Khắc khoải đường sắt Cát Linh - Hà Ðông

Ðường sắt Cát Linh - Hà Ðông muốn đưa vào khai thác thương mại phải được Hội đồng Kiểm tra Nhà nước về công tác nghiệm thu công trình xây dựng thông qua. Ảnh: Phạm Thanh

Dự án đường sắt đô thị Hà Nội, tuyến Cát Linh - Hà Ðông đã được tư vấn độc lập ACT (Pháp) cấp chứng nhận an toàn hệ thống, Bộ GTVT cũng hoàn tất hồ sơ hoàn thành đầu tư dự án gửi Hội đồng Kiểm tra Nhà nước về công tác nghiệm thu công trình xây dựng từ cuối tháng 4. Tuy nhiên, tới nay, Hội đồng chưa đưa ra đánh giá với dự án này, nên dự án vẫn chưa đủ thủ tục để Bộ GTVT bàn giao cho UBND TP Hà Nội đưa vào khai thác thương mại.

Mới đây, thông tin dự án đường sắt đô thị tuyến Cát Linh - Hà Đông vẫn chưa đảm bảo an toàn, khi tư vấn độc lập ACT đưa ra 16 khuyến cáo về an toàn, đã đặt nhiều nghi vấn cho dư luận. Tin từ chủ đầu tư dự án đường sắt Cát Linh - Hà Đông cho hay, 16 khuyến cáo này không mới, đã được Bộ GTVT công bố vào tháng 4, sau khi hoàn thành chạy thử toàn hệ thống.

Trong các khuyến cáo này, phía chủ đầu tư đã khắc phục một số nội dung, còn lại một số nội dung sẽ tiếp tục hoàn thiện khi đưa vào khai thác thương mại (đã được UBND TP Hà Nội có văn bản cam kết triển khai).

“Do đã khắc phục hoặc cam kết khắc phục, nên Tư vấn ACT mới có cơ sở để ban hành chứng nhận an toàn hệ thống vào cuối tháng 4 vừa qua, nếu không an toàn họ đã không ban hành chứng nhận an toàn hệ thống”, đại diện chủ đầu tư cho hay.

Ngoài ra, để làm rõ thêm những nội dung này, trong hồ sơ gửi Hội đồng Kiểm tra Nhà nước về công tác nghiệm thu công trình xây dựng, Bộ GTVT đã kèm văn bản giải trình chi tiết về các khuyến cáo này. Trong đó, Bộ GTVT khẳng định dự án đã đạt điều kiện an toàn để đưa vào khai thác thương mại.

Tuy nhiên, vẫn còn khuyến cáo do tiêu chuẩn đánh giá an toàn của Tư vấn ACT là theo châu Âu, trong khi dự án được phê duyệt thực hiện theo tiêu chuẩn đường sắt của Trung Quốc, nên có những điểm khác biệt.

Ngoài ra, dự án được phê duyệt năm 2009, nên có một số công nghệ khác hiện nay. Bộ GTVT dẫn chứng, suốt thời gian qua, các đoàn tàu của tuyến này đã vận hành thử liên tục, tổng quãng đường hơn 15.000km và đều đảm bảo an toàn…

Cuối tháng 4, Thứ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Ngọc Đông ký hồ sơ “Hoàn thành thi công xây dựng công trình Dự án đường sắt đô thị Hà Nội, tuyến Cát Linh - Hà Đông” gửi Hội đồng Kiểm tra Nhà nước về công tác nghiệm thu công trình xây dựng (Bộ Xây dựng làm cơ quan thường trực), để hội đồng kiểm tra, đánh giá. Đây là bước cuối cùng để dự án đưa vào khai thác thương mại. Nếu được Hội đồng thông qua, Bộ GTVT sẽ bàn giao cho UBND TP Hà Nội khai thác thương mại. Do đó, tuyến đường sắt Cát Linh - Hà Đông có thể chạy thương mại được hay không phụ thuộc vào quyết định của Hội đồng.

Về vai trò của Tư vấn ACT, theo chủ đầu tư dự án, dự án đường sắt Cát Linh - Hà Đông là dự án đầu tiên Việt Nam triển khai, công nghệ mới, chủ nhà chưa có kinh nghiệm triển khai, nên cần một đơn vị có kinh nghiệm để đánh giá.

Thêm nữa, để đảm bảo tính độc lập, khách quan, chủ đầu tư đã thuê đơn vị tư vấn đánh giá tới từ châu Âu, theo tiêu chuẩn châu Âu, thay vì đơn vị đánh giá khác và theo tiêu chuẩn của Trung Quốc.

Chuyên gia giao thông Nguyễn Hữu Đức cho rằng, khi Tư vấn ACT đã cấp chứng nhận an toàn hệ thống, tức là dự án đã đủ điều kiện khai thác an toàn, còn không có gì an toàn tuyệt đối, nên họ vẫn kèm một số khuyến cáo để mình khắc phục cho tốt hơn.

“Nếu không an toàn, hoặc các nội dung khuyến cáo là nghiêm trọng ảnh hưởng trực tiếp tới an toàn chạy tàu thì tư vấn đã không cấp chứng nhận an toàn. Các khuyến cáo của Tư vấn ACT là những lời nhắc nhở để khi chúng ta đưa vào khai thác cần lưu ý, khắc phục cho an toàn hơn. Nên khuyến cáo cũng là điều tốt, nhưng chỉ là phần phụ, không phải là yếu tố chính mất an toàn khai thác, cũng không phải là cơ sở để dựa vào đó mà đánh giá dự án không an toàn và không đủ điều kiện khai thác”, ông Đức nói.

Lê Hữu Việt