Hơn 5.000 tấn bụi rơi xuống trái đất mỗi năm

Hàng năm, trái đất luôn “va” phải bụi từ các sao chổi và tiểu hành tinh tạt qua. Các hạt bụi liên hành tinh này đi qua bầu khí quyển của chúng ta và tạo ra các ngôi sao băng. Một số trong số chúng rơi xuống mặt đất dưới dạng các hạt vi mô.

Một dự án quốc tế được thực hiện trong gần 20 năm mới đây công bố, xác định được 5.200 tấn các vật thể siêu nhỏ này rơi xuống trái đất mỗi năm. Dự án được thực hiện bởi các nhà khoa học từ CNRS, Đại học Paris-Saclay và Bảo tàng Lịch sử tự nhiên quốc gia với sự hỗ trợ của Viện Địa cực Pháp.

Theo đó, các vật thể siêu nhỏ luôn “nhằm trúng” hành tinh của chúng ta để hạ cánh. Những hạt bụi liên hành tinh từ sao Chổi hoặc tiểu hành tinh rơi xuống là những hạt có kích thước từ vài phần mười đến phần trăm milimet đã đi qua bầu khí quyển và đến bề mặt Trái đất.

Sao chổi vốn được tạo thành từ bụi và băng. Chúng ở những khoảng cách xa, từ vành đai Kuiper đến vùng ngoài của hệ mặt trời. Khi chúng đến gần mặt trời, các sao chổi hoạt động thông qua sự thăng hoa của băng và giải phóng bụi sao chổi.

Còn tiểu hành tinh là thiên thể chủ yếu bằng đá có kích thước từ vài trăm mét đến vài kilômét. Phần lớn các thiên thể này nằm trong vành đai tiểu hành tinh giữa sao Hỏa và sao Mộc.

Để thu thập và phân tích những vi mô này, 6 cuộc thám hiểm do nhà nghiên cứu CNRS Jean Duprat dẫn đầu đã diễn ra trong suốt hai thập kỷ qua gần trạm Concordia Pháp -Ý (Dome C), nằm cách bờ biển Adélie Land 1.100 km, ở trung tâm của Nam Cực. Mái vòm C là một điểm thu thập lý tưởng do tỷ lệ tuyết tích tụ thấp và gần như không có bụi trên cạn.

Những cuộc thám hiểm này đã thu thập đủ các hạt ngoài trái đất (có kích thước từ 30 đến 200 micromet) để đo thông lượng hàng năm của chúng, tương ứng với khối lượng được bồi tụ trên trái đất trên mỗi mét vuông mỗi năm.

Nếu các kết quả này được áp dụng cho toàn bộ hành tinh, tổng lưu lượng hàng năm của các hạt vi mô tương ứng với 5.200 tấn mỗi năm. Đây là nguồn gốc chính của vật chất ngoài trái đất trên hành tinh của chúng ta, vượt xa các vật thể lớn hơn như thiên thạch - chỉ với lưu lượng ít hơn 10 tấn mỗi năm.

So sánh lưu lượng của các vi thiên thạch với các dự đoán lý thuyết xác nhận rằng hầu hết các vi thiên thạch có thể đến từ sao Chổi (80%) và phần còn lại từ các tiểu hành tinh. Nghiên cứu này mới được đăng trên tạp chí Earth & Planetary Science Letters.

Ly Phương