I-xra-en và Pa-le-xtin căng thẳng trong cuộc chiến pháp lý

Thủ tướng B.Nê-ta-ni-a-hu tuyên bố không để ICC bắt giữ các binh sĩ I-xra-en. Ảnh: AFP

Ngày 5-1, Trung tâm luật Su-rát Ha-đin, một tổ chức nhân quyền có trụ sở tại I-xra-en cho biết, cơ quan này đã nộp đơn kiện 3 nhà lãnh đạo hàng đầu của Pa-le-xtin phạm tội ác chiến tranh lên ICC với cáo buộc khủng bố, tra tấn và vi phạm quyền dân sự. Ba nhà lãnh đạo này là các thủ lĩnh của Phong trào Giải phóng Pa-le-xtin (PLO) gồm Gi-brin Ra-giúp, Ma-gi Pha-giai và Ra-mi Ham-đa-la, Thủ tướng đương nhiệm của Pa-le-xtin.

Trước đó, phía I-xra-en cũng đã đệ đơn kiện chống Tổng thống Pa-le-xtin Ma-mút Áp-bát và thủ lĩnh Phong trào Ha-mát Kha-lít Ma-sa-an. Trong một tuyên bố, Thủ tướng I-xra-en B.Nê-ta-ni-a-hu nhấn mạnh, sẽ không khoanh tay ngồi nhìn việc Pa-le-xtin xin gia nhập ICC và sẽ bảo vệ để viên sĩ quan quân đội I-xra-en không bị tòa án này xét xử. Ông Nê-ta-ni-a-hu tái khẳng định, lãnh đạo Pa-le-xtin mới là "những người đáng bị xét xử", bởi vì "họ đồng lõa với Ha-mát phạm tội ác chiến tranh”.

Không chỉ gia tăng đối đầu trong cuộc chiến pháp lý, I-xra-en còn đưa ra biện pháp trừng phạt kinh tế đầu tiên với Pa-le-xtin. Theo đó, Ten A-víp hoãn việc giao khoản tiền thuế hàng tháng trị giá 125 triệu USD mà I-xra-en thu hộ cho phía Pa-le-xtin. Khoản tiền thuế này chiếm tới 2/3 ngân sách hàng năm của chính quyền Pa-le-xtin, không bao gồm viện trợ nước ngoài, được sử dụng để vận hành Chính phủ và trả lương cho công chức Nhà nước.

Các nhà lãnh đạo Pa-le-xtin đã chỉ trích mạnh mẽ quyết định của Chính phủ I-xra-en, coi đây là một hành động bất hợp pháp, bởi khoản tiền thuế này thuộc về nhân dân Pa-le-xtin và được sử dụng để trả lương cho các viên chức Nhà nước và củng cố nền kinh tế. Thậm chí, Trưởng đoàn đàm phán Pa-le-xtin Xa-ép Ê-rê-cát còn gọi quyết định của I-xra-en giữ lại tiền thuế thu hộ PA là "tội ác chiến tranh".

Ông giải thích: "Đây là tiền của người Pa-le-xtin. Hành động trừng phạt tập thể này khiến chúng tôi không thể vận hành các bệnh viện, trường học và người dân không được nhận lương. Những biện pháp này sẽ bóp nghẹt cuộc sống của 4,5 triệu người dân Pa-le-xtin".

Căng thẳng giữa I-xra-en và Pa-le-xtin gia tăng trong những ngày gần đây, đặc biệt kể từ khi PA khởi động các nỗ lực tham gia 20 tổ chức quốc tế, trong đó có ICC ngày 2-1. Ngay sau đó, ngày 4-1, Tổng thống Ma-mút Áp-bát tuyên bố sẽ một lần nữa trình lên Hội đồng Bảo an Liên hiệp quốc (HĐBA LHQ) dự thảo Nghị quyết về lộ trình chấm dứt sự chiếm đóng của I-xra-en và thành lập Nhà nước Pa-le-xtin độc lập.

Văn bản này yêu cầu đề ra lộ trình đến năm 2017, I-xra-en rút khỏi các vùng lãnh thổ Pa-le-xtin bị chiếm đóng từ năm 1967 và tiến hành đàm phán trực tiếp trong một năm để dẫn tới một thỏa thuận về thành lập Nhà nước Pa-le-xtin độc lập. Theo ông Áp-bát, Pa-le-xtin đang thúc đẩy để một lần nữa đưa dự thảo Nghị quyết ra HĐBA, có thể trong tuần này.

Tuy nhiên, quyết định tái đệ trình Nghị quyết chống I-xra-en lên LHQ đã bị chính Phong trào Hồi giáo vũ trang Ha-mát phản đối. Ha-mát cho rằng, đây là một bước đi chính trị ngu ngốc, một trò chơi nguy hiểm đối với vận mệnh của đất nước, đồng thời yêu cầu "ông Áp-bát và giới lãnh đạo chính quyền Pa-le-xtin phải ngừng hoàn toàn việc này".

Trong khi đó, phía I-xra-en và Mỹ lo ngại rằng, với tư cách là thành viên của ICC, Pa-le-xtin sẽ tiếp tục nỗ lực cô lập Nhà nước Do Thái I-xra-en và khiến các quan chức I-xra-en khó đi ra nước ngoài, nếu nước này theo đuổi việc cáo buộc I-xra-en phạm tội ác chiến tranh.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ cho rằng, đây là bước đi phản tác dụng, không phản ánh nguyện vọng của người dân Pa-le-xtin, hủy hoại bầu không khí cần thiết cho hòa bình. Theo luật của Mỹ, bất cứ hành động nào của Pa-le-xtin chống lại I-xra-en tại tòa án có thể dẫn đến việc cắt hỗ trợ tài chính ngay lập tức.

Phương Châu