Jack Ma: Từ chức khi đang ở đỉnh cao

Người thứ hai sau Bill Gates

Alibaba hoạt động một trong những nền tảng thương mại điện tử lớn nhất Trung Quốc, chịu trách nhiệm điều hành và tiếp thị kỳ nghỉ mua sắm trực tuyến lớn nhất của quốc gia và có chân trong rất nhiều lĩnh vực như dịch vụ thanh toán di động, điện toán đám mây, trí tuệ nhân tạo và giải trí.

Ông Daniel Zhang, người đã là CEO từ năm 2015, được biết đến như một kiến trúc sư quan trọng cho “Ngày Cô đơn” của Alibaba. “Ngày Cô đơn” là sự kiện được tổ chức hàng năm vào ngày 11-11 và đã trở thành sự kiện mua sắm trực tuyến lớn nhất thế giới.

Jack Ma là tên tiếng Anh của người giàu nhất Trung Quốc. Tên thực của ông là Mã Vân, sinh ra ở Hàng Châu, tỉnh Chiết Giang, Trung Quốc.

Ông Jack Ma, một cựu giáo viên tiếng Anh không có nền tảng công nghệ thông tin, cho biết sẽ tiếp tục cố vấn quản lý của công ty như một phần của “Đối tác Alibaba”, một nhóm gồm 36 thành viên của các nhà quản lý công ty cốt lõi. Nhóm có khả năng đề cử đa số các giám đốc trong ban điều hành của công ty. Hiện tại, 5 trong số 11 thành viên Hội đồng quản trị của Alibaba đã được đề cử bởi đối tác Alibaba.

Jack Ma, người đồng sáng lập Alibaba vào năm 1999, đã trở thành một trong những người giàu nhất Trung Quốc, với giá trị tài sản ròng 36,6 tỷ đô la, theo Forbes. Việc nghỉ hưu sớm của ông là điều bất ngờ đối với một doanh nhân tầm vóc ở Trung Quốc.

Theo Rupert Hoogewerf, người lập ra Báo cáo Hurun có trụ sở tại Thượng Hải - chuyên công bố danh sách những người giàu nhất Trung Quốc hàng năm - rằng ở Trung Quốc, Jack Ma là một nhân vật không giống ai khác, với bạn bè từ các ngôi sao điện ảnh đến tỷ phú, mặc dù anh ta thường vượt trội hơn tất cả. “Ông ấy là người lớn nhất. Ông ấy là người gắn kết họ lại với nhau”.

Ông Daniel Zhang sẽ lãnh đạo Alibaba với không ít thách thức. Mặc dù doanh thu tăng vọt, nhưng biên lợi nhuận của Alibaba đã bị sức ép trước sự cạnh tranh gia tăng và đầu tư lớn để chống lại các đối thủ. Cổ phiếu của công ty giảm hơn 10% trong năm nay sau khi đạt đỉnh điểm vào tháng 6.

Lo ngại bị hạ bệ?

Jack Ma từ chức đúng vào thời điểm Bắc Kinh đang cố gắng siết lại các công ty tư nhân. Vào tháng 6, Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) đã yêu cầu tất cả các công ty niêm yết công khai phải thành lập các tổ chức Đảng cho nhân viên của mình.

Các tổ chức này thường được thiết lập tại nơi làm việc để theo dõi nhân viên và đảm bảo các quyết định tại nơi làm việc theo đúng đường lối của Đảng. Trong số các hướng dẫn là một điều kiện đòi hỏi “các quy tắc liên quan đến công việc xây dựng Đảng được ghi vào điều lệ công ty”. Năm ngoái, truyền thông nhà nước Trung Quốc ước tính khoảng 70% trong số 1,86 triệu công ty tư nhân của Trung Quốc đã thành lập các tổ chức Đảng.

Trong khi nhiều công ty lớn của Trung Quốc đã mở rộng danh mục đầu tư thông qua các khoản đầu tư mạo hiểm ở nước ngoài, ĐCSTQ đã cố gắng kiểm soát các luồng vốn như vậy.

Vào tháng 12-2017, ĐCSTQ đã yêu cầu tất cả các doanh nghiệp báo cáo đầu tư nước ngoài cho chính quyền trung ương.

Trong khi đó, nhiều doanh nhân giàu có đằng sau các tập đoàn cỡ bự của Trung Quốc đã rơi vào gọng kiềm của Bắc Kinh. Vào tháng 5-2018, ông Wu Xiaohui, cựu Chủ tịch Tập đoàn Bảo hiểm Anbang - tập đoàn bảo hiểm lớn nhất của Trung Quốc, đã bị kết án 18 năm tù.

Trước đó, Tập đoàn Anbang đã thực hiện một số vụ mua lại khổng lồ ở nước ngoài, trong đó có khách sạn Waldorf Astoria của New York. Người sáng lập của Tomorrow Group, tỷ phú Xiao Jianhua, đã mất tích, sau khi bị đặt dưới sự điều tra của chính quyền Trung Quốc.

Ye Jianming, cựu Chủ tịch CEFC China Energy, công ty năng lượng tư nhân lớn nhất Trung Quốc, đã bị bắt vào tháng 5. Tài sản của công ty này đã được thanh lý để trả khoảng nợ khổng lồ. Tuy vậy, Bắc Kinh vẫn tiếp tục ủng hộ các doanh nghiệp nhà nước, mặc dù rất nhiều công ty bị “phá sản”.

Các nhà quan sát Trung Quốc như Chen Pokong tin rằng Jack Ma có thể đoán trước được tương lai của mình nên đã đi đến quyết định trên. Ông Fan Shuangwen, trợ lý trưởng của một bộ phận phụ trách thanh toán và thanh toán bù trừ tài khoản, viết trong một báo cáo. "Đừng nghĩ rằng bạn quá lớn đến mức bạn không thể thất bại, hoặc rằng bạn quá lớn đến mức bạn không thể bị quản lý".

Những động thái trên được coi là một cảnh báo cho những tay chơi lớn trong ngành công nghiệp như Alipay của Alibaba, một nền tảng thanh toán di động phổ biến. Học giả Trung Quốc Chen Xiaonong nói với NTD tại New York rằng nhiều doanh nhân ở Trung Quốc đã có thể thành công thông qua các kết nối chính trị với các quan chức Đảng mạnh mẽ. Nhưng một khi những quan chức tham nhũng đó rơi vào tầm ngắm của cơ quan điều tra thì những doanh nhân kết nối với họ cũng sẽ không thoát khỏi vòng lao lý.

Mã Vân

Jack Ma là tên tiếng Anh của người giàu nhất Trung Quốc. Tên thực của ông là Mã Vân, sinh ra ở Hàng Châu, tỉnh Chiết Giang, Trung Quốc.

Ngay từ lúc còn đi học, với mong muốn học tiếng Anh nên mỗi buổi sáng Mã Vân phải đạp xe 45 phút đến một khách sạn để được nói tiếng Anh với người nước ngoài. Mã Vân rất vui khi được làm hướng dẫn du lịch miễn phí cho họ quanh thành phố để thực hành và hoàn thiện tiếng Anh của mình.

Sau 3 lần thi ông mới đỗ vào khoa tiếng Anh Học viện Sư phạm Hàng Châu. Tốt nghiệp năm 1988, ông dạy tiếng Anh nhiều năm ở Viện Kỹ thuật điện tử Hàng Châu với thu nhập 12USD/tháng.

Mã Vân lần đầu tiếp xúc Internet vào năm 1995 trong một chuyến thăm thành phố Seattle, Mỹ. Ông đã tìm từ "beer" (bia) trên Yahoo! và nhanh chóng bị ám ảnh bởi mạng máy tính toàn cầu.

Sau đó, ông thành lập công ty internet đầu tiên, một danh bạ trực tuyến có tên là China Pages, nhưng năm sau đã từ bỏ, sau khi chính quyền buộc ông thành lập liên doanh với một doanh nghiệp nhà nước. Năm 1999, trong căn hộ ở Hàng Châu, ông cùng 17 người bạn thành lập Alibaba với số tiền 60.000USD.

Như Sơn