Israel bắt đầu kỷ nguyên mới
Israel bắt đầu kỷ nguyên mới sau khi Quốc hội nước này hôm 13-6 bỏ phiếu tán thành chính phủ liên hiệp của 8 đảng đối lập, qua đó phê chuẩn lãnh đạo đảng cánh hữu Yamina, Naftali Bennett (ảnh) làm tân Thủ tướng, chấm dứt 12 năm cầm quyền của ông Benjamin Netanyahu.
Ảnh: AFP
Với kết quả sít sao 60 phiếu ủng hộ, 59 phiếu chống và 1 phiếu trắng, Quốc hội Israel đã phê chuẩn chính phủ liên hiệp của các đảng Arab, cánh hữu, cánh tả và trung dung.
Vị thủ tướng nằm ngoài tưởng tượng
Sau kết quả bỏ phiếu của Quốc hội, chính phủ mới của Israel đã tuyên thệ nhậm chức và ông Bennett trở thành tân Thủ tướng. Theo thỏa thuận của liên minh, ông Bennett, một người Do Thái Chính thống giáo 49 tuổi và là triệu phú về công nghệ cao, sẽ làm thủ tướng Israel trong vòng 2 năm và chuyển lại vị trí này cho nhà lãnh đạo đảng Yesh Atid, ông Yair Lapid, vốn từng là người dẫn chương trình nổi tiếng. Ông Lapid được coi là “kiến trúc sư” của liên minh cầm quyền.
Phát biểu trước Quốc hội, ông Bennett tuyên bố chính phủ liên hiệp của ông “đại diện cho toàn thể Israel”. Ông cho rằng sau 4 cuộc bầu cử trong chưa đầy hai năm, Israel đã rơi vào “đống lửa của hận thù và giao tranh”, đồng thời nhấn mạnh đã đến lúc hàn gắn những chia rẽ. “Chúng tôi sẽ làm việc cùng nhau để hàn gắn những rạn nứt ở quốc gia này và ngay lập tức đưa đất nước hoạt động bình thường sau một thời gian dài tê liệt”, ông Bennett tuyên bố sau cuộc bỏ phiếu.
Ông Bennett trở thành vị thủ tướng thứ 13 trong lịch sử Israel, qua đó chấm dứt kỷ lục 12 năm cầm quyền của ông Netanyahu. Anshel Pfeffer, cây bút của tờ Haaretz cho biết, ông Bennett đại diện cho thế hệ lãnh đạo thứ ba của Israel, sau thế hệ của những người sáng lập nhà nước Israel và thế hệ của ông Netanyahu. “Ông ấy là nhà lãnh đạo 3.0 của Israel”, Anshel Pfeffer viết trong một bài bình luận.
Tuy nhiên, Hãng tin Reuters cho rằng việc nhà lãnh đạo dân tộc cực hữu lên nắm quyền có lẽ là một viễn cảnh mà ít người Israel tưởng tượng ra.
“Nối gót” Netanyahu?
Ông Bennett, sinh ra tại thành phố Haifa của Israel, là con trai của một gia đình Mỹ nhập cư. Ông từng là cựu lính biệt kích thuộc Lực lượng Phòng vệ Israel, sau đó trở thành doanh nhân công nghệ trước khi dấn thân vào con đường chính trị.
Ông gia nhập chính trường năm 2005 sau khi bán công ty khởi nghiệp công nghệ của mình với giá 145 triệu USD. Bennett có mối quan hệ lâu năm với ông Netanyahu. Từ năm 2006 đến 2008, ông đảm nhận vai trò phụ tá cấp cao cho ông Netanyahu, lúc bấy giờ còn là lãnh đạo phe đối lập, nhưng sau đó từ bỏ vị trí vì bất đồng quan điểm.
Bennett đã gây bão chính trị vào năm 2012 khi giành quyền lãnh đạo đảng Do thái cực hữu Jewish Home và tham gia Quốc hội với tư cách là đại diện của đảng này năm 2013. Sau đó, ông đảm nhiệm nhiều chức vụ như bộ trưởng quốc phòng hay bộ trưởng phụ trách các vấn đề cộng đồng, bộ trưởng giáo dục trong các chính phủ do ông Netanyahu điều hành.
Ông Bennett đổi tên đảng Jewish Home thành Yamina vào năm 2018 và đảng này đã thành lập liên minh với đảng Likud của ông Netanyahu, nhưng bị sụp đổ cùng năm đó. Naftali Bennett phản đối việc thành lập nhà nước Palestine và ủng hộ mạnh mẽ việc xây dựng các khu định cư của người Do Thái ở Bờ Tây và Đông Jerusalem - các vùng lãnh thổ bị Israel chiếm đóng bất hợp pháp. Vì thế, người Palestine dự đoán rằng ông Bennett có thể sẽ theo đuổi chính sách giống như đảng Likud cầm quyền của ông Netanyahu.
Tuy vậy, theo Reuters, chính phủ mới có khả năng sẽ tránh đưa ra các động thái sâu rộng về các vấn đề an ninh nóng bỏng, thay vào đó sẽ ưu tiên tập trung cải cách các vấn đề trong giáo dục, y tế, đẩy mạnh chống quan liêu, tham nhũng, phát triển doanh nghiệp, giảm chi phí về nhà ở và cải thiện chất lượng cuộc sống cho người dân. Giới lãnh đạo chính phủ liên hiệp cho biết sẽ thông qua ngân sách nhằm giúp ổn định tình hình tài chính của đất nước trong vòng 2 năm tới.
