBND huyện Phù Yên, tỉnh Sơn La khẳng định: Sau khi các Sở, ngành chức năng kiểm tra hoạt động của các mỏ đá, nếu doanh nghiệp tiếp tục không khắc phục được những vi phạm, tồn tại trong quá trình hoạt động, khai thác sẽ có ý kiến để các ngành chức năng thu hồi giấy phép hoạt động và cân nhắc có nên gia hạn khai thác tiếp hay không.
Việc thu hồi giấy phép và cân nhắc gia hạn khai thác khi doanh nghiệp không khắc phục được vi phạm là điều cần thiết, nhằm đảm bảo an toàn cho cuộc sống của 45 hộ dân bản Tân Tường Hợp, xã Mường Cơi, huyện Phù Yên tỉnh Sơn La./.
