Ireland trong nỗ lực xóa bỏ rào cản

Phụ nữ Ireland đổ ra đường ăn mừng sau khi có kết quả trưng cầu dân ý lịch sử. (Nguồn: Guardian).

Số lượng cử tri ủng hộ việc bãi bỏ Luật sửa đổi thứ 8 (trong đó coi sự sống của một phụ nữ mang thai cần có sự bảo vệ ngang bằng với thai nhi mà họ đang mang trong bụng) là 1.429.981 người, trong khi phe phản đối chỉ nhận được sự ủng hộ từ 723.632 người. Kết quả này tương đương với 66,4% ủng hộ hợp pháp hóa nạo phá thai và 33,6% phản đối. Bằng việc nói “Có” với việc gỡ bỏ Luật sửa đổi thứ 8 khỏi Hiến pháp của nước Cộng hòa Ireland, quốc gia này giờ cho phép chính quyền Dublin đưa ra bộ luật mới về nạo phá thai, trong đó cho phép phụ nữ mang thai dưới 12 tuần tuổi được phá thai.

Trong bài phát biểu hoan nghênh cải cách về vấn đề nạo phá thai, Thủ tướng Ireland Leo Varadkar hôm 27/5 đưa ra cam kết sẽ công bố bộ luật hoàn chỉnh về nạo phá thai hợp pháp vào thời điểm cuối năm nay. Mô tả cuộc trưng cầu dân ý lịch sử vừa qua như “kết quả của một cuộc cách mạng trầm lặng ở Ireland”, Thủ tướng Varadkar nói rằng cử tri đã trao cho Chính phủ mà đảng Fine Gael của ông đang dẫn dắt một sự ủy thác rõ ràng nhằm mang tới bộ luật cho phép nạo phá thai một cách hợp pháp.

Orla O’Connor, người phối hợp tổ chức chiến dịch vận động nói “Có” với việc hợp pháp hóa nạo phá thai, nói rằng đây là “một ngày đáng nhớ đối với phụ nữ Ireland”, gọi kết quả cuộc trưng cầu dân ý vừa qua như “sự phản đối một nước Ireland từng coi phụ nữ như công dân hạng hai”.

Lá phiếu bầu đã phản ánh đúng các lá phiếu thăm dò mà giới truyền thông Ireland thực hiện trước đó, trong đó cho thấy phe nói “Có” sẽ giành khoảng 68-69% số phiếu. Sự ủng hộ việc gỡ bỏ Luật sửa đổi thứ 8 và dọn đường cho việc hợp pháp hóa phá thai đã lan rộng khắp lãnh thổ Ireland.

Ngoại trưởng Ireland Simon Coveney nhấn mạnh rằng kết quả trưng cầu đã chứng minh rằng “quan điểm của chính quyền Dublin không đi ngược lại phần còn lại...và đây không phải sự chia rẽ giữa khu vực đô thị và nông thôn” mà là sự đồng thuận của cử tri cả nước.

Một trong những khu vực đầu tiên thuộc Ireland công bố kết quả bỏ phiếu - Dublin Central - cho thấy gần 77% cử tri ủng hộ gỡ bỏ Luật sửa đổi thứ 8. Ngay cả các khu vực có quan điểm bảo thủ truyền thống như Roscommon/East Galway cũng công bố kết quả 57% cử tri ủng hộ và 43% phản đối. Một số khu vực khác như Carlow/Killenny cho kết quả 63,5% cử tri ủng hộ.

Trong cuộc trưng cầu dân ý gần đây nhất - cuộc trưng cầu về họp pháp hóa kết hôn đồng giới cách đây 3 năm - Roscommon là khu vực duy nhất bỏ phiếu “Không”. Trong cuộc trưng cầu lần này, khu vực cử tri duy nhất có đại đa số người dân nói “Không” là Donegal, nơi có 51,87% cử tri phản đối hợp pháp hóa nạo phá thai.

Ngay trong hôm thứ Bảy tuần trước, tức trước khi kết quả chính thức được công bố, chiến dịch vận động phản đối hợp pháp hóa nạo phá thai đã biết rằng họ thua cuộc. Đăng tải trên mạng xã hội Facebook, ông John McGuirk, nhà hoạt động thuộc chiến dịch “Save The Eight” (Cứu Luật sửa đổi thứ 8), nói rằng ông rất thất vọng vì kết quả trên. “Ngay hôm nay sẽ là một ngày rất khó khăn, nhưng hãy ngẩng cao đầu. Việc lên tiếng vì điều mà bạn tin tưởng chưa từng sai lầm. Giữ im lặng mới là sai lầm”- ông McGuirk nói.

Chiến thắng lịch sử dành cho phe nói “Có” đồng nghĩa với việc phần duy nhất thuộc Liên hiệp Vương quốc Anh (UK) hiện nay còn cấm đoán nạo phá thai là Bắc Ireland.

Sau kết quả trưng cầu dân ý lịch sử ở Ireland, cả Tổ chức Ân xá Quốc tế và lãnh đạo đảng Dân chủ Tự do ở Bắc Ireland, Vince Cable, đều kêu gọi khu vực này gỡ bỏ lệnh cấm gần như hoàn toàn đối với nạo phá thai.

Bà Grainne Teggart, thuộc Tổ chức Ân xá quốc tế, nói rằng phụ nữ ở Bắc Ireland “vẫn bị trói buộc bởi một lệnh cấm phá thai có từ thời Nữ hoàng Victoria”. Bà Teggart nói rằng Chính phủ Anh không thể tiếp tục phớt lờ tình trạng khó khăn hiện tại của phụ nữ Bắc Ireland, những người bị buộc phải di chuyển sang các nước khác trong khu vực chỉ để phá thai.

Linh Chi