Khai quật phế tích tháp cổ Chà Rây có niên đại từ thế kỷ XI đến XII

Nguồn tin từ Bảo tàng Bình Định ngày 30-4 cho biết, 20 ngày qua, cơ quan này đang phối hợp Viện nghiên cứu kinh thành thuộc Viện hàn lâm khoa học xã hội Việt Nam tiến hành khai quật khảo cổ tại ngọn đồi Hòn Nóc ở thôn Tráng Long, xã Nhơn Lộc, thị xã An Nhơn.

Cuộc khai quật dưới sự chỉ đạo trực tiếp của PGS.TS Lại Văn Tới – Phó giám đốc Viện nghiên cứu kinh thành đã phát hiện nền móng phế tích tháp Chà Rây, được xây dựng trong khoảng thời gian từ thế kỷ XI đến XII. Trong đó tháp chính được xây dựng trên ngọn đồi cao nhất với diện tích nền móng rộng gần 80m2, cửa chính của tháp chính hướng Đông lệch Nam rộng 1,7m, hai bên cửa có 4 hố móng trụ lớn, phía Bắc tháp chính có nền móng tháp nhỏ hơn, thấp hơn nền tháp chính 3m. Đoàn khai quật đang tiếp tục mở rộng hiện trường về phía Nam.

Hiện trường khai quật tháp cổ Chà Rây.

Đến thời điểm này chỉ mới tìm thấy nền móng, gạch kiến trúc, ngói lợp, nhưng chưa phát hiện hố thiêng, hồ bán nguyệt, tượng, phù điêu hay vật thờ cúng. Ngói lợp phát hiện tại phế tích tháp Chà Rây giống với số ngói tìm được tại một số tháp khác ở Bình Định trước đây đã được các nhà nghiên cứu khảo cổ người Nhật xác định có niên đại từ thế kỷ thứ XI - XII, mang phong cách kiến trúc Khmer.

Theo PGS.TS Lại Văn Tới, khi kiểm kê di sản tại Bình Định trong hai năm 1987 -1988, PGS.TS Ngô Văn Doanh - nguyên Ủy viên Hội đồng Di sản Quốc gia đã ghi nhận, ngoài các cụm tháp chính còn nguyên vẹn, tại huyện Tuy Phước và thị xã An Nhơn có 14 phế tích. Tuy nhiên tại thị xã An Nhơn đến nay chỉ có phế tích Lai Nghi khai quật năm 2013 và phế tích tháp Rừng Cấm khai quật năm 2014.

Trong 3 phế tích tháp Lai Nghi, Rừng Cấm, Chà Rây, các nhà khảo cổ đã phát hiện cửa, hướng và quy mô, trong đó tháp Chà Rây đạt được yêu cầu nhất. Đặc biệt, tại phế tích tháp Chà Rây đang được khai quật đã phát hiện dấu tích 2 tháp phía Bắc và phía Nam tháp chính, thời gian tới các nhà khảo cổ tiếp tục tìm ra đường ở phía Đông hướng lên tháp chính.

Phan Văn Lương