Hợp tác đa ngành và tiêm vắcxin - Chìa khóa để chấm dứt bệnh dại
Từ đầu năm 2020 đến nay đã có 57 người tử vong vì bệnh dại tại 29 tỉnh thành của Việt Nam. Con số này cao hơn so với cùng kỳ năm ngoái và đáng lo ngại.
Người dân đến tiêm phòng tại Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Thừa Thiên-Huế. (Ảnh: Mai Trang/TTXVN)
Nhân Ngày Thế giới phòng chống bệnh dại (28/9), Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp Liên Hiệp Quốc (FAO) và Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) khuyến nghị Chính phủ Việt Nam đẩy mạnh hợp tác đa ngành hơn nữa nhằm chấm dứt bệnh dại.
Đó là những hợp tác để gia tăng sự sẵn có, khả năng tiếp cận và khả năng chi trả vắcxin cho người và động vật, tăng cường nhận thức của người dân về bệnh dại và đạt được mục tiêu biến cam kết thành hành động ở cấp cao để chấm dứt bệnh dại.
Theo Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương, cơ quan thường trực của Chương trình quốc gia khống chế và tiến tới loại trừ bệnh dại, từ đầu năm 2020 đến nay đã có 57 người tử vong vì bệnh dại tại 29 tỉnh thành của Việt Nam. Con số này cao hơn so với cùng kỳ năm ngoái và đáng lo ngại vì đã có các trường hợp bệnh dại xuất hiện ở những tỉnh trước đây không có trường hợp bệnh nào.
Bệnh dại là một trong những bệnh lâu đời và nguy hiểm nhất. Khi đã có dấu hiệu lâm sàng thì tỷ lệ tử vong là 100%. Mặc dù đã có vắcxin phòng bệnh hiệu quả nhưng ước tính hàng năm có khoảng 59.000 người ở hơn 150 quốc gia, chủ yếu từ những nhóm dân cư nghèo hoặc dễ bị tổn thương, tử vong do bệnh dại. Khoảng 40% nạn nhân là trẻ em dưới 15 tuổi.
Tại Việt Nam, mỗi năm có khoảng 70-110 người tử vong vì bệnh dại trong vòng 10 năm qua.
FAO và WHO kêu gọi những hành động thiết thực để tăng cường hợp tác đa ngành, nâng cao nhận thức về nguy cơ, nâng cao tỷ lệ tiêm phòng và công tác quản lý chó, nâng cao sự tin tưởng của người dân đối với vắc xin phòng dại cho người và tăng cường nguồn lực tài chính và nhân lực để Việt Nam tiếp tục cuộc chiến phòng chống bệnh dại.
Bà Rana Flowers - Trưởng Đại diện FAO, nhấn mạnh: “Chúng tôi kêu gọi chính phủ, các đối tác trong nước và quốc tế cùng nhau nỗ lực gia tăng độ bao phủ của vắcxin phòng ngừa bệnh dại cho chó và chấm dứt tử vong ở người vì bệnh dại ở Việt Nam. Chúng ta có vắcxin tốt có thể giảm tối thiểu nguy cơ bệnh dại lây truyền qua chó. Thông qua hợp tác cùng nhau, chúng ta có thể chấm dứt bệnh dại ở chó và qua đó, cứu sống tính mạng con người.”
Tiến sỹ Kidong Park, Trưởng Đại diện Văn phòng Tổ chức Y tế Thế giới tại Việt Nam, kêu gọi đẩy mạnh hơn nữa sự đầu tư của quốc gia vào các chương trình phòng chống và loại trừ bệnh dại ở các cấp.
Theo ông Kidong Park, trong khi cuộc chiến chống COVID-19 vẫn đang còn tiếp diễn, các nước không được để gián đoạn nỗ lực chung nhằm đảm bảo các dịch vụ y tế quan trọng, bao gồm chương trình loại trừ bệnh dại quốc gia. Do vậy, các nước nói chung và Việt Nam nói riêng cần phải thúc đẩy để có được những chính sách và cơ chế phù hợp nhằm đảm bảo sự sẵn có, khả năng tiếp cận và khả năng chi trả vắcxin dại cho cả chó và người.
Tại Việt Nam, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn cùng Bộ Y tế tiếp tục thực hiện Chương trình Quốc gia về Kiểm soát và Loại trừ bệnh Dại được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt vào tháng 2/2017 và Chỉ thị 31/ CT-TTg ngày 6/07/2017 của Thủ tướng Chính phủ về việc Tăng cường các Biện pháp Khẩn cấp để Phòng Chống bệnh dại.
Hai bộ phối hợp với các đối tác Một Sức Khỏe, bao gồm FAO và WHO, đã cùng nhau vận động cho chiến dịch “biến cam kết thành hành động” của tất cả các cấp chính quyền trong công tác phòng chống bệnh dại; củng cố sự hợp tác liên nghành, bao gồm y tế, nông nghiệp, giáo dục và các tổ chức chính trị xã hội.
Đặc biệt, công tác truyền thông được tăng cường nhằm nâng cao việc quản lý đàn chó và tiêm vắc xin cho chó, đảm bảo rằng người bị chó cắn được tiêm vắcxin ngay lập tức, và có thể loại trừ được bệnh dại tại Việt Nam vào năm 2030.
Năm nay đánh dấu năm thứ 14 kỷ niệm ngày thế giới phòng chống bệnh dại hàng năm, kể từ khi chính phủ các nước trên toàn thế giới cùng nhau đáp lại lời kêu gọi loại trừ bệnh dại, tập hợp các ngành liên quan, và các bên liên quan cấp trung ương cũng như cấp địa phương cùng cộng đồng toàn cầu chung tay vào cuộc chiến đấu chống lại bệnh dại./.
