Khắc phục tình trạng lãng phí nhà ở
Thống kê của Sở Xây dựng TP Hồ Chí Minh cho thấy, toàn thành phố đang để trống hơn 9.430 căn hộ và 2.500 nền đất tái định cư. Những dự án ở xa, không đầy đủ hạ tầng, người dân không có sinh kế bị chê là một chuyện nhưng ngay cả những dự án gần trung tâm thành phố (quận 2) cũng để dư thừa, hoang hóa, xuống cấp.
Thống kê của Sở Xây dựng TP Hồ Chí Minh cho thấy, toàn thành phố đang để trống hơn 9.430 căn hộ và 2.500 nền đất tái định cư. Những dự án ở xa, không đầy đủ hạ tầng, người dân không có sinh kế bị chê là một chuyện nhưng ngay cả những dự án gần trung tâm thành phố (quận 2) cũng để dư thừa, hoang hóa, xuống cấp.
Trong nhiều năm qua, thành phố đã nhiều lần bán đấu giá các căn hộ tái định cư để thu ngân sách nhưng không có người mua, dẫn tới những căn hộ này bị bỏ hoang, gây lãng phí. Cùng với đó, bình quân mỗi năm thành phố phải chi khoảng 70 tỷ đồng cho công tác duy tu, bảo dưỡng số căn hộ này.
Theo số liệu thống kê của Hiệp hội Bất động sản TP Hồ Chí Minh, toàn thành phố hiện có khoảng 476 nghìn hộ dân chưa có nhà ở, hoặc đang sống chung với cha mẹ, người thân, chiếm gần một phần tư tổng số hộ gia đình trên địa bàn. Trong đó, có khoảng 20 nghìn hộ gia đình cán bộ, công chức, viên chức nhà nước; 300 nghìn hộ có nhu cầu thuê nhà ở xã hội; 143 nghìn hộ có nhu cầu mua nhà ở xã hội; khoảng 21 nghìn hộ sống trên và ven kênh, rạch; khoảng 35 nghìn hộ đang sống trong các chung cư cũ cần được cải tạo, chỉnh trang hoặc di dời tái định cư... Hầu hết số đối tượng này đều có nhu cầu nhà ở. Trong khi đó, nguồn cung nhà ở xã hội hiện nay của thành phố mới chỉ đáp ứng được khoảng 15% nhu cầu nhà ở của người dân. Các chuyên gia kinh tế cho rằng, thành phố nên chuyển đổi những căn hộ tái định cư này sang nhà ở xã hội để bán cho người dân mua, thuê mua hoặc thuê. Điều này vừa giúp thành phố thu được tiền cho ngân sách để đầu tư cho hạ tầng, vừa giải quyết được bài toán thiếu nhà ở của người dân, trong khi hoàn thành được các mục tiêu về phát triển nhà ở và an được lòng dân.
TP Hồ Chí Minh cũng đang vướng với chương trình cải tạo và xây mới chung cư cũ xuống cấp vì không thỏa thuận được phương án đền bù. Phần lớn người dân tại các chung cư này đều mong muốn tái định cư tại chỗ, hoặc được tái định cư tại các dự án ở trung tâm. Do vậy, việc dùng nhà tái định cư ở các vị trí trung tâm đang bỏ trống để bố trí tái định cư cho người dân khi di dời khỏi chung cư cũ xuống cấp cũng là một giải pháp tốt để hạn chế sử dụng nguồn ngân sách thành phố. Bởi một lượng lớn căn hộ tái định cư bỏ hoang trong trời gian dài không chỉ gây thiệt hại kinh tế, làm xấu đi bộ mặt đô thị mà còn gây bức xúc trong xã hội…
TP Hồ Chí Minh đang nỗ lực thực hiện các giải pháp để chống lãng phí nhà công, đất công. Do vậy, giải pháp căn cơ để không còn tình trạng dư thừa nhà tái định cư hiện nay là công tác quy hoạch, dự báo phải thật khả thi, chính xác. Nếu có những điều tra xã hội học, dự báo chính xác, căn cơ về nhu cầu tái định cư của người dân khi thực hiện các dự án thì chắc chắn không có chuyện dư thừa hàng nghìn căn nhà như hiện nay.
Tái định cư không chỉ là giải quyết về nhà ở, mà là giải quyết nơi ở mới, không gian sống phù hợp, bảo đảm đồng bộ về hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội. Tái định cư phải gắn liền với việc thực hiện các chính sách an sinh xã hội như đào tạo nghề, giải quyết công ăn việc làm tốt hơn, hoặc phục hồi thu nhập, góp phần nâng cao chất lượng sống cho người dân sau khi di dời.
