Kết nối ảo - giải pháp 'tăng sức đề kháng' chống lại dịch bệnh Covid-19

Bé Violet, 4 tuổi, ở Long Island, với bông hoa cầu vồng trước sân nhà để lan truyền hy vọng giữa cuộc khủng hoảng Covid-19

“Cầu vồng sau cơn bão”

Theo Giáo sư xã hội học Cecilia Menjívar tại Đại học Califorina, Mỹ, điều quan trọng nhất khi thực hiện “cách ly xã hội” mà các chuyên gia y tế đề nghị như một biện pháp hữu hiệu là nhằm mục đích tăng khoảng cách tiếp xúc vật lý giúp ngăn chặn sự lây lan của virus. Tuy nhiên, điều đó không có nghĩa là phải ngắt “kết nối xã hội”. Trên thực tế, khi chúng ta phải thực hiện ngăn cách vật lý lại càng cần kết nối xã hội và thực hiện trách nhiệm xã hội hơn bao giờ hết, nhất là trong thời điểm dịch bệnh.

Khi Viện dưỡng lão Stafford Springs ở bang Connecticut ban hành lệnh cấm người thân đến thăm do dịch Covid-19, cụ ông Bob Shellard, 90 tuổi nghĩ rằng mình sẽ phải làm điều gì đó thật đặc biệt dành tặng người bạn đời, cụ Nancy Shellard, 88 tuổi đang ở viện dưỡng lão này, nhân dịp kỷ niệm ngày cưới. Cụ Shellard đã dành 3 ngày để làm tấm thiệp khổng lồ có hình trái tim đỏ ở giữa với dòng chữ ngọt ngào: “Anh đã yêu em 67 năm, vẫn mãi yêu cho đến bây giờ và cả sau này. Chúc mừng ngày cưới của chúng ta”.

Đúng ngày kỷ niệm, cụ Shellard đứng từ xa bên ngoài viện dưỡng lão, giơ cao tấm thiệp đặc biệt để người bạn đời của mình có thể nhìn thấy từ cửa sổ căn phòng bà đang ở. Cụ bà Nancy vô cùng xúc động với món quà bất ngờ, cụ vui mừng, cười tươi và gửi những nụ hôn gió cho người bạn đời. Cụ nói với các nhân viên điều dưỡng rằng vô cùng vui sướng và cảm thấy mình “như là một nữ hoàng”. “Tôi có cảm giác như bố mẹ tôi không phải tách rời nhau. Mẹ tôi rất cần những niềm vui từ những sự động viên như vậy khi bà phải cách ly vì dịch bệnh. Điều đó rất tốt cho sức khỏe cũng như việc trị bệnh của bà” - con gái Laura của ông bà nói.

Theo các nhà nghiên cứu tâm lý xã hội học, trong khi phải thực hiện “cách ly xã hội” chúng ta có thể biến năng lượng sáng tạo của mình thành hành động xã hội. Điều đó giúp mang lại những hiệu quả tích cực. Trong lúc nhiều trường học trên toàn nước Mỹ phải đóng cửa, nhiều trẻ em cảm thấy bị bó buộc chân tay khi phải ở nhà suốt này. Vì thế, nhóm các nhà hoạt động xã hội gồm 3 người đến từ Long Island, New York đã tạo trang Facebook “Cầu vồng” thu hút 27.000 thành viên tham gia với ý tưởng lan tỏa niềm vui cho các gia đình đang phải sống trong tình trạng cách ly xã hội.

Với mục đích giúp trẻ em lan tỏa tình yêu thương thông qua nghệ thuật, nhóm đã khuyến khích các em vẽ những bức tranh cầu vồng ở ngay trong nhà, ngoài sân, để giúp các em “bận rộn” mà vẫn đảm bảo an toàn. Dự án đã mang lại niềm vui cho nhiều người, đặc biệt là trẻ em. “Nhiều người nói rằng đó là những “Cầu vồng sau cơn bão”, lan tỏa niềm hy vọng, giúp tinh thần của họ lạc quan hơn để chống chọi với dịch bệnh”- chị Sapience, mẹ của hai con nhỏ nói trên chương trình “Chào buổi sáng nước Mỹ”.

Lợi ích to lớn về sức khỏe tinh thần

Một nghiên cứu quy mô lớn đã chỉ ra rằng, kết nối xã hội mang lại lợi ích về sức khỏe thể chất và tinh thần to lớn. Và ngược lại, sự cô lập xã hội luôn tiềm ẩn những nguy cơ rủi ro, đặc biệt đối với những người lớn tuổi.

Khi dịch bệnh bùng phát trên khắp nước Mỹ, Thống đốc New York Andrew Cuomo đã công bố các biện pháp nghiêm ngặt, trong đó có lưu ý đến những khó khăn - nhưng vô cùng cần thiết - trong việc duy trì việc cách ly với những người thân. Tuy nhiên, khi đề cập đến vấn đề này, ông Andrew Cuomo đã nhấn mạnh đến tầm quan trọng của việc duy trì các kết nối xã hội khi nhắc đến câu chuyện xúc động về việc chính con gái mình bị cách ly trong 2 tuần.

“Tôi nhận thấy rõ những gì con gái tôi đang phải đối mặt cũng như cảm giác của con. Nhưng tôi đã có những cuộc trò chuyện hữu ích chưa từng có với con… chúng tôi đã nói về những điều sâu sắc mà trước đây chưa có thời gian hay không đủ can đảm để nói” - Thống đốc Andrew Cuomo nói và kêu gọi mọi người dành sự quan tâm đến người thân của mình hơn bao giờ hết. Những lời nói yêu thương sẽ tạo ra sự khác biệt to lớn, là liều thuốc tinh thần tốt nhất vào thời điểm này.

Trong hoàn cảnh khó khăn hiện nay, chúng ta vẫn có thể kết nối và thực hiện trách nhiệm xã hội - ngay cả khi phải giữ khoảng cách vật lý. Trách nhiệm và kết nối xã hội đến có thể được thực hiện bằng những hình thức khác nhau, đi đôi với sự đồng cảm và lòng nhân ái. Vậy, giải pháp nào để chúng ta vẫn có thể kết nối xã hội và tham gia có trách nhiệm vào thời điểm mà việc hạn chế tiếp xúc là rất quan trọng?

Đối với cá nhân, có thể sử dụng các thiết bị công nghệ để thắt chặt tình bạn, hỗ trợ nhau qua điện thoại, mạng xã hội, tin nhắn, trò chuyện video và thậm chí là cùng chơi game. Nếu bạn phải làm việc tại nhà, hãy dành thời gian giao tiếp với gia đình, bạn bè và hàng xóm, đặc biệt với những người đã lâu bạn không có dịp thăm hỏi. Trong thời gian người dân Mỹ phải thực hiện cách ly trên toàn quốc, nam viễn viên Josh Gad - được biết đến với vai lồng tiếng cho nhân vật người tuyết Olaf trong phim hoạt hình Frozen thân quen với hầu hết trẻ em đều đặn mỗi tối đều đọc truyện cho người hâm hộ trực tiếp trên trang Twitter. “Vì tất cả chúng ta đều bị “mắc kẹt” trong nhà, và việc đó là cần thiết lúc này, tôi nghĩ rằng chúng ta sẽ cần tạo cho nhau những niềm vui chung” - Gad nói.

Cụ ông Bob Shellard chúc mừng sinh nhật vợ từ xa

Hiệu quả tích cực lâu dài

Cá nhân và thậm chí các tổ chức cũng có thể tham gia hoạt động “ảo” theo các nhóm. Thời điểm này chính là lúc thực hiện các khả năng sáng tạo tập thể và tìm ra những cách mới mẻ xây dựng và kết nối cộng đồng một cách có ý nghĩa. DJ D-Nice - người có gần 700.000 người theo dõi trên Instagram, đã tổ chức một bữa tiệc khiêu vũ ảo, tạo niềm vui cho rất nhiều người dân Mỹ đang phải cách ly tại nhà vào mỗi tối thứ sáu và thứ bảy.

Được mệnh danh là “Câu lạc bộ Cách ly”, các đoạn livestream trên Instagram đã thu hút hơn 100.000 người tham gia, tất cả họ đều nhảy múa theo điệu nhạc. “Đó là bữa tiệc âm nhạc tuyệt vời nhất mà tôi từng được tham gia” - Nữ hoàng truyền hình Oprah viết trên trang tweeter của mình. “Cảm ơn bạn đã cho chúng tôi một bữa tiệc hoành tráng, thật tuyệt vời khi kết nối được mọi người thưởng thức ngay tại nhà của họ”.

“Giãn cách xã hội” vẫn cho phép chúng ta hỗ trợ cho những người dễ bị tổn thương bằng nhiều cách, như mua giúp hàng xóm đồ thiết yếu, các nhu yếu phẩm - tất nhiên hàng hóa được giao với khoảng cách an toàn về tiếp xúc. Tại Seattle, nơi bị ảnh hưởng nặng nề bởi đại dịch, người dân đang lan tỏa những việc ý nghĩa để cùng giúp đỡ lẫn nhau. Bắt nguồn từ việc một người đã phát trực tiếp các video trên Facebook, đọc các hướng dẫn từ Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh cho cộng đồng người Mỹ gốc Ethiopia ở Amharic để giúp họ chống lại những thông tin sai lệch về dịch bệnh.

Dịch bệnh không phân biệt giai tầng xã hội, chính trị hay tôn giáo. Trong cuộc chiến với Covid-19 mà cả thế giới đang phải đối mặt, sức khỏe không còn là vấn đề của mỗi cá nhân. Việc cách ly hay hạn chế tiếp xúc có thể là biện pháp hữu hiệu giúp chống lại sự lây lan của virus Covid-19, tuy nhiên, việc tìm ra những giải pháp sáng tạo và có trách nhiệm với xã hội để kết nối mọi người trong giai đoạn khủng hoảng này cũng giúp mang lại hiệu quả tích cực và lâu dài cho cộng đồng. Đại dịch Covid-19 rồi cũng sẽ qua, những thiệt hại về mặt kinh tế và xã hội là không thể tránh khỏi, nhưng ngay cả khi đó, việc kết nối xã hội vẫn là điều quan trọng bởi sức khỏe của chúng ta cũng phụ thuộc vào điều đó.

Nguyễn Hà (Theo CNN)