Indonesia và lịch sử đầy 'vết đen' của ngành hàng không

Một số mảnh vỡ được cho là thuộc máy bay Boeing 737 MAX 8 gặp nạn của hãng Lion Air.

Theo các lực lượng chức năng Indonesia, vị trí máy bay rơi ở vùng biển sâu khoảng 30-35m. Địa điểm phát hiện các mảnh vỡ cách vị trí máy bay mất liên lạc khoảng 2 hải lý. Nguyên nhân rơi máy bay chưa được xác định, tuy nhiên các lực lượng chức năng Indonesia đã xác định được vị trí hai hộp đen của chiếc máy bay này. Công tác tìm kiếm cứu hộ vẫn đang được tiến hành khẩn trương.

Được thành lập năm 1999 bởi anh em nhà Rusdi và Kusnan Kirani, Lion Air đã bắt đầu hoạt động từ năm 2000 như một hãng hàng không giá rẻ đầu tiên tại Indonesia. Hãng chuyên sử dụng loại máy bay Boeing 737-200 cho các tuyến bay từ Jakarta tới Denpasar, thủ phủ đảo nghỉ dưỡng Bali. Danh tiếng của hãng đã nhanh chóng nổi lên như cồn trong lĩnh vực vận tải hàng không nội địa, trở thành hãng hàng không tư nhân lớn nhất Indonesia và lớn thứ hai Đông Nam Á, sau hãng AirAsia của Malaysia. Tuy nhiên, năm 2007, Lion Air là một trong số các hãng hàng không Indonesia bị Liên minh châu Âu (EU) ban hành lệnh cấm bay do thiếu an toàn. Hiệu lực thi hành lệnh cấm là 10 năm, và lệnh cấm đã được EU gỡ bỏ năm 2016. Vụ tai nạn đầu tiên xảy ra với máy bay của Lion Air xảy ra vào năm 2004, làm 26 người thiệt mạng và hơn 100 người bị thương do thời tiết xấu.

Trước đó, năm 2013, một trong các máy bay Boeing 737-800 của hãng này đã trượt khỏi đường băng và lao xuống biển khi đáp xuống đảo Bali, khiến nhiều người thương vong. Ba năm sau đó, hai máy bay chở khách của Lion Air đã rơi cánh quạt khi đang cất cánh từ sân bay Soekarno-Hatta ở Jakarta. Cách đây 6 tháng, một chiếc máy bay của hãng hàng không này đã trượt khỏi đường băng tại sân bay Djalaluddin ở Gorontalo (Indonesia), làm 174 hành khách cùng 7 thành viên phi hành đoàn bị thương.

Giao thông ở Indonesia chủ yếu dựa vào đường hàng không để kết nối hàng ngàn hòn đảo. Tuy nhiên, do mức độ an toàn thấp, trong những năm gần đây, Indonesia liên tiếp đối mặt với những tai nạn chết người. Ngày 11/8 vừa qua, một chiếc máy bay chở theo 7 hành khách và 2 thành viên phi hành đoàn đã gặp nạn tại khu vực rừng núi hẻo lánh ở phía Đông nước này, khiến 8 người thiệt mạng. Vụ việc đáng tiếc khiến phần càng máy bay bị hư hỏng. Ngày 20/4, một máy bay trực thăng đã rơi tại vùng Marowali Regency của tỉnh Trung Sulawesi, Indonesia, làm 1 người thiệt mạng, 9 người bị thương, trong đó có 6 người Trung Quốc.

Trong năm 2016, 4 vụ tai nạn máy bay làm tổng cộng 38 người thiệt mạng. Năm 2015, 4 vụ máy bay rơi khác làm 203 người thiệt mạng. Thảm khốc nhất trước vụ rơi máy bay của Lion Air là vụ chiếc máy bay Airbus 320-200 mang số hiệu QZ 8501 của Hãng hàng không Air Asia, gặp nạn khi đang bay trong điều kiện thời tiết xấu từ thành phố Surabaya của Indonesia tới Singapore hôm 28/12/2014, khiến 162 người thiệt mạng. Ngày 13/42013, một chiếc máy bay Boeing 737 của Hãng hàng không Lion Air của Indonesia gặp sự cố và rơi xuống biển. May mắn là toàn bộ 108 hành khách và phi hành đoàn đều sống sót và chỉ có 45 người bị thương nhẹ... Thảm họa tồi tệ nhất trong lịch sử hàng không Indonesia là vụ việc xảy ra năm 1997, làm 234 người thiệt mạng, khi chiếc Airbus A-300B4 của hãng hàng không quốc gia Garuda Indonesia đâm vào khe núi ở Bắc Sumatra, ngay sau khi cất cánh từ sân bay Medan.

Lùi thời gian về trước nữa, năm 2005, ít nhất 150 người đã thiệt mạng khi chuyến bay nội địa chở họ của hãng hàng không Mandala Airlines rơi xuống một trung tâm đô thị ở Medan, trên đảo Sumatra, ít lâu sau khi cất cánh. Năm 1997, một máy bay của hãng Silk Air lao xuống một con sông gần thành phố Palembang của Indonesia khi đang trong hành trình từ Jakarta đến Singapore. Toàn bộ 104 hành khách và phi hành đoàn thiệt mạng. Năm 1991, một máy bay của hãng Air Force rơi tại Đông Jakarta sau khi động cơ bốc cháy, làm 135 người thiệt mạng...

Vĩnh Hà