Hơn 50% phụ nữ từng phải chịu ít nhất một trong ba dạng bạo lực
Trên thế giới cứ 3 phụ nữ thì có 1 người từng trải qua bạo lực thân thể hoặc tình dục trong cuộc đời. Ở Việt Nam, ước tính khoảng trên 50% phụ nữ từng phải chịu ít nhất một trong ba dạng bạo lực về thể xác, tình dục hoặc tinh thần trong đời.
Đó là thông tin được đưa ra tại Tọa đàm về “Bạo lực tình dục đối với phụ nữ và trẻ em gái: khoảng trống pháp luật và dịch vụ hỗ trợ” do Bộ LĐ-TB&XH phối hợp với Quỹ Dân số Liên hợp quốc (UNFPA) tổ chức vào sáng ngày 24/9, tại Tp HCM. Đây là một trong chuỗi các hoạt động hướng tới Tháng hành động vì bình đẳng giới và phòng, chống bạo lực trên cơ sở giới năm 2018 với chủ đề “Chủ động phòng, chống bạo lực, xâm hại phụ nữ và trẻ em”. Tham dự Tọa đàm có Thứ trưởng Bộ LĐ-TB&XH Nguyễn Thị Hà, Trưởng đại diện UNFPA Astrid Bant.
Toàn cảnh tọa đàm.
Trên 50% Việt Nam nữ từng phải chịu ít nhất một trong ba dạng bạo lực
Phát biểu tại Tọa đàm, Thứ trưởng Nguyễn Thị Hà cho biết, báo cáo về phụ nữ thế giới năm 2015 của Liên hợp quốc, trên thế giới cứ 3 phụ nữ thì có 1 người từng trải qua bạo lực thân thể hoặc tình dục trong cuộc đời; ở một số quốc gia, con số này là 70%. Vấn đề bạo lực sẽ dẫn đến nhiều nuy cơ cho phụ nữ và các trẻ em gái như bị tổn thương cơ thể, trầm cảm, mang thai ngoài ý muốn, bị mua bán, thậm chí là tử vong.
Thứ trưởng Nguyễn Thị Hà nêu những khó khăn trong công tác hỗ trợ nạn nhân bạo lực giới.
Ở Việt Nam, hiện vẫn chưa có nghiên cứu cụ thể về tình trạng bạo lực với phụ nữ và trẻ em, nhưng có thể ước tính khoảng trên 50% phụ nữ từng phải chịu ít nhất một trong ba dạng bạo lực về thể xác, tình dục hoặc tinh thần trong đời. Bạo lực với phụ nữ và trẻ em diễn ra dưới nhiều hình thức và ở nhiều môi trường khác nhau, từ trong gia đình tới cộng đồng và xã hội. Tình trạng bạo lực gây nên những trở ngại cho nỗ lực thúc đẩy phát triển bền vững, gìn giữ hòa bình và bình đẳng trong mọi xã hội.
Theo Thứ trưởng Nguyễn Thị Hà, trong thời gian qua, Việt Nam luôn chú trọng thực thi các giải pháp nhằm đảm bảo an sinh xã hội, thực hiện mục tiêu phát triển bền vững, bảo đảm quyền con người, trong đó có quyền của phụ nữ và thực thi bình đẳng giới. Điều này đã được khẳng định trong Hiến pháp, hệ thống pháp luật của Việt Nam. Bên cạnh việc ban hành pháp luật và chỉ đạo thường xuyên về phòng, chống bạo lực, xâm hại trẻ em, tháng 8 vừa qua, Thủ tướng Chính phủ đã chủ trì Hội nghị trực tuyến toàn quốc về công tác bảo vệ trẻ em với khoảng 18.000 đại biểu tại gần 700 điểm cầu tham dự. Hàng năm, Ủy ban về các vấn đề xã hội của Quốc hội có các phiên làm việc trực tiếp với các bộ, ngành, cơ quan liên quan để giám sát, đánh giá việc thực hiện pháp luật, chính sách về phòng, chống bạo lực gia đình và bạo lực trên cơ sở giới.
Thu hẹp khoảng trống chính sách và dịch vụ hỗ trợ
“Bộ LĐ-TB&XH đã triển khai các hoạt động, một số mô hình như Địa chỉ tin cậy, nhà tạm lánh tại cộng đồng, Cơ sở trợ giúp nạn nhân bạo lực trên cơ sở giới, Trung tâm công tác xã hội cung cấp dịch vụ bình đẳng giới, Trường học an toàn, thân thiện không bạo lực, Thành phố an toàn, thân thiện với phụ nữ và trẻ em gái đã được triển khai thực hiện góp phần từng bước nâng cao nhận thức của cộng đồng, giảm thiểu nguy cơ và cải thiện chất lượng dịch vụ hỗ trợ nạn nhân bạo lực trên cơ sở giới. Tác động của các chương trình, mô hình có thể thấy được qua việc một số phụ nữ và trẻ em gái bị bạo lực tình dục thay vì cam chịu như trước đây đã dám lên tiếng tố cáo để các cơ quan chức năng vào cuộc điều tra, xử lý; cộng đồng cũng đã bày tỏ quan điểm ủng hộ người bị bạo lực và yêu cầu xử lý thích đáng người có hành vi bạo lực tình dục. Tuy nhiên, so với các dạng bạo lực khác, việc xử lý, can thiệp kịp thời các vụ việc bạo lực tình dục đối với phụ nữ và trẻ em gái cũng đang còn gặp phải khó khăn. Phụ nữ còn gặp khó khăn hơn khi tố cáo các vụ việc bị bạo lực tình dục cũng như tìm kiếm sự hỗ trợ, tư vấn kịp thời so với những vấn đề về bạo lực thể xác. Việc xử lý và can thiệp đôi lúc chưa kịp thời, chưa thỏa đáng đã gây ra sự bất bình trong dư luận và xã hội” – Thứ trưởng nêu thực trạng.
Các đại biểu thảo luận tại tọa đàm.
Tọa đàm này là cơ hội để các nhà quản lý, cán bộ làm chính sách, cơ quan thực hiện chính sách ở địa phương cùng nhìn lại những khoảng trống trong hệ thống pháp luật và cung cấp dịch vụ hỗ trợ cho người bị bạo lực (và cả người gây bạo lực) để tiếp tục nghiên cứu, đề xuất các chính sách thiết thực, xây dựng các dịch vụ hỗ trợ đáp ứng đúng nhu cầu của người bị bạo lực, người gây bạo lực nhằm hướng tới một xã hội tiến bộ và phát triển bền vững. Những khuyến nghị, bài học kinh nghiệm từ quốc tế sẽ là những gợi ý hữu ích cho Việt Nam trong xây dựng chính sách, pháp luật và các chương trình, đề án liên quan trong thời gian tới.
“Những mô hình tốt, các đại biểu tại các địa phương sẽ nêu, việc áp dụng mô hình sẽ phải phù hợp với văn hóa tại địa phương. Chúng ta có thể nêu 3-4 mô hình và 10 đến 15 kinh nghiệm để chúng ta áp dụng tại các địa phương. Để học tập các mô hình có hiệu quả. Từ đó chúng ta có thể nâng cao nhận thức ở trong cộng đồng và toàn xã hội và từ đó chúng ta có những khuyến nghị để thu hẹp khoảng trống trong pháp luật và dịch vụ hỗ trợ” – Thứ trưởng nhấn mạnh.
