Huyện Yên Định: Nâng cao hiệu quả trong công tác hòa giải ở cơ sở

Hòa giải thành công góp phần xây dựng tình làng, nghĩa xóm bền chặt. Trong ảnh: Người dân xã Định Bình (Yên Định) giúp nhau thu hoạch cà chua.

Trò chuyện với chúng tôi, bà Trịnh Thị Xuân, phó bí thư chi bộ, trưởng ban công tác mặt trận kiêm tổ trưởng tổ hòa giải thôn Phố Kiểu – người có gần 10 năm làm công tác hòa giải ở cơ sở chia sẻ: Người xưa thường nói “thấy ăn thì đến thấy đánh thì đi”, thế mà công việc của chúng tôi thì ngược lại, cứ thấy chỗ nào “nóng” là không kể mưa gió, ngày hay đêm đều phải có mặt để hóa giải vụ việc. Trong quá trình làm việc, chúng tôi nhận thấy làm công tác hòa giải là một việc không hề dễ, bởi các mâu thuẫn phát sinh trong thực tế rất đa dạng, phong phú và phức tạp. Vì vậy, hòa giải viên phải có kiến thức, hiểu biết về pháp luật, nắm rõ được những điều luật cơ bản để có thể phân tích, giải thích rõ ràng, hợp lý với nhân dân và có khả năng thuyết phục nhân dân hiểu ra sự việc. Trước khi muốn hòa giải một vụ việc, chúng tôi sẽ tìm hiểu ngọn ngành đầu đuôi sự việc, rồi mới có thể phân tích ai đúng, ai sai, đưa ra định hướng cho người dân giải quyết; khi hòa giải phải có thái độ nhẹ nhàng, dùng tình cảm để giải quyết mâu thuẫn thì mới đi đến hiệu quả. Chính vì vậy, những năm qua các vụ việc phát sinh mâu thuẫn nhỏ ở trong thôn, tổ hòa giải luôn thành công, góp phần giữ vững an ninh trật tự ở địa phương.

Nói về công tác hòa giải ở xã Yên Trường, ông Trịnh Văn Bằng, cán bộ tư pháp – hộ tịch xã Yên Trường, cho biết: Toàn xã có 6 tổ hòa giải với trên 30 hòa giải viên, nhưng do thực hiện đề án sáp nhập thôn nên từ đầu năm 2019 đến nay xã còn 3 tổ hòa giải với 21 hòa giải viên. Đa số các hòa giải viên đều có trình độ học vấn từ THCS trở lên. Hầu hết các vụ việc mâu thuẫn, tranh chấp, vi phạm pháp luật nhỏ ở các khu dân cư đều được phát hiện kịp thời nên sự việc được xử lý từ cấp cơ sở, hạn chế vấn đề đơn, thư khiếu nại vượt cấp. Từ năm 2013 đến nay, 6 tổ hòa giải đã tiếp nhận và tiến hành hòa giải theo thẩm quyền 18 vụ việc, trong đó hòa giải thành 16 vụ việc, hòa giải không thành chuyển lên UBND xã 2 vụ việc. Nhiều vụ việc mâu thuẫn phát sinh trong cộng đồng dân cư về tranh chấp đất đai, hôn nhân và gia đình, thừa kế, các mâu thuẫn, xích mích trong đời sống đã được hòa giải thành.

Được biết, những năm qua, huyện Yên Định luôn xác định công tác hòa giải ở cơ sở góp phần giữ gìn tình làng, nghĩa xóm, phòng ngừa, ngăn chặn và đẩy lùi những vụ việc vi phạm pháp luật, tranh chấp trong dân. Vì vậy, UBND huyện Yên Định đã xây dựng kế hoạch và triển khai thực hiện Luật Hòa giải ở cơ sở một cách kịp thời, sâu rộng, dưới nhiều hình thức. Trong kế hoạch tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật hằng năm, UBND huyện đều quan tâm chỉ đạo thực hiện công tác tuyên truyền về Luật Hòa giải ở cơ sở và có văn bản chỉ đạo triển khai các nội dung cụ thể đến các xã, thị trấn. Theo đó, trong 5 năm qua, tại cấp huyện đã tổ chức 6 hội nghị tuyên truyền, phổ biến, quán triệt các nội dung của Luật Hòa giải ở cơ sở và các văn bản hướng dẫn thi hành; 5 hội nghị hướng dẫn, bồi dưỡng nghiệp vụ hòa giải cho các thành phần: Lãnh đạo các phòng chuyên môn thuộc UBND huyện; trưởng các ngành, đoàn thể cấp huyện; lãnh đạo UBND cấp xã, cán bộ tư pháp - hộ tịch và đội ngũ hòa giải viên cơ sở với 1.583 người, 2.500 lượt người tham gia.

Ngoài ra, UBND huyện đã ban hành Kế hoạch số 184/KH-UBND ngày 19-6-2013 về việc tổ chức cuộc thi tìm hiểu pháp luật về hòa giải ở cơ sở và đã có 1.973 tổ viên tham gia, số lượng bài thi trên toàn huyện 570 bài. Tại các xã, thị trấn đã tổ chức 260 hội nghị tuyên truyền Luật Hòa giải ở cơ sở và các nội dung liên quan với gần 53.220 lượt người tham gia. Cấp 250 quyển Luật Hòa giải cơ sở, cấp phát gần 4.000 tờ rơi liên quan đến hòa giải cho các xã, thị trấn...

Đồng chí Ngô Thị Hạnh, Phó trưởng Phòng Tư pháp, UBND huyện Yên Định, cho biết: Sau khi thực hiện xong việc sáp nhập thôn, toàn huyện hiện có 237 tổ hòa giải với 1.583 hòa giải viên. Từ năm 2013 đến nay, các tổ hòa giải ở cơ sở trên địa bàn huyện Yên Định đã tiếp nhận và tiến hành hòa giải 1.134 vụ việc, trong đó hòa giải thành 921 vụ việc, đạt 81,2%; hòa giải không thành là 213 vụ việc. Có thể nói, hòa giải ở cơ sở là hoạt động mang tính tự nguyện, tự quản của người dân và là nét đẹp trong ứng xử ở cộng đồng. Sau 5 năm thực hiện Luật Hòa giải ở cơ sở, nhận thức của các cấp ủy đảng, chính quyền, lãnh đạo các cơ quan, đơn vị, tổ chức, đoàn thể trên địa bàn huyện Yên Định về vai trò, tầm quan trọng của công tác hòa giải ở cơ sở đã được nâng lên, đặc biệt là sự chỉ đạo, hướng dẫn của tư pháp địa phương, sự phối hợp của các tổ chức chính trị - xã hội, nhất là MTTQ các cấp, sự nhiệt tình, sáng tạo của các hòa giải viên nên phần lớn các tổ hòa giải trong huyện đều hoạt động có hiệu quả. Một số địa phương đã quan tâm, bố trí nguồn kinh phí nhất định phục vụ công tác hòa giải ở cơ sở, tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động hòa giải ở cơ sở nên đã khích lệ, động viên các hòa giải viên thực hiện hòa giải, phát huy tinh thần trách nhiệm vì cộng đồng...

Để nâng cao công tác hòa giải ở cơ sở, thời gian tới, huyện Yên Định tiếp tục củng cố, kiện toàn nâng cao chất lượng tổ hòa giải và hòa giải viên thông qua việc thường xuyên bồi dưỡng kiến thức pháp luật cho các hòa giải viên về đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước trong từng lĩnh vực của đời sống xã hội và nâng cao kỹ năng, nghiệp vụ hòa giải cho các hòa giải viên. Làm tốt việc cung cấp tài liệu hướng dẫn nghiệp vụ, tài liệu pháp luật cho đội ngũ hòa giải viên cũng như đẩy mạnh công tác xây dựng, quản lý tủ sách pháp luật tại xã, phường, thị trấn để có nguồn văn bản cho các hòa giải viên tham khảo. Kết hợp chặt chẽ công tác hòa giải ở cơ sở với cuộc vận động xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư; phong trào xây dựng nông thôn mới và thực hiện chuẩn tiếp cận pháp luật ở các xã, thị trấn.

Tô Dung