Hy vọng cuối cùng của Mỹ tạm ngừng thi công Nord Stream-2

Tờ Chính sách đối ngoại mới đây đăng tải một bài phân tích cho rằng Mỹ vẫn còn cách để cứu vãn khả năng ngăn chặn dự án đường ống dẫn khí đốt Nga sang Đức chạy dưới biển Baltic - Nord Stream-2.

Ông Biden có thể khiến bà Merkel tạm dừng thi công Nord Stream-2 cho đến tháng 9?

Theo đó, tờ báo này cho rằng, dẫu ngăn chặn đường ống này là một nội dung được cả lưỡng đảng Mỹ ủng hộ, chính quyền ông Joe Biden vẫn chưa biết phải làm thế nào để đặt dấu chấm hết cho nỗ lực của Nga bơm khí đốt vào châu Âu.

Với dự án đã hoàn thành khoảng 95% , thời gian không còn nhiều để ngăn chặn nó. Nhưng giải pháp mà hầu hết mọi người đang thúc đẩy là các biện pháp trừng phạt sẽ không phải là câu trả lời, tờ báo nhận định.

Quả thực là Nga đã sử dụng nhiều cách để "lách" các lệnh trừng phạt trong khi Washington liên tục tìm cách đổi mới chúng. Nhưng tờ báo này cho rằng, có một cách tốt hơn để ngăn Nord Stream-2, đó là đình chỉ dự án cho đến sau cuộc bầu cử tiếp theo của Đức, dự kiến diễn ra vào tháng 9 này.

Hai yếu tố cho thấy rằng trì hoãn là lựa chọn chính sách khôn ngoan nhất của Washington.

Yếu tố đầu tiên liên quan đến Thủ tướng Angela Merkel, người sẽ rời khỏi sự nghiệp chính trị sau gần 16 năm tại vị. Bản thân bà Merkel cũng là một người ủng hộ Nord Stream-2. Bà đã công khai suy nghĩ về việc không chấm dứt dự án sau vụ đầu độc nhà lãnh đạo đối lập Nga Alexei Navalny vào năm ngoái. Bà Merkel có một di sản đáng tự hào là đứng lên chống lại những cáo buộc về "sự xâm lược chính trị, ngoại giao, kinh tế của Điện Kremlin" và được mệnh danh là "Thủ tướng khí hậu" vì đã vô địch lâu dài về các chính sách xanh.

Bà Merkel đã không sẵn sàng sử dụng chính trị để chấm dứt Nord Stream-2. Các lợi ích kinh doanh của Đức ủng hộ mạnh mẽ đường ống này, khiến chính phủ của bà khẳng định rằng đó là một “dự án thương mại”.

Nhưng với các nỗ lực như vậy, bà Merkel cũng sẽ không thể tham dự lễ cắt băng khánh thành một trong những đường ống dẫn khí đốt ngoài khơi dài nhất thế giới, là dấu ấn chính trị nhiệm kỳ đáng nhớ của bà trong lịch sử, đánh dấu mối quan hệ hợp tác tốt đẹp với Nga. Nếu Mỹ gây sức ép để bà Merkel tạm dừng dự án vào thời điểm này, điều đó sẽ rất phù hợp để Washington vừa đạt được tham vọng của mình và không "làm khó" bà Merkel.

Yếu tố thứ hai là đảng Xanh của Đức. Đảng này đang bỏ phiếu sát nút thứ hai so với Liên minh Dân chủ Cơ đốc giáo của bà Merkel và có khả năng đóng vai trò thủ lĩnh trong chính phủ tiếp theo. Vào tháng 3, đảng Xanh đã thêm một trụ cột vào nền tảng chính trị của họ, nói rằng Nord Stream-2 “nên dừng lại” vì cả lý do khí hậu và địa chính trị.

Nếu đảng Xanh là một phần của liên minh Chính phủ mới của Đức, điều mà dường như có thể dễ xảy ra, thì đường ống dẫn khí đốt của Nga có thể trở thành "một cái bánh mì nướng".

Những điều này cho thấy, trì hoãn chứ không phải trừng phạt để hủy bỏ đường ống sẽ là một hy vọng tốt nhất của Washington.

Vậy phương pháp để trì hoãn là thế nào? Tờ báo này cho rằng, nếu chỉ trừng phạt các công ty Đức thì điều này có thể tạo ra tác dụng ngược lại. Thay vào đó, Washington có thể thông qua các cuộc đàm phán âm thầm với Berlin, khuyến khích chính phủ Đức "ném vừa đủ cát vào các bánh răng" để trì hoãn dự án.

Đây có thể gọi là một thỏa thuận ngừng bắn: Đổi lại việc Berlin đặt lệnh cấm xây dựng đường ống và phê duyệt quy định đến cuối năm, Washington sẽ đồng ý không trừng phạt bất kỳ công ty Đức nào trong cùng một khoảng thời gian.

Tờ Chính sách Đối ngoại cũng cho rằng, một điều tối quan trọng để phương án này được thực thi, đó là một nghệ thuật ngoại giao giữa các nước đồng minh. Điều này đã bị mất dưới thời ông Donald Trump nhưng Biden có thể làm được điều đó.

"Đây là cơ hội của ông ấy" - tờ báo nhận định.

Trong khi không lạc quan như vậy, các chuyên gia được tờ Izvestia phỏng vấn lại cho rằng, Mỹ sẽ không thể dừng việc xây dựng đường ống dẫn khí đốt vì EU nhận thấy tầm quan trọng của nó đối với an ninh năng lượng của châu Âu.

Các nhà phân tích cho biết, phương án cuối cùng để vượt qua bất kỳ lệnh trừng phạt mới nào có thể xảy ra, công ty xây dựng của Nord Stream-2 có thể thực hiện các công việc cần thiết thông qua các công ty con, đồng thời cho biết thêm rằng đường ống rất có thể sẽ được hoàn thành vào năm 2021.

"Các công trình đặt ống đang được tiến hành và Mỹ hiểu rằng họ không thể ngăn chặn điều đó bằng các biện pháp trừng phạt. Vì vậy, bây giờ chúng tôi thấy rằng họ đang cố gắng gây áp lực lên châu Âu. Nếu EU tự nguyện áp đặt các biện pháp trừng phạt thì không thể làm gì được" - Igor Yushkov, một chuyên gia từ Đại học Tài chính của Chính phủ Nga nhận xét.

Dẫu vậy, Washington khó có thể buộc châu Âu áp đặt các biện pháp trừng phạt chính thức đối với đường ống và làm gián đoạn việc xây dựng của nó, vì EU hiểu rõ tầm quan trọng của nó.

Nhà phân tích hàng đầu tại QBF, ông Oleg Bogdanov chỉ ra rằng, dự án này rất quan trọng đối với Đức vì chi phí khí đốt của Nga thấp làm tăng hiệu quả của ngành công nghiệp Đức. Ông nói thêm, việc triển khai Nord Stream-2 sẽ giúp Đức trở thành trung tâm khí đốt lớn nhất châu Âu và sẽ tạo cơ hội để kiểm soát tình hình giá cả trên thị trường nhiên liệu.

Đông Phong