Kè Hồ Gươm bằng bê tông: Băn khoăn về kiến trúc cảnh quan

Phương án đề xuất kè hồ Gươm bằng bê tông đúc sẵn của đơn vị nghiên cứu

Thành phố Hà Nội hiện đang giao quận Hoàn Kiếm nghiên cứu việc thay thế toàn bộ bờ kè quanh Hồ Gươm vì hiện trạng xuống cấp nghiêm trọng. Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Nguyễn Đức Chung cho biết, sau hai năm tìm kiếm, thành phố đã có được công nghệ mới, sẽ nghiên cứu dùng những khối bê tông nặng khoảng hai tấn để kè xung quanh hồ. Mỗi khối bê tông dài khoảng một mét, được đặt thẳng xuống bờ hồ mà không phải dịch chuyển hay đào bới bất cứ thứ gì. “Tôi tin khi kè xong bờ hồ bằng những khối bê tông này, kết hợp với trang trí ánh sáng, hồ Hoàn Kiếm sẽ rất đẹp”, ông Chung nói.

Theo Phó Chủ tịch UBND quận Hoàn Kiếm Phạm Tuấn Long, thực tế kè ở Hồ Gươm đã xuống cấp. Trong công tác cải tạo thì hạng mục kè hồ là quan trọng nhất. Những nội dung liên quan đến đường dạo, thảm cỏ, cây xanh, cấp điện, thoát nước... làm thường xuyên và quen thuộc, không gặp khó khăn nhiều. “Theo yêu cầu của Thành ủy, UBND thành phố, việc kè hồ phải triển khai thi công nhanh gọn, tác động ít nhất đến hiện trạng. Thứ hai là không được phép thu nhỏ diện tích mặt nước. Thứ ba, việc thi công không được ảnh hưởng đến các hoạt động bình thường đang diễn ra, nhất là vào dịp cuối tuần khi hồ Hoàn Kiếm và phụ cận là không gian đi bộ. Thời điểm thi công phải lựa chọn phù hợp, hạn chế tối đa ảnh hưởng đến các hoạt động khác của khu vực”.

Tìm hiểu của Tiền Phong, báo cáo của đơn vị tư vấn đã khảo sát, toàn bộ kè Hồ Gươm dài khoảng 1.600 m, trong đó có khoảng 600 m đã hư hỏng. Tháng 11/2019, đơn vị đã triển khai thí điểm thực tế một đoạn 5m tại hồ Trúc Bạch, quận Ba Đình. Mỗi cấu kiện kè dài 1 m, chiều cao 2,5 m, nặng 2,5 tấn. “Chất liệu bằng bê tông cốt sợi, không có ion, không ăn mòn, có thể trường tồn trong môi trường, yên tâm sử dụng lâu dài và đây là công nghệ hoàn toàn của Việt Nam”, đơn vị này giới thiệu.

Theo đơn vị này, phương án thi công không dùng tường vây, đê bao, không thay đổi mực nước Hồ Gươm, cũng không làm đường công vụ. Đảm bảo giữ nguyên hiện trạng nền đất tự nhiên đáy hồ, giữ nguyên hiện trạng cây xanh xung quanh bờ hồ, không phá vỡ kết cấu nền đất nguyên thổ dưới vỉa hè xung quanh hồ. Hạn chế tối đa ảnh hưởng tiếng ồn, bụi, không xả thải trong quá trình thi công, không ảnh hưởng đến giao thông đô thị, sinh hoạt văn hóa thường ngày của người dân.

Góp ý về vấn đề này, đa số các chuyên gia đầu ngành về lĩnh vực vật liệu, kiến trúc đồng tình với quan điểm phải kè lại bờ hồ Hoàn Kiếm và giải pháp do đơn vị tư vấn đề xuất. GS.TS Vũ Đình Phụng (ĐH Thủy Lợi) cho rằng, độ tin cậy về cơ sở lý thuyết là có. Phương án này cũng đã thí điểm ở hồ Trúc Bạch nên có cả cơ sở thực tiễn. “Quan trọng là biện pháp thi công, đảm bảo cảnh quan môi trường vì Hồ Gươm là trái tim của Thủ đô”, ông Phụng nói.

GS.TS.KTS Nguyễn Quốc Thông, Phó Chủ tịch thường trực Hội Kiến trúc sư Việt Nam cho rằng, về kỹ thuật hoàn toàn tin cậy vào giải pháp của đơn vị tư vấn. “Nên lưu ý đường cong tương đối mềm ở bờ Hồ hiện trạng và cũng lưu ý về tạo mối liên hệ giữa bờ hồ với mặt nước. Cần có các thảm xanh nối tiếp nhau, có điểm nhấn đặc biệt về cây xanh, ánh sáng, tạo một không gian tự nhiên.

Trường Phong