Hủy một phần án sơ thẩm, chuyển tội danh nguyên Tổng giám đốc Cty Xổ số Đồng Nai

Ngày 3-2-2021, tại trụ sở TAND Cấp cao tại TP HCM đã diễn ra phiên xét xử phúc thẩm 7 bị cáo về tội “Tham ô tài sản”, “Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ”, “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng” xảy ra tại Công ty TNHH MTV Xổ số kiến thiết và Dịch vụ tổng hợp Đồng Nai (Công ty Xổ số Đồng Nai) và các đơn vị liên quan.

Chấp nhận một phần kháng cáo của bị cáo

Tại phiên tòa, bị cáo Nguyễn Văn Minh (nguyên Tổng giám đốc kiêm chủ tịch HĐQT Công ty TNHH MTV Xổ số kiến thiết và dịch vụ tổng hợp Đồng Nai) sửa đổi yêu cầu kháng cáo, đề nghị xem xét lại tội danh của bị cáo và đề nghị hủy toàn bộ bản án sơ thẩm.

Luật sư Nguyễn Minh Long và bị cáo Minh tại phiên tòa.

Cụ thể, bị cáo Minh đề nghị TAND cấp cao tại TP. Hồ Chí Minh sửa bản án sơ thẩm, xem xét chuyển tội danh cho phù hợp với hành vi phạm tội của bị cáo là “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng” theo quy định tại Điều 360 BLHS năm 2015. Trên cơ sở đó, giảm nhẹ hình phạt cho bị cáo.

Bị cáo đề nghị TAND cấp cao tại TP. Hồ Chí Minh hủy toàn bộ nội dung bản án sơ thẩm để xét xử lại vì: Thứ nhất: TAND tỉnh Đồng Nai xử sơ thẩm tuyên bị cáo phạm tội “Tham ô tài sản” là định tội danh sai. Bị cáo không có động cơ mục đích vụ lợi. Việc thẩm định đơn giá tiền lương đều được thông báo đến UBND tỉnh Đồng Nai và được Hội đồng thẩm định gồm: đại diện Sở Lao động Thương binh và Xã hội, chi cục tài chính doanh nghiệp thông qua.

Thứ hai: Kết quả giám định tư pháp lao động, tiền lương ngày 16-10-2018 của Bộ Lao động – Thương binh & Xã hội do bà Nguyễn Thị Khương, Chuyên viên Cục Quan hệ lao động và tiền lương thực hiện không phù hợp với hoàn cảnh thực tế tại Công ty Xổ số Đồng Nai và các văn bản pháp quy của Chính phủ, Bộ Lao động – Thương binh & Xã hội hướng dẫn ban hành. Bị cáo và nhiều người khác khi xử sơ thẩm đã đề nghị giám định lại để xác định thiệt hại thực tế nhưng không được chấp nhận.

Thứ ba: Cơ quan CSĐT - Bộ Công an, Viện KSND Tối cao không xem xét đến trách nhiệm hình sự của UBNB tỉnh Đồng Nai, của Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai trong vụ án này là có dấu hiệu bỏ lọt tội phạm, không công bằng. Bởi, Công ty Xổ số Đồng Nai do UBND tỉnh Đồng Nai làm chủ sở hữu. Mọi hoạt động liên quan đến công ty đều được báo cáo và UBND tỉnh chỉ đạo.

Trong phần tranh luận, đại diện VKSND Cấp cao tại TP HCM phát biểu quan điểm, xét về nội dung kháng cáo thấy vụ án có nhiều vấn đề mà cấp phúc thẩm chưa thể khắc phục được. Cụ thể, về tội danh của bị cáo Minh, xác định bị cáo không vụ lợi mà chỉ có mục đích nâng cao đời sống cho cán bộ công nhân viên công ty. Số tiền thất thoát gần 79 tỉ đồng được chia cho toàn bộ cán bộ công nhân viên công ty, trong đó có cá nhân bị cáo, có cả những người đã về hưu. Để bảo đảm xét xử đúng tội danh và xử lý số tiền thất thoát theo đúng quy định của pháp luật. Đề nghị HĐXX hủy một phần bản án sơ thẩm về tội danh đối với bị cáo Minh và bị cáo Oanh, nguyên kế toán trưởng Công ty Xổ số Đồng Nai giao cho cấp sơ thẩm điều tra, xét xử lại.

Trình bày tại phiên tòa, Luật sư Nguyễn Minh Long, Nguyễn Trung Tiệp và Đỗ Lý Trà My (Công ty Luật Dragon) đồng ý với đại diện VKSND Cấp cao tại TP HCM về việc hủy bản án sơ thẩm về tội danh đối với bị cáo Minh và bị cáo Oanh. Cấp sơ thẩm xét xử bị cáo Minh về tội “Tham ô tài sản” là chưa đúng pháp luật. Cấp sơ thẩm chưa làm rõ trách nhiệm của UBND tỉnh Đồng Nai trong giai đoạn 2008 -2012 liên quan đến Công ty xổ số Đồng Nai, UBND tỉnh Đồng Nai phải có trách nhiệm liên đới trong việc này.

Luật sư Long cho rằng, kết luận giám định về tiền lương của Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội có sai phạm. Việc kết luận số tiền thất thoát chưa đảm bảo đúng, đề nghị HĐXX hủy toàn bộ bản án sơ thẩm.

Đại diện Công ty xổ số Đồng Nai cho biết, đề nghị xử lý vụ việc theo pháp luật. Công ty xổ số được như ngày hôm nay là có sự đóng góp của bị cáo Minh, Oanh và toàn thể cán bộ công nhân viên Công ty.

Xét kháng cáo của bị cáo Minh về việc đổi tội danh cũng như đề nghị hủy án sơ thẩm, nhận thấy báo cáo về đơn giá tiền lương, báo cáo quyết toán tiền lương hàng năm do bị cáo Oanh xây dựng trình hội đồng thẩm định. Bị cáo Minh và Oanh cũng chỉ thực hiện đúng chức vụ quyền hạn của mình. Nhận thấy báo cáo này không đúng quy định nhưng vẫn thực hiện nhằm mục đích tăng lương cho toàn bộ cán bộ công nhân viên trong công ty và toàn thể cán bộ công nhân viên công ty được tăng lương, được hưởng lợi từ việc làm này.

Tại hội nghị tổng kết ngành tòa án, Chánh án TAND Tối cao đã kết luận việc lấy tài sản của Nhà nước chia cho mọi người trong đơn vị, cơ quan xí nghiệp là tội cố ý làm trái quy định Nhà nước về quản lý kinh tế còn việc lấy tài sản của Nhà nước chia cho một nhóm người thì được coi là tội tham ô tài sản. Hành vi của bị cáo Minh cũng như bị cáo Oanh là lấy tài sản của Nhà nước chia toàn bộ cán bộ công nhân viên công ty không phạm tội tham ô tài sản mà phạm tội cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế.

VKSND Cấp cao tại TP HCM đề nghị hủy một phần bản án sơ thẩm về tội danh của bị cáo Minh và bị cáo Oanh được HĐXX nhận thấy có căn cứ và chấp nhận.

Tuyên hủy phần liên quan đến trách nhiệm dân sự

Luật sư Đỗ Lý Trà My trình bày, năm 2008 khi chuyển đổi chủ sở hữu về UBND tỉnh Đồng Nai quản lý, trong giấy phép đăng ký kinh doanh thể hiện 146 người nhưng thực tế chỉ hơn 70 người. Với số lượng thực tế như vậy nên người lao động phải làm thêm giờ, làm ngày lễ, Tết và ngày nghỉ. Việc giấy phép là 146 người nhưng thực tế hơn 70 người UBND tỉnh Đồng Nai đều biết mà không có ý kiến. Bây giờ, xét xử bị cáo Minh tội trên thì cũng cần xem xét trách nhiệm của UBND tỉnh Đồng Nai với vai trò là chủ sở hữu.

Các luật sư bảo về quyền và lợi ích hợp pháp cho các bị cáo tại phiên tòa.

Ngoài ra, kết luận giám định chưa xem xét thuế thu nhập cá nhân mà cán bộ công nhân viên đã nộp là chưa đảm bảo quyền lợi cho người lao động khi buộc người lao động hoàn lại số tiền lĩnh trái pháp luật.

Kháng cáo của người lao động trong công ty (25 người) yêu cầu xem xét trách nhiệm dân sự, xem xét lại giám định, người lao động cho rằng, trong quá trình làm việc tại công ty đã phải làm thêm giờ, làm vào ngày nghỉ, lễ, Tết, cộng thêm khối lượng công việc so với kế hoạch. Trong khi lao động thực tế thấp hơn kế hoạch. Số tiền chi trả cho cán bộ công nhân viên không nhiều, đã chi tiêu hàng tháng theo nhu cầu cá nhân, đề nghị HĐXX xem xét.

Cấp sơ thẩm chưa xem xét đến việc nộp thuế thu nhập cá nhân của người lao động cũng như của bị cáo Minh về số tiền liên quan đến được hưởng chênh lệch so với tiền lương. Về phần này, HĐXX nhận thấy rằng người lao động có làm thêm giờ, tăng ca, có việc đóng thuế thu nhập cá nhân không cần điều tra xét xử lại, HĐXX phúc thẩm không thể khắc phục được.

Do vậy HĐXX thấy rằng, cần phải hủy phần trách nhiệm dân sự để điều tra lại để làm rõ người lao động có làm thêm giờ không, số tiền người lao động được hưởng có phải là tiền làm thêm giờ hay tiền tăng lương. Mà số tiền thu nhập nộp thuế nếu có.

HĐXX quyết định chấp nhận một phần kháng cáo của bị cáo Nguyễn Văn Minh và một phần kháng cáo của người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan, hủy một phần bản án sơ thẩm. Về phần hình sự liên quan đến tội danh bị cáo Nguyễn Văn Minh và bị cáo Oanh và hủy phần trách nhiệm dân sự trong vụ án để chuyển hồ sơ cho VKSND Tối cao điều tra xét xử lại.

Chiều 6-7-2020 sau nhiều ngày xét xử, TAND tỉnh Đồng Nai tuyên án bị cáo Nguyễn Văn Minh 16 năm tù về tội tham ô tài sản, bị cáo Nguyễn Thị Thùy Oanh 14 năm tù cùng tội danh trên.

Đối với các bị cáo Đào Ngọc Hoàng (nguyên trưởng phòng), Khương Thái Học (nguyên phó trưởng phòng chính sách lao động, Sở Lao động - thương binh và xã hội Đồng Nai), Cao Thị Cúc (phó trưởng phòng nghiệp vụ 2, Chi cục Tài chính doanh nghiệp, Sở Tài chính Đồng Nai) bị truy tố về hành vi "lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ", hội đồng xét xử chưa thống nhất với quan điểm truy tố của Viện KSND tối cao (ủy quyền cho Viện KSND Đồng Nai giữ quyền công tố tại tòa sơ thẩm).

Cụ thể, hội đồng xét xử cho rằng truy tố chưa đúng tội danh nên chuyển đổi hành vi "thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng" và tuyên bị cáo Hoàng 3 năm tù và Học, Cúc cùng mức án từ 2 năm nhưng đều cho hưởng án treo.

Tòa cũng tuyên bị cáo Lâm Duy Tín (nguyên phó giám đốc Sở Lao động - thương binh và xã hội Đồng Nai), Trần Thị Dung (nguyên chủ tịch HĐTV Công ty XSKT Đồng Nai) cùng mức án 2 năm tù nhưng cho hưởng án treo về hành vi "thiếu trách nhiệm".

Công Phương