Iran nã tên lửa với căn cứ Mỹ để tránh chiến tranh với Washington?

Xem thêm: Theo bạn, hôm nay, Mỹ có tấn công Iran?

Trong khi giới chức Mỹ vẫn đang đánh giá thiệt hại liên quan tới 2 vụ nã tên lửa của Iran vào căn cứ Mỹ ở Iraq, cả Tehran và Washington đều để ngỏ khả năng giảm căng thẳng sau đòn trả thù cho Tướng Soleimani của Iran.

Bộ trưởng Ngoại giao Iran Javad Zarif tuyên bố ông không tìm kiếm chiến tranh không lâu sau khi Tổng thống Trump khẳng định mọi chuyện đều ổn.

Faysal Itani, Phó Giám đốc tại Trung tâm chính sách toàn cầu ở Washington tin rằng cuộc tấn công của Iran là một lựa chọn được tính toán kỹ lưỡng, đong đếm rất nhiều thiệt hơn. Iran cần đòn đáp trả đủ mạnh để giữ thể diện nhưng cũng không quá đà làm leo thang căng thẳng dẫn tới cuộc chiến tổng lực với lực lượng quân đội vượt trội so với họ.

Hình ảnh được cho là tên lửa được Iran phóng đi trong vụ tấn công căn cứ Mỹ. (Ảnh: Twitter)

Giới chức Mỹ nói họ sẽ chỉ cập nhật được thiệt hại sau khi trời sáng nhưng nhiều nguồn tin nói rằng không có lính Mỹ thiệt mạng sau vụ tấn công. Một quan chức Lầu Năm Góc cũng tiết lộ binh sỹ Mỹ được cảnh báo về vụ tấn công và kịp thời xuống hầm ẩn nấp.

Quả bóng đang ở sân Mỹ. Trong tuyên bố đưa ra trên Twitter mới đây, ông Trump khoe sức mạnh quân sự Mỹ. Nhưng trước đó, ông khẳng định việc giết tướng Soleimani, người mà nhà lãnh đạo Mỹ khẳng định ủ mưu đoạt mạng hàng trăm người Mỹ là để nhằm ngăn chặn một cuộc chiến.

Các nhà lãnh đạo Iran đang phải đối mặt với áp lực rất lớn trong nước khi người dân kêu gọi đáp trả mạnh mẽ Mỹ sau khi Washington tiêu diệt vị tướng quyền lực nhất quốc gia này. Những gì mà Soleimani đã làm trong các cuộc xung đột khu vực khiến ông trở thành anh hùng dân tộc trong mắt người dân Iran.

Trước vụ tấn công vào 2 căn cứ Mỹ, Iran tuyên bố sẽ gây ra cơn ác mộng lịch sử với Mỹ, cho biết đang cân nhắc 13 phương án để trả đũa. Sau vụ tấn công, Tehran khẳng định vụ tập kích là phát súng khởi đầu cho chiến dịch trả thù cho ông Soleimani mang tên Martyr Soleimani, gợi mở sẽ nhiều phản ứng hơn nữa.

Mặc dù vậy, Lãnh tụ tối cao Ayatollah Ali Khamenei có một số hạn chế trong việc xem xét các lựa chọn quân sự tiềm năng.

"Tôi vẫn nghĩ người Iran nhiều khả năng đang cố tránh một cuộc đối đầu quân sự trực tiếp với Mỹ bởi điều đó phá hủy một phần rất lớn khả năng phòng thủ của họ. Đừng quên rằng Iran vẫn sử dụng vũ khí mà Shah (vị vua Iran cầm quyền từ tháng 9/1941 cho đến khi bị lật đổ trong cuộc Cách mạng Hồi giáo vào tháng 2/1979) đã mua. Họ không có nhiều thứ để dự phòng", Jon Alterman, Giám đốc chương trình Trung Đông thuộc Trung tâm chiến lược quốc tế có trụ sở tại Washington nhận định.

Theo ông này, Iran thời gian tới có thể sẽ tiếp tục tìm cách làm suy yếu sự lãnh đạo của Mỹ trên toàn cầu nhằm làm giảm hiệu lực các biện pháp áp đặt kinh tế, đồng thời tìm cách đẩy lực lượng Mỹ ra khỏi Iraq.

Sau vụ tấn công sáng 8/1, một Bộ trưởng nội các Iran kêu gọi Mỹ "Biến ra khỏi khu vực" đi kèm với hình ảnh cờ Iran và Iraq.

Iran cũng phải cân nhắc tới tác động kinh tế. Tehran vẫn đang phải oằn mình chống đỡ sau khi lệnh miễn trừ cho một số nước không phải tuân thủ lệnh cấm nhập khẩu dầu Iran hết hạn hồi tháng 5/2019. Lạm phát gia tăng khiến người dân quốc gia Hồi giáo gặp nhiều khó khăn trong việc chi trả cho tiêu dùng. Quyết định tăng giá xăng dầu và áp định mức phân phối của chính phủ hồi tháng 11/2019 gây ra một cuộc biểu tình lớn.

Theo ông Heather Williams, một cựu quan chức tình báo Mỹ, việc Iran chuyển sang tấn công trực tiếp thay vì sử dụng các nhóm ủy nhiệm trong khu vực cho thấy họ không sợ đánh Mỹ. Nhưng nếu không ghi nhận thương vong trong vụ tấn công vừa qua, Mỹ không bắt buộc phải đáp trả quá mạnh mẽ.

"Iran đang cho Washington cơ hội xuống thang căng thẳng. Tuy nhiên, phải chờ xem Mỹ có định nắm bắt nó hay không", ông Williams cho hay.

Song Hy (Nguồn: Bloomberg)