Iran cảnh báo các quốc gia châu Âu kích hoạt cơ chế giải quyết tranh chấp
Ngày 14/1, Iran cảnh báo Anh, Pháp và Đức về hậu quả của quyết định triển khai cơ chế giải quyết tranh chấp nhằm vào Tehran theo thỏa thuận hạt nhân ký kết năm 2015.
Bên trong cơ sở làm giàu urani Fordo của Iran ở thành phố miền Bắc Qom. Ảnh tư liệu: AFP/TTXVN
Trong thông báo mới đưa ra, Bộ Ngoại giao Iran cho biết nếu châu Âu muốn lạm dụng quy trình này, thì họ cũng cần được chuẩn bị để chấp nhận hậu quả. Iran bác bỏ quyết định của các quốc gia châu Âu kích hoạt cơ chế giải quyết tranh chấp trong thỏa thuận hạt nhân và gọi đây là hành động "tiêu cực".
Tuy nhiên, Iran cũng khẳng định sẵn sàng xem xét mọi nỗ lực mang tính xây dựng để bảo vệ thỏa thuận. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Iran Abbas Mousavi khẳng định quốc gia này vẫn như trước đây, hoàn toàn sẵn sàng ủng hộ mọi hành động thiện chí và nỗ lực mang tính xây dựng để bảo vệ thỏa thuận quốc tế quan trọng này.
Trước đó cùng ngày, ba nước châu Âu tuyên bố triển khai cơ chế giải quyết tranh chấp theo thỏa thuận hạt nhân Iran ký kết năm 2015 giữa Nhóm P5+1 (gồm Anh, Pháp, Mỹ, Nga, Trung Quốc và Đức) và Iran sau khi Tehran liên tục vi phạm thỏa thuận. Việc kích hoạt cơ chế có thể sẽ dẫn tới việc tái áp đặt các biện pháp trừng phạt của LHQ với Iran. Tuy nhiên, ba quốc gia này khẳng định vẫn tuân thủ các cam kết trong thỏa thuận, đồng thời bày tỏ quyết tâm làm việc với tất cả các bên còn lại để bảo vệ thỏa thuận.
Thỏa thuận hạt nhân Iran, có tên gọi đầy đủ là Kế hoạch Hành động chung toàn diện (JCPOA), có điều khoản cho phép một bên tuyên bố trước một ủy ban chung rằng một bên khác vi phạm thỏa thuận một cách nghiêm trọng. Nếu vấn đề không được giải quyết ở cấp ủy ban chung thì sẽ tiếp tục được đưa tới một ban cố vấn trước khi cuối cùng được đưa tới Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc.
Theo JCPOA, Iran chấp thuận hạn chế chương trình hạt nhân mà phương Tây lo ngại có thể sẽ dẫn tới việc phát triển bom hạt nhân. Đổi lại, các quốc gia phương Tây đồng ý gỡ bỏ mọi biện pháp trừng phạt nhằm vào Tehran. Tuy nhiên, năm 2018, Mỹ đã đơn phương rút khỏi thỏa thuận và tái áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với Iran. Động thái này được cho là nguyên nhân dẫn đến căng thẳng hiện nay giữa Washington và Tehran. Tháng 5 vừa qua, Tehran tuyên bố sẽ "thu hẹp" việc thực hiện các cam kết trong thỏa thuận hạt nhân, cụ thể là sẽ tăng mức độ làm giàu urani. Cho đến nay, các nước châu Âu vẫn đang thuyết phục Iran tuân thủ cam kết để tránh nguy cơ thỏa thuận đổ vỡ.
