Iran, Israel tố cáo nhau về hạt nhân

Ông Netanyahu đang trưng ra “bằng chứng” trước Đại hội đồng Liên Hợp Quốc. Ảnh: Reuters

Ngoại trưởng Iran Mohammad Javad Zarif đã chế nhạo những tuyên bố của ông Netanyahu, gọi đó là “một tiết mục tạp kỹ”, theo tường thuật của Sputnik. Thậm chí ông Zarif còn tố ngược, rằng chính Israel mới là nước có chương trình vũ khí hạt nhân bí mật. “Israel là chế độ duy nhất trong khu vực (Trung Đông) có chương trình vũ khí bí mật, bao gồm một kho vũ khí nguyên tử thực sự”, ông viết trên Twitter.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Iran Bahram Qassemi cũng bình luận về cáo buộc từ phía Israel: “Thế giới sẽ cười phá lên trước những lời lẽ giả dối, vô nghĩa và không cần thiết này”.

Hôm thứ Năm (giờ Mỹ), trước các đại biểu dự phiên họp của Đại hội đồng Liên Hợp Quốc, thủ tướng Netanyahu trong bài phát biểu của mình đã nói rằng Israel đã phát hiện kho chứa nguyên tử bí mật thứ hai của Iran. Theo ông, các quan chức Iran đang cho dọn khu vực kho chứa này, được nói là chứa 300 tấn thiết bị, vật liệu. Thủ tướng Israel nói ông đã chia sẻ thông tin với Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA) và kêu gọi các tổ chức giám sát vào điều tra thông tin.

Để minh chứng cho lời tố cáo của mình, ông Netanyahu đã đưa ra các bức không ảnh chụp thủ đô Tehran của Iran và chỉ cho cử tọa thấy địa điểm ông nói là nơi trước đó đã cất giấu các vật liệu liên quan đến hoạt động hạt nhân. Ông cho rằng việc này chứng tỏ Iran vẫn tìm cách chế tạo vũ khí hạt nhân mặc dù năm 2015, Tehran đã ký thỏa ước với các cường quốc, đồng ý dừng chương trình nghiên cứu hạt nhân để được nới lỏng các lệnh trừng phạt, Reuters tường thuật.

Trước sự kiện này gần 5 tháng, tổng thống Mỹ Donald Trump đã quyết định rút khỏi hiệp ước hạt nhân Iran, cho rằng nó không đủ sức khiến Tehran từ bỏ tham vọng hạt nhân, tái áp dụng các lệnh trừng phạt kinh tế đối với Iran.

Ông Netanyahu nói kho hạt nhân Iran chứa khoảng 13kh vật chất phóng xạ (đã được mang đi nơi khác, tính đến thời điểm ông cáo buộc), và kêu gọi cơ quan nguyên tử của Liên Hợp Quốc vào thanh sát ngay lập tức với các máy đo Geiger (một thiết bị chuyên dùng để phát hiện và đo mức độ phóng xạ-PV).

Trước lời đề nghị chuyên gia quốc tế vào thanh sát Iran của phía Israel, ngoại trưởng Iran lập tức phản bác. Ông Mohammad Javad Zarif nói cần phải xem xét chính chương trình hạt nhân của Israel. “Đã đến lúc Israel thừa nhận và công khai chương trình vũ khí hạt nhân phi pháp trước các thanh sát viên quốc tế”, ông Zarif viết.

Theo thỏa thuận hạt nhân ký giữa Iran và 6 nước gồm Anh, Trung Quốc, Pháp, Đức, Nga và Mỹ, Tehran đồng ý giới hạn chương trình hạt nhân để đổi lại được cởi bỏ bớt các lệnh trừng phạt kinh tế.

IAEA nhiều lần nói Tehran đã tuân thủ các cam kết. Pháp, Anh, Đức, Trung Quốc và Nga vẫn tham gia hiệp ước và cam kết sẽ duy trì nó cho dù Mỹ đã tái áp dụng các lệnh trừng phạt đơn phương. Trong tuần này, các nước còn lại trong hiệp ước đã thảo luận một cơ chế trao đổi, hy vọng giúp Iran phá vỡ tác dụng của các lệnh trừng phạt từ phía Mỹ.

Thủ tướng Israel Netanyahu chỉ trích hành động này của châu Âu. “Trong khi Mỹ đối đầu với Iran bằng các lệnh trừng phạt mới, châu Âu và một số nước khác lại nhân nhượng với Iran, còn cố gắng giúp họ né trừng phạt”, ông Netanyahu nói.

Anh Minh