Hơn 70% số người mắc đái tháo đường chưa được điều trị

Ở Việt Nam 70% bệnh nhân tiểu đường chưa được chẩn đoán bệnh

Đái tháo đường là nguyên nhân hàng đầu gây ra các bệnh tim mạch, mù lòa, suy thận… Người đái tháo đường có nguy cơ mắc bệnh tim mạch cao gấp hai lần. Người mắc đái tháo đường tuýp 2 nếu không được phát hiện sớm để điều trị sẽ dẫn đến những biến chứng của bệnh.

Theo Ths Nguyễn Trọng Khoa - Phó Cục trưởng Cục Quản lý Khám, chữa bệnh (Bộ Y tế), Việt Nam có khoảng 3,5 triệu người mắc đái tháo đường, tương đương 6% dân số trưởng thành. Cứ 8 người sẽ có một người trưởng thành ở Việt Nam bị tiền đái tháo đường hoặc đái tháo đường. Trong đó, ngành y tế mới quản lý được 28,9%, còn 68,9% số người chưa được phát hiện và có tới hơn 70% số người chưa được điều trị.

Để quản lý và điều trị đái tháo đường hiệu quả, cần tăng cường năng lực cho y tế cơ sở là một trong những mục tiêu quan trọng của ngành y tế. Tuy nhiên, y tế cơ sở vẫn còn rất nhiều khoảng trống trong triển khai nội dung này. Hiện hướng dẫn quản lý đái tháo đường tại trạm y tế xã chưa được cập nhật theo hướng dẫn chẩn đoán, điều trị chung đã được Bộ Y tế ban hành. Hầu hết trạm y tế thiếu thuốc trong danh mục, đặc biệt các thuốc điều trị đái tháo đường. Việc Isulin – một loại thuốc điều trị đái tháo đường cho bệnh nhân đái tháo đường tuýp 2 cũng không được sử dụng tại trạm y tế xã là một hạn chế để y tế tuyến cơ sở thu hút người dân đến điều trị.

Về thực hiện dịch vụ chuyên môn kỹ thuật, đa số các trạm y tế xã chưa thực hiện phát hiện sớm, chẩn đoán, quản lý đái tháo đường. Chỉ một số ít trạm y tế thực hiện quản lý đái tháo đường với số lượng bệnh nhân rất hạn chế. Việc thiếu bác sĩ, điều dưỡng về chuyên khoa nội tiết ở nhiều cơ sở y tế; cán bộ y tế còn thiếu kinh nghiệm lâm sàng trong khám sàng lọc, điều trị, quản lý đái tháo đường khiến người dân vượt tuyến, bỏ qua các trạm y tế xã/phường.

Hiện nay, y tế cơ sở chỉ có thể quản lý và điều trị cho những bệnh nhân mắc đái tháo đường ổn định, chưa có hoặc có biến chứng nhẹ, thời gian bị đái tháo đường dưới 10 năm; đã có phác đồ điều trị Isulin rõ ràng, ổn định. Vì thế, để có thể điều trị Isulin tại tuyến y tế cơ sở đạt hiệu quả và an toàn, cần tăng cường đào tạo cho nhân viên y tế, cung cấp các loại thuốc tốt và sự hỗ trợ của tuyến trên.

Mục tiêu của Việt Nam là đến năm 2019, 100% trạm y tế được đào tạo điều trị, quản lý tăng huyết áp và đái tháo đường; đến năm 2020, ít nhất 40% trạm y tế điều trị, quản lý đái tháo đường. Nếu phát huy hiệu quả vai trò quản lý đái tháo đường tại tất cả các trạm y tế xã/phường, Việt Nam sẽ sớm đạt được mục tiêu quản lý điều trị bệnh đái tháo đường.