Idlib: Liên Hiệp Quốc bảo Nga-Syria nên đợi, Mỹ có đợi không?

Chính phủ Syria đang chuẩn bị giải phóng một trong những thành trì cuối cùng mà phe đối lập và các nhóm khủng bố đã chiếm giữ và tàn phá đất nước trong suốt bảy năm qua. Chiến dịch giải phóng Idlib đã được hoạch định và điều đó là không thể thay đổi.

Do thiếu thốn về binh lực, chính phủ Syria đã bức hàng nhiều nhóm khủng bố và quân đối lập từ nhiều vùng khác nhau trong khắp đất nước trong những năm qua và đã chuyển chúng đến Idlib, biến tỉnh này trở thành “thánh địa cuối cùng” của chúng.

Trước thềm chiến dịch giải phóng Idlib, Liên hiệp quốc kêu gọi Nga, Iran và Thổ Nhĩ Kỳ không tấn công Idlib cho đến khi các hành lang nhân đạo được thiết lập để sơ tán dân thường. Tuy nhiên, các nhóm phiến quân có để dân thường ra đi hay bắt họ ở lại để làm bia đỡ đạn?

Ngoài ra, một khả năng đã bị Liên Hiệp Quốc bỏ qua là một cuộc tấn công bằng không quân và tên lửa hành trình của liên quân phương Tây là Mỹ, Anh và Pháp, vào các lực lượng của chính phủ Syria.

"… nếu chế độ Syria sử dụng vũ khí hóa học, chúng tôi sẽ phản ứng rất mạnh mẽ và họ thực sự phải suy nghĩ rất kỹ lưỡng về điều này" - Cố vấn An ninh Quốc gia Hoa Kỳ John Bolton đe dọa Nga và Syria tại một cuộc họp báo ở Jerusalem, trong chuyến thăm srael hôm 22 tháng 8.

Cựu Đại sứ Vương quốc Anh tại Syria là ông Peter Ford, đã viết một bài báo hôm 30/8, chỉ ra những đặc trưng của cuộc tấn công này.

"Đó là ba cường quốc lớn về quân sự, rõ ràng là một quốc gia Trung Đông như Syria thì không có cách nào chống lại được. Và một lần nữa, phương Tây đang sử dụng con bài phá hoại, bằng cách tạo ra một sự kiện bịa đặt liên quan đến việc chính quyền Syria sử dụng vũ khí hóa học. Đây là con bài thường thấy của họ” - ông Peter Ford bình luận .

Trong khi đó, không hề có bằng chứng nào cho thấy hóa chất đã được sử dụng trong vụ việc gần đây nhất ở Douma - Đông Ghouta hồi tháng 4 vừa qua. Người dân địa phương phủ nhận nó, Tổ chức cấm vũ khí hóa học cũng không tìm được bằng chứng nào nhưng Mỹ, Anh và Pháp đã nã hơn 100 quả tên lửa hành trình Tomahawk và AGM-158 JASSM vào Syria.

Quân đội Syria đang tích cực chuẩn bị giải phóng Idlib bất chấp nguy cơ bị Mỹ-Anh-Pháp không kích vì cáo buộc sử dụng vũ khí hóa học

Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ James Mattis đã biện minh cho cuộc tấn công dựa trên "các chỉ số truyền thông xã hội" để cáo buộc quân đội Syria sử dụng khí độc clo hoặc sarin, mà thực chất là những video giả mạo do Mũ bảo hiểm trắng cung cấp, mà tổ chức này được tài trợ bởi một số chính phủ phương Tây.

Hiện nay, khoảng vài chục nghìn tay súng của al-Qaeda Syria là Hay’at Tahrir al-Sham, đang chiếm giữ tỉnh Idlib. Đây là nhóm bị Liên Hiệp Quốc liệt vào danh sách khủng bố, nhưng Mỹ đang tìm mọi cách để cứu chúng khỏi đòn tấn công quyết định của chính phủ Syria.

Ford trích dẫn một bài báo của phóng viên CNN cho biết, Lầu Năm Góc cáo buộc máy bay chiến đấu và trực thăng của Quân đội Syria ở gần Idlib gây ra mối lo ngại cho Mỹ rằng máy bay "sẽ được sử dụng để khởi động một cuộc tấn công hóa học khác bằng cách sử dụng bom thùng chứa đầy clo".

Những điều này cho thấy rằng, Mỹ đang tích cực tạo cớ và tạo hiệu ứng truyền thông cho một cuộc tấn công vào Syria.

Ông lưu ý rằng những kiểu kịch bản này cũng xuất hiện khi Syria giải phóng Daraa vào đầu tháng 7, khi ông dự kiến cáo buộc về một cuộc tấn công hóa học khác. Rất may là vụ việc đã được phát giác và ngăn chặn.

Những điều này cho thấy rằng, kịch bản giả mạo tấn công hóa học ở Idlib và một vụ không kích lớn vào lực lượng chính phủ là rất dễ xảy ra, Syria có thể đang đứng trước một cuộc khủng hoảng nghiêm trọng hơn cuộc khủng hoảng Douma trừ khi Nga và Syria có những bước đi ngăn chặn được việc này.

Trong bối cảnh đó, Liên Hiệp Quốc cần có những động thái mạnh tay hơn để ngăn chặn vụ tấn công của Mỹ-Anh-Pháp, hay chặn Mỹ lập vùng cấm bay ở Syria. Điều đáng buồn là trong khi Liên Hiệp Quốc yêu cầu Damascus trì hoãn chiến dịch Idlib thì Mỹ và các đồng minh dương như không cho Syria có thời gian để chờ đợi.

Toàn Thắng