Iran làm giàu uranium lên 20%: Trung Quốc kêu gọi kiềm chế, Mỹ gọi 'tống tiền hạt nhân', Nga nói 'đừng bi kịch hóa', Tehran thì sao?

Mỹ, Nhật Bản và Nga đã thể hiện phản ứng khác nhau về việc Iran bắt đầu làm giàu uranium lên tới 20%. (Nguồn: Tehran Times)

Ngày 5/1, trao đổi với báo chí, Chánh văn phòng Nội các Katsunobu Kato bày tỏ: “Chính phủ Nhật Bản quan ngại sâu sắc trước động thái vi phạm thỏa thuận hạt nhân này”.

Tại Mỹ, theo một tuyên bố đưa ra ngày 4/1 (theo giờ địa phương), Bộ Ngoại giao nước này nói rằng: “Việc Iran làm giàu uranium lên 20% tại Fordow rõ ràng là nỗ lực nhằm gia tăng chiến dịch tống tiền hạt nhân và sẽ tiếp tục thất bại..."

Bộ này tuyên bố, Mỹ và cộng đồng quốc tế sẽ "tiếp tục tìm đến các thanh sát viên của IAEA để báo cáo sự việc trên thực địa”.

Trong khi đó, cùng ngày, Đại sứ Nga tại các tổ chức quốc tế ở Vienna (Áo) Mikhail Ulyanov cho rằng, động thái của Iran trong bối cảnh thỏa thuận hạt nhân năm 2015 hay còn gọi là Kế hoạch Hành động chung toàn diện (JCPOA) đổ vỡ là đáng tiếc song không nên "bi kịch hóa".

Ông Ulyanov viết trên mạng xã hội Twitter: "Chúng tôi không vui trước việc Tehran đi xa hơn nữa so với những cam kết của mình theo JCPOA. Tuy nhiên, không có gì phải bi kịch hóa. Chương trình hạt nhân của Iran vẫn hoàn toàn minh bạch và có thể kiểm chứng”.

Đại sứ Nga cho biết, quyết định của Iran là có thể dự đoán trước dựa trên dự luật được Quốc hội Iran thông qua hồi tháng trước. Luật cho phép làm giàu uranium đến mức như trước năm 2015.

Theo nhà ngoại giao Nga, động thái này vẫn có thể đảo ngược và kêu gọi các bên tham gia ký kết tập trung vào việc thực thi trở lại thỏa thuận một cách toàn diện .

Về phía Trung Quốc, cùng ngày, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh kêu gọi tất cả các bên nên bình tĩnh và kiềm chế, tránh đưa ra những bước đi có thể khiến căng thẳng trầm trọng hơn.

Về phần mình, Ngoại trưởng Iran Mohammad Javad Zarif cho biết, nước này hoàn toàn có thể thay đổi nếu các nước thành viên khác tuân thủ đầy đủ JCPOA.

Viết trên trang mạng Twitter, ông Zarif nhấn mạnh: "Chúng tôi đã tiếp tục làm giàu ở mức 20%, theo sự cho phép từ Quốc hội. IAEA đã nhận được thông báo hợp lệ"

Theo Ngoại trưởng Iran, hành động của nước này "mang tính sửa chữa" và hoàn toàn tuân thủ Đoạn 36 của JCPOA, sau khi "một số thành viên tham gia JCPOA khác không tuân thủ nghĩa vụ" trong nhiều năm.

"Các biện pháp của chúng tôi hoàn toàn có thể đảo ngược khi 'tất cả' (thành viên) tuân thủ một cách 'đầy đủ'", ông Zarif nhấn mạnh.

(theo THX, Reuters, MNA)