Iran nối lại hoạt động sản xuất uranium làm giàu ở mức nguy hiểm 20%
Trao đổi với hãng thông tấn Mehr, người phát ngôn Chính phủ Iran xác nhận: 'Vài phút trước, quá trình sản xuất uranium với độ làm giàu lên tới 20% đã được khởi động tại tổ hợp làm giàu Fordow.'
Bên trong một nhà máy điện hạt nhân ở miền Nam Iran. (Ảnh: AFP/TTXVN)
Ngày 4/1, Chính phủ Iran thông báo đã nối lại việc sản xuất uranium với độ làm giàu lên tới 20% mức tinh khiết tại cơ sở hạt nhân ngầm Fordow, vượt xa ngưỡng cam kết theo thỏa thuận hạt nhân lịch sử mà Iran ký với các cường quốc năm 2015.
Trao đổi với hãng thông tấn Mehr, người phát ngôn Chính phủ Iran, Ali Rabeie xác nhận: "Vài phút trước, quá trình sản xuất uranium với độ làm giàu lên tới 20% đã được khởi động tại tổ hợp làm giàu (uranium) Fordow."
Ngày 1/1, Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) cho biết Iran đã thông báo với họ về dự định sản xuất uranium với độ làm giàu lên tới 20% mức tinh khiết, chiểu theo dự luật mà Quốc hội Iran thông qua mới đây.
Văn kiện này kêu gọi chính phủ nước này triển khai một số bước đi, trong đó có việc tăng cường hoạt động làm giàu uranium, trong trường hợp các quốc gia châu Âu tham gia ký kết thỏa thuận hạt nhân năm 2015 không bảo vệ được các lợi ích của Tehran trước các biện pháp trừng phạt của Mỹ nhằm vào lĩnh vực năng lượng và ngân hàng.
Quốc hội Iran cũng yêu cầu quốc tế ngừng tất cả các cuộc thanh sát các cơ sở hạt nhân của nước này.
Theo báo cáo mới nhất của IAEA hồi tháng 11 năm ngoái, Tehran đang làm giàu uranium lên mức cao hơn mức cam kết 3,67% theo Kế hoạch Hành động chung toàn diện (JCOPA) - thỏa thuận hạt nhân lịch sử ký năm 2015 giữa Iran và 5 nước ủy viên thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc gồm Trung Quốc, Nga, Anh, Pháp và Mỹ cùng Đức.
Trong diễn biến liên quan, cùng ngày, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Iran Saeed Khatibzadeh tuyên bố Tehran sẽ không đàm phán về chương trình tên lửa, cũng như năng lực phòng thủ.
Phát biểu trước báo giới, ông Khatibzadeh nói rằng không có lý do gì để đàm phán chương trình tên lửa của Iran bởi vấn đề này đã được giải quyết trong JCPOA và Nghị quyết 2231 của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc công nhận văn kiện này.
Quan chức này nêu rõ: "Nhà nước Cộng hòa Hồi giáo Iran chưa từng và sẽ không bao giờ tiến hành đàm phán về năng lực phòng thủ. Sức mạnh quốc phòng của Iran được theo đuổi một cách độc lập dựa trên nhu cầu của đất nước. Ngoài ra, trong JCPOA và Nghị quyết 2231, vấn đề tên lửa đã được đề cập và giải quyết."
Bên cạnh đó, ông Khatibzadeh cũng lưu ý rằng các quan chức Mỹ tham gia các cuộc đàm phán hạt nhân giữa Iran và các cường quốc thế giới đều nhận thức được rằng chương trình hạt nhân của Iran là hòa bình, do đó "tên lửa là một vấn đề thứ yếu."
Quan chức này đồng thời khẳng định Tehran "sẽ không đàm phán lại bất kỳ điều khoản nào của JCPOA."
JCPOA quy định Iran chỉ được phép làm giàu uranium ở tỷ lệ 3,67%, thấp hơn nhiều so với mức 90% để chế tạo vũ khí hạt nhân và cũng thấp hơn mức 20% mà Iran đã thực hiện trước khi thỏa thuận được ký kết.
Tháng 5/2018, Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố đơn phương rút khỏi thỏa thuận hạt nhân JCOPA và áp đặt trở lại các biện pháp trừng phạt quốc gia Trung Đông này.
Từ đó, Mỹ từng bước tái áp đặt và gia tăng các biện pháp trừng phạt, đặc biệt nhằm vào mạng lưới tài chính và ngành kinh tế chủ lực của Iran là xuất khẩu dầu mỏ, nhằm gây áp lực buộc Tehran quay trở lại bàn đàm phán.
Đáp lại, Iran đã giảm một số cam kết trong thỏa thuận đồng thời tăng giới hạn làm giàu uranium. Các cường quốc còn lại tham gia ký thỏa thuận vẫn đang nỗ lực cứu vãn JCPOA./.
