Hơn 10.600 ha lúa nhiễm đạo ôn ở Hà Tĩnh: Chưa rõ trách nhiệm của ai?

Nông dân Hà Tĩnh nhận “quả đắng” khi có gần 9.000 ha lúa Thiên Ưu 8 nhiễm bệnh đạo ôn.

Số liệu báo cáo của Sở NN&PTNT Hà Tĩnh cho thấy, tính tới thời điểm này có 10.636ha lúa bị nhiễm bệnh đạo ôn, trong đó chủ yếu tập trung vào giống lúa Thiên Ưu 8. Hiện UBND tỉnh Hà Tĩnh đang “cầu cứu” Bộ NN&PTNT vào cuộc hỗ trợ. Về việc này, ông Lê Đình Sơn - Bí thư Tỉnh ủy Hà Tĩnh yêu cầu các địa phương phải làm rõ trách nhiệm.

Chủ động và quyết liệt?

Theo báo cáo của Sở NN&PTNT Hà Tĩnh, ngày 13/2, bệnh đạo ôn xuất hiện và gây hại trên một số giống lúa ở giai đoạn bén rễ, hồi xanh trên diện tích 3,6ha. Đến cuối tháng 3/2017, số diện tích nhiễm đạo ôn tăng lên 2.024ha. Tuy nhiên, toàn bộ số diện tích này đã được phòng trừ kịp thời.

Ngoài ra, ngành chức năng tỉnh Hà Tĩnh còn tiến hành phun phòng bệnh cho khoảng hơn 1.000ha diện tích vùng phụ cận có nguy cơ bị lây nhiễm bệnh.

Ông Nguyễn Tuấn Thanh- Phó Giám đốc Sở NN&PTNT Hà Tĩnh cho rằng: Việc phun thuốc phòng trừ đạo ôn lá là hoàn toàn chủ động và quyết liệt, chỉ riêng huyện Nghi Xuân làm chưa thực hiện triệt để!

Song, cũng theo báo cáo của Sở NN&PTNT Hà Tĩnh, do diện tích nhiễm bệnh đạo ôn lá cao, tạo nguồn bệnh sẵn có trên đồng ruộng đúng vào thời kỳ lúa làm đòng nên đã ảnh hưởng đến thời kỳ trổ bông rất nghiêm trọng.

Cụ thể, đến ngày 15/5, toàn tỉnh Hà Tĩnh có 10.636 ha lúa nhiễm bệnh đạo ôn cổ bông, trong đó riêng giống Thiên Ưu 8 chiếm tới 8.935,9 ha (84,1%)… Điều đáng nói là trước đó ít ngày (7/5), theo số liệu thống kê do CCTT Hà Tĩnh cung cấp thì diện tích lúa bị nhiễm bệnh đạo ôn mới chỉ có 5.291ha, trong đó có 1.000 ha bị nhiễm nặng?

Ngành nông nghiệp Hà Tĩnh khẳng định: Thiên Ưu 8 là giống lúa chủ lực trong vụ Xuân 2017 ở địa phương, trong tổng số hơn 58 nghìn ha diện tích gieo cấy thì Thiên Ưu 8 chiếm hơn 18 nghìn ha (31,2% diện tích).

Giống lúa này bị đạo ôn “ăn” nhiều nhất, giống được CCTT Hà Tĩnh công nhận là giống cây trồng nông nghiệp mới từ năm 2015. Trước thông tin cho rằng nguyên nhân bệnh đạo ôn do giống, ông Thanh phủ nhận: “Bệnh do nấm gây ra, không phải do giống. Mấy năm nay Thiên Ưu 8 là giống tốt, bản thân nó cũng là nạn nhân bị nhiễm bệnh chứ không phải nguồn gây ra bệnh. Mất vụ này rất đau, đau vì không chỉ dân thiệt hại mà còn ảnh hưởng đến cơ cấu giống”.

Đừng đổ lỗi cho thời tiết

Trước sự việc trên, đích danh ông Lê Đình Sơn- Bí thư Tỉnh ủy Hà Tĩnh đã phải triệu tập cuộc họp khẩn với các địa phương và ngành liên quan vào sáng 14/5.

Tại cuộc họp này, hầu hết ý kiến của lãnh đạo các huyện và ngành NN&PTNT đều nhấn mạnh nguyên nhân khiến bệnh đạo ôn cổ bông bùng phát trên diện rộng là do thời tiết bất thường và diễn biến khó lường.

Riêng đối với giống Thiên Ưu 8 năm nay khá… “mẫn cảm” với bệnh dịch! Tuy nhiên, ông Lê Đình Sơn có quan điểm khác: “Thời tiết năm nào cũng na ná nhau, không phải khác hoàn toàn nên đừng đổ do thời tiết cả”.

Trong cuộc họp khẩn, Bí thư Tỉnh ủy Hà Tĩnh yêu cầu các địa phương phải làm rõ trách nhiệm trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo phòng chống dịch bệnh. “Các anh làm đề án sản xuất cho vui, triển khai xong là xong. Giống về bao nhiêu, dân bỏ ra bao nhiêu, anh không nắm được thì chỉ đạo ở đâu. Công tác theo dõi dịch bệnh, dịch hại quá sơ sài. Dịch bệnh như vậy nhưng không có văn bản nào tham mưu tỉnh, UBND tỉnh cũng không có chỉ đạo. Đừng vội đổ lỗi cho nông dân chán ruộng, nếu dân chán tại sao ruộng khác vẫn tốt”, ông Sơn gay gắt.

Tuy nhiên hầu hết ý kiến phát biểu của các đại biểu tại hội nghị đều không đả động gì đến phần trách nhiệm.

Về trách nhiệm của ngành, ông Nguyễn Tuấn Thanh nói: “Phải khẳng định, trong nông nghiệp, việc dự báo đối với dịch bệnh là rất khó, trong khi ngày 17/3, Sở NN&PTNT đã triệu tập cuộc họp toàn tỉnh đề bàn phương án đối phó với dịch bệnh, nhất là bệnh đạo ôn nhưng thực tế, sự việc năm nay rất khó lường.

Đối với đạo ôn không nhìn thấy bào tử gây bệnh bằng mắt thường, khi phát hiện bệnh thì đã trở thành hậu họa. Bệnh đạo ôn chỉ có phòng, không có trừ”. Được biết, vụ Hè Thu năm nay, Hà Tĩnh sẽ tiếp tục cơ cấu giống Thiên Ưu 8 là giống lúa chủ lực.

Ông Đặng Ngọc Sơn - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hà Tĩnh vừa ký văn bản gửi Bộ NN&PTNT đề nghị hỗ trợ khắc phục thiệt hại do bệnh đạo ôn cổ bông gây hại trên lúa vụ Xuân 2017.

Công văn nêu: “UBND tỉnh kính đề nghị Bộ NN&PTNT chỉ đạo các cơ quan chuyên môn trực thuộc bộ giúp đỡ Hà Tĩnh trong việc xác định nguyên nhân gây bệnh đạo ôn cổ bông phát sinh hại lúa trên diện rộng vụ xuân năm 2017; giúp đỡ các cơ quan chuyên môn của tỉnh định hướng sản xuất trong thời gian tới; phối hợp đánh giá mức độ thiệt hại do bệnh đạo ôn cổ bông gây ra, xem xét các chính sách, nguồn lực hỗ trợ tỉnh giúp đỡ nông dân bị thiệt hại, đảm bảo lương thực, ổn định cuộc sống cho người dân”...