Hư hỏng trên cao tốc 34.000 tỷ: Có cả 'khói' lẫn 'lửa', nên mất niềm tin

VEC đang khẩn trương khắc phục hư hỏng trên cao tốc ĐN-Quảng Ngãi, dự kiến 19.10 hoàn tất. Ảnh: Đỗ Vạn

Bởi hư hỏng này trên đường cao tốc, các phương tiện lưu thông với tốc độ cao, 80 - 120km/h, nên nguy cơ đe dọa đến an toàn tính mạng và phương tiện.

Hàng loạt lý do khiến dư luận dậy sóng

Ngoài ra, hư hỏng trên đường cao tốc còn gây sự quan tâm đặc biệt của dư luận, bởi công trình mới chỉ đưa vào sử dụng (toàn tuyến) hơn 1 tháng qua.

Tiếp đó là phát ngôn, giải thích lý do hư hỏng do mưa, đọng nước... thiếu thuyết phục của ban quản lý (BQL) dự án. Rồi thêm hình ảnh công nhân mặc quần đùi, mang dép tổ ong, dùng búa, dùi đục... vá đường thủ công rất nghiệp dư, gây phản cảm đã như thêm dầu vào lửa.

Chính vì hàng loạt lý do "phụ trợ" liên tiếp xảy ra đã góp phần làm dậy sóng dư luận. Các đại biểu Quốc hội cũng lên tiếng, đề nghị thanh tra, kiểm tra toàn diện dự án.

"Có lửa mới có khói"

Nhưng cũng cần thấy rằng, nhờ những biểu hiện của việc khắc phục hư hỏng theo kiểu lấp liếm, cộng với xử lý truyền thông lúng túng của BQL dự án đường cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi, của VEC được ví như những "làn khói" giúp hé lộ dần những sự thật về chất lượng công trình, mà nói như Thứ trưởng Bộ GTVT Lê Đình Thọ là "có vấn đề".

Chất lượng công trình "có vấn đề" theo nhận định của Thứ trưởng Thọ chính là "lửa"- là nguyên nhân gốc. "Có lửa mới có khói" là vậy.

"Lửa" ở đây không chỉ là hàng loạt đơn tố giác của nhân dân, của các nhà cung ứng vật liệu về cách làm ăn gian dối của nhà thầu phụ, các dấu hiệu bao che, thông đồng của cán bộ kỹ thuật, của tư vấn giám sát, của các đơn vị thi công... mà còn là những lá đơn tố cáo nội bộ của BQL dự án, của cả VEC - Tổng Cty Đầu tư phát triển cao tốc VN.

Không chỉ Trưởng BQL Dự án cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi Nguyễn Tiến Thành bị tố cáo đến 6 nội dung vi phạm nghiêm trọng, ảnh hưởng đến chất lượng công trình, mà Chủ tịch Hội đồng thành viên VEC, nguyên Tổng Giám đốc VEC - ông Mai Tuấn Anh cũng bị tố cáo đến 27 nội dung được cho là vi phạm nghiêm trọng trong đầu tư xây dựng, quản lý khai thác hệ thống cao tốc ở VN.

Cũng chính từ những "làn khói" tố cáo này mà các đơn vị có trách nhiệm đã phát hiện ra các sai phạm trong quá trình XD cao tốc Đà Nẵng-Quảng Ngãi. Trong đó, có việc đưa vật tư không đúng tiêu chuẩn vào công trường, lỗi về quy trình kiểm duyệt vật tư, thí nghiệm hiện trường, sử dụng nhân sự không hợp lý cho đến việc phát hiện nhà thầu Hàn Quốc POSCO Engineering & Constuction đã "bán thầu" 100% các hạng mục công việc cho cả chục nhà thầu phụ mà chưa có sự đồng ý của chủ đầu tư...

Tuy nhiên, phần lớn các nội dung tố cáo quan trọng khác đã được các Đoàn Thanh tra của Bộ GTVT, với các nhà chuyên môn cầu đường, cán bộ thanh tra chuyên ngành, Hội đồng chất lượng Nhà nước... xác minh, kết luận là các tố cáo không có cơ sở. Những sai phạm phát hiện qua thanh tra đã được khắc phục ngay trước khi công trình hoàn thành.

Sự việc tưởng chừng kết thúc có hậu. Thế nhưng khi xuất hiện ổ gà, hư hỏng trên công trình cao tốc, dư luận xã hội lập tức phủ nhận những kết luận chuyên ngành nói trên, đề nghị Thanh tra toàn diện dự án. Ngay lãnh đạo Bộ GTVT bây giờ cũng khó lòng "chống đỡ" nổi những nghi ngờ này. Những biểu hiện phản ứng của dư luận xã hội hiện nay chỉ có thể lý giải rằng người dân đã mất niềm tin vào VEC lẫn Bộ GTVT.

Thanh Hải