HoREA: Thị trường nhà đất TPHCM chững lại, tiềm ẩn bất ổn

Hiệp hội bất động sản TP HCM (HoREA) vừa có báo cáo đánh giá thị trường 9 tháng đầu năm 2016 và dự báo các tháng cuối năm và năm 2017.

Theo HoREA, thị trường 9 tháng đầu năm 2016 vẫn còn nằm trong chu kỳ tăng trưởng (sau khi phục hồi kể từ cuối năm 2013), nhưng đã có dấu hiệu chững lại và tiềm ẩn những nhân tố bất ổn.

"Nếu không được xử lý kịp thời, thỏa đáng, thì có thể gây tác động xấu đối với sự ổn định của thị trường. Trước hết là người mua nhà, nhà đầu tư, doanh nghiệp phát triển bất động sản, nhà thầu, nhà cung cấp vật tư thiết bị, các ngân hàng thương mại, công nhân lao động (do ngành bất động sản tiêu thụ hàng ngàn sản phẩm của các ngành kinh tế khác).., và có thể tác động tiêu cực đến mục tiêu giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô", HoREA nhận định.

HoREA cho rằng có sự phát triển lệch pha cung - cầu khi phân khúc cao cấp tăng trưởng rất lớn, rất nhiều các dự án hạng sang, các dự án du lịch nghỉ dưỡng có dấu hiệu cung vượt cầu.

Trong khi đó, nhà ở thương mại vừa túi tiền rất thiếu các dự án căn hộ 1-2 phòng ngủ, có giá bán trên dưới 15 triệu đồng/m2, tổng giá bán căn hộ trên dưới 1 tỷ đồng. Đồng thời dự án nhà ở thương mại cho thuê giá rẻ từ 1,5 - 3 triệu đồng/tháng vẫn còn hạn chế.

Cùng với đó là thực trạng thiếu hụt nhà ở xã hội. Toàn thành phố chỉ có 8 dự án nhà ở xã hội được vay vốn ưu đãi từ gói 30.000 tỷ đồng. 3 dự án nhà ở xã hội thực hiện bằng vốn của doanh nghiệp như dự án của Công ty Lê Thành; Công ty Nam Long; Công ty Thiên Phát; và 39 dự án nhà ở xã hội dự kiến triển khai trong 4 năm tới.

Nguồn cung nhà ở trong 9 tháng đầu năm 2016 theo số liệu của Sở Xây dựng là 47 dự án bán nhà ở hình thành trong tương lai đủ điều kiện huy động vốn, với quy mô 24.461 căn, bao gồm 23.462 căn hộ chung cư (tỷ lệ 96,6%), và 999 nhà thấp tầng. Trong đó, sản phẩm bất động sản trung cao cấp và cao cấp chiếm tỷ lệ lớn.

9 tháng đầu năm 2016, tiếp tục có sự gia tăng rất lớn nhà đầu tư kinh doanh bất động sản thứ cấp mua để cho thuê, nhưng phần lớn mua để bán lại kiếm lời, nhất là trong phân khúc cao cấp và phân khúc trung bình khá, chiếm khoảng trên dưới 50% tùy theo dự án. Ngay cả đối với đối tượng là người nước ngoài, qua khảo sát của CBRE, thì chủ yếu nhằm để đầu tư, kinh doanh (38% mua để cho thuê; 21% mua để bán lại; chỉ có 29% mua để ở).

So sánh với thời điểm bong bóng bất động sản 2007, tỷ lệ nhà đầu tư kinh doanh thứ cấp chiếm đến khoảng 70% thì tỷ lệ hiện nay (trên dưới 50%) cũng rất đáng quan ngại. Riêng trong phân khúc nhà ở bình dân, căn hộ 1-2 phòng ngủ, giá bán hợp túi tiền thì ít hấp dẫn nhà đầu tư kinh doanh thứ cấp (chỉ chiếm khoảng trên dưới 5%), vì tỷ suất sinh lợi thấp.

Theo HoREA, các doanh nghiệp bất động sản quy mô trung bình nhất là các doanh nghiệp mới thành lập vẫn khó tiếp cận nguồn vốn tín dụng của ngân hàng.

HoREA cho rằng những nhân tố khác gây bất ổn gồm Nhà nước chưa có cơ chế tiếp nối để hỗ trợ tín dụng cho người thu nhập thấp đô thị, đối tượng chính sách để mua nhà ở xã hội, nhà ở thương mại giá rẻ; Điều kiện đảm bảo an toàn, và các tranh chấp trong chung cư còn diễn biến phức tạp.

Hiệp hội dự báo thị trường năm 2017 tiếp tục chững lại. Tuy nhiên, khó xảy ra tình trạng "bong bóng" trong những tháng cuối năm 2016 và năm 2017.