Hollywood sẽ chịu ảnh hưởng ra sao từ kết quả bầu cử tổng thống Mỹ?

Tạp chí Variety đưa ra dự đoán ngành công nghiệp giải trí Mỹ sẽ có những đổi thay đáng kể sau cuộc bầu cử tổng thống Mỹ năm 2020.

Nếu Joe Biden thắng cử, các công ty nhiều khả năng có cơ hội tiếp cận những gói kích thích kinh tế giá trị lớn hơn, cũng như các biện pháp tích cực hơn để đương đầu với đại dịch. Họ cũng có thể phải đương đầu mức thuế cao hơn, cũng như một số quy định chống độc quyền nghiêm ngặt.

Tổng thống đương nhiệm Donald Trump chưa đưa ra bất cứ chi tiết nào về chương trình nghị sự trong nhiệm kỳ thứ hai nếu tái đắc cử, nhưng nhiều khả năng nó cũng bao gồm những điều tương tự.

Đại dịch Covid-19 là vấn đề trung tâm

Nhiều tháng qua, Hollywood đang hồi phục một cách chậm chạp. Việc tái khởi động các dự án bị đình trệ không diễn ra suôn sẻ và tiêu tốn khoản kinh phí khổng lồ.

Số lượng phim điện ảnh và các dự án truyền hình đang sản xuất bị cắt giảm một nửa so với trước dịch. Các biện pháp an toàn mới, từ xét nghiệm virus cho tới vệ sinh sát trùng, đã khiến chi phí làm phim tăng lên từ 10% đến 20%.

Universal đã chi hơn 3 triệu USD cho việc xét nghiệm Covid-19 trên phim trường Jurassic World: Dominion trong tháng 9. Ảnh: Universal.

Các nhà sản xuất hy vọng chính quyền được lãnh đạo bởi Joe Biden sẽ đưa ra những biện pháp kiểm soát hữu hiệu hơn tốc độ lây lan của dịch Covid-19 so với những gì Donald Trump đang làm.

“Nếu Biden chiến thắng, tôi có cảm giác mọi nguồn lực liên bang sẽ được tập trung vào việc kiểm soát đại dịch”, Arshi Siddiqui, cộng sự mảng luật và chính sách công tại Akin Gump, nhận định trên Variety.

Các hãng phim, cũng như nhà làm phim, đang trông mong vào giải pháp mới thay vì các biện pháp bảo vệ mang tính cá nhân trước đại dịch. Một vài người hy vọng chính quyền liên bang sẽ ban hành chính sách mới cho phép họ nhận bảo hiểm trong thời gian đại dịch.

“Chi phí đang tăng lên từng ngày và các công ty sản xuất cần sự hỗ trợ ở cấp độ liên bang để phục hồi và lấy lại đà tăng trưởng”, Alissa Miller, luật sư lĩnh vực truyền thông và giải trí tại Akin Group, nhận xét.

Cứu trợ hay không cứu trợ?

Hệ thống rạp chiếu phim tại Mỹ vẫn đang “chết lâm sàng” khi nhiều tựa phim bom tấn liên tiếp lùi lịch chiếu. Thời gian qua, Hiệp hội Các chủ sở hữu rạp chiếu phim nước Mỹ đã vận động cho đạo luật RESTART.

Đạo luật này nếu đi vào hoạt động sẽ bơm hàng trăm tỷ USD cho các ngành công nghiệp chịu thiệt hại nặng nề vì dịch bệnh như một phần của gói kích thích lớn hơn.

Nhưng gói cứu trợ và đạo luật RESTART không cứu được các rạp chiếu phim. Bộ trưởng Ngân khố Mỹ Steven Mnuchin và Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi đã dành nhiều tuần thương thuyết, nhưng Thượng viện Cộng hòa vẫn không thông qua dự luật. Dự đoán sẽ không có biện pháp nào được đưa ra cho tới tháng 1/2021.

Hiệp hội Các chủ sở hữu rạp chiếu phim nước Mỹ đang ủng hộ dự luật Save Our Stages - biện pháp trị giá 15 tỷ USD được đề xuất bởi ngành tổ chức sự kiện. Dự luật có thể giúp những công ty có quy mô dưới 500 nhân viên được nhận hỗ trợ từ chính phủ, nhưng không mang nhiều tác động tới những chuỗi rạp lớn hơn hay công ty giao dịch đại chúng.

“Các giải pháp được đề xuất tại quốc hội đang tập trung vào doanh nghiệp nhỏ. Các công ty lớn hơn cũng gặp nhiều khó khăn, nhưng chúng ta chưa tìm được giải pháp cho vấn đề của họ”, Esther Baruh, Giám đốc phụ trách quan hệ chính phủ của Hiệp hội Các chủ sở hữu rạp chiếu phim nước Mỹ, cho biết.

Nếu đảng Dân chủ nắm chiến thắng tại Thượng viện, các công ty có thể hy vọng vào một gói cứu trợ lớn hơn so với viễn cảnh đảng Cộng hòa tiếp tục nắm quyền. Nhưng các doanh nghiệp chiếu phim luôn sẵn sàng làm việc với đại diện đến từ cả hai bên.

“Đây không phải vấn đề về đảng phái. Đây là vấn đề tìm cách cứu lấy các rạp chiếu phim”, Baruh cho biết.

Thuế doanh nghiệp cao hơn?

Joe Biden cam kết hủy bỏ phần lớn cải cách thuế năm 2017 của Donald Trump - chính sách đã hạ mức thuế doanh nghiệp từ 35% xuống còn 21%. Thay đổi này từng giúp các công ty giải trí lớn tiết kiệm được hàng tỷ USD. Biden có thể nâng thuế doanh nghiệp trở lại mức 28%.

Vị chính khách cũng ấp ủ kế hoạch nâng mức thuế đối với những doanh nghiệp như Amazon hay Netflix - các ông lớn của ngành giải trí bị tố cáo chỉ nộp rất ít hoặc không nộp thuế thu nhập liên bang dù thu về lợi nhuận khổng lồ từ các dịch vụ trực tuyến.

Đề xuất của Biden sẽ đánh thuế tối thiểu 15% đối với thu nhập trước thuế. Điều này đồng nghĩa các doanh nghiệp sẽ không thể xin miễn giảm thuế bằng cách liệt kê các khoản nợ hay khấu trừ.

Matt Gardner, nghiên cứu sinh cao cấp tại Viện Chính sách Kinh tế và Thuế, giải thích rằng khoản tiền thuế mà hai doanh nghiệp phải nộp theo cách tính hiện tại sẽ ít hơn đáng kể so với theo cách tính dựa trên thu nhập trước thuế.

Biden cũng có thể tăng mức thuế đánh vào các nguồn thu từ nước ngoài của các công ty, nhắm vào những tập đoàn giải trí chủ yếu kiếm tiền từ phòng vé quốc tế.

Các doanh nghiệp kinh doanh nền tảng video trực tuyến như Netflix hay Amazon có thể sẽ phải chịu mức thuế cao hơn sau cuộc bầu cử năm nay. Ảnh: Netflix.

Trong khi đó, chính sách thuế hiện tại của Trump ít nhiều mang lại cho ngành công nghiệp điện ảnh và truyền hình những lợi ích đặc biệt như khả năng khấu trừ toàn bộ chi phí sản xuất khi phát hành.

Tuy nhiên, nếu Joe Biden đắc cử, những thay đổi về chính sách thuế có thể không phải ưu tiên hàng đầu của vị chính trị gia và chính quyền mới. Ưu tiên hàng đầu của họ sẽ là ngăn chặn sự lây lan của dịch bệnh và phục hồi nền kinh thế thay vì nâng thuế.

Sáp nhập và độc quyền

Nếu Donald Trump tái đắc cử, vị tổng thống sẽ tiếp tục sử dụng chống độc quyền như vũ khí trong cuộc đối đầu với Thung lũng Silicon và Quyền lực thứ tư. Trump thường chỉ phản ứng thân thiện hơn với những thương vụ sáp nhập hay hoạt động mua bán doanh nghiệp nếu chúng có liên quan đến một người bạn hay phe cánh ủng hộ mình.

Chẳng hạn, Trump từng ca ngợi việc Rupert Murdoch bán 21st Century Fox cho Disney sẽ tạo ra thêm nhiều việc làm hơn, trong khi thực tế hoàn toàn trái ngược. Ông dành nhiều sự quan tâm cho vấn đề độc quyền khi liên minh giữa các doanh nghiệp gây khó khăn cho công việc của bản thân.

Việc Time Warner được bán lại cho AT&T đã vấp phải sự phản đối của Bộ Tư pháp, chủ yếu do quyền sở hữu của Time Warner với hãng tin CNN.

Chính quyền của Joe Biden có thể sẽ cho phép các công ty truyền thông và giải trí liên kết cùng một danh sách những điều kiện sáp nhập cụ thể. Trong quá khứ, dưới thời Obama, Nhà Trắng đã áp đặt các điều kiện sáp nhập với Comcast khi hãng này mua lại NBCUniversal.

Sanjukta Paul, trợ lý giáo sư luật tại Wayne State University, cho biết: “Ở vị trí tổng thống, Joe Biden sẽ cân nhắc kỹ lưỡng các giao dịch sáp nhập hơn những gì chính quyền Trump đang làm. Nhưng xét cho cùng, vẫn chưa thể nói trước được điều gì. Mọi thứ sẽ phụ thuộc vào việc ai là người tham gia vào Ủy ban Thương mại Liên bang và quan điểm, cũng như suy nghĩ của họ tiến bộ tới đâu”.

Mối đe dọa từ Trung Quốc

Cả Joe Biden và Donald Trump đều lựa chọn phương án ngoại giao cứng rắn với Trung Quốc. Căng thẳng có thể tiếp tục gia tăng giữa hai quốc gia.

Truyền thông quốc tế dấy lên những câu hỏi về chính sách hạn chế của Mỹ đối với ứng dụng mạng xã hội TikTok từ Trung Quốc hay mức thuế rất nặng áp dụng với hàng hóa và dịch vụ mà những ông trùm công nghệ cần để sản xuất điện thoại thông minh và máy tính.

Người Trung Quốc nghi ngờ tính chân thực của các yếu tố văn hóa nước mình được Hollywood đưa lên màn ảnh. Ảnh: Disney.

Caroline Brown, cộng sự mảng thương mại quốc tế và an ninh quốc gia tại Crowell & Moring, Washington D.C., nhận xét kết quả cuộc bầu cử tới đây sẽ không thay đổi sâu sắc tình trạng mối quan hệ thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc. Hai quốc gia đang tiến gần đến bờ vực của một cuộc chiến tranh lạnh trên lĩnh vực trao đổi thương mại và công nghệ.

Đây là một tin xấu với các hãng phim, những người vốn đang chờ đợi một thỏa thuận mới với Trung Quốc về số lượng phim Hollywood có thể phát hành tại thị trường điện ảnh lớn thứ hai thế giới. Thỏa thuận hạn ngạch phim giữa Hollywood và Trung Quốc từng được kỳ vọng sẽ ký kết thành công năm 2017, nhưng tới nay vẫn còn dang dở.

Ngành công nghiệp điện ảnh nội địa của Trung Quốc đang phát triển nở rộ, với những tác phẩm bom tấn đủ sức lấn át các bộ phim ngoại. Trên thực tế, tại những rạp chiếu phim mới được xây dựng ở các thành phố nhỏ của Trung Quốc, người dân yêu thích phim nội địa hơn các tác phẩm Hollywood.

“Thị trường nội địa Trung Quốc đã có những đổi thay chóng mặt. Họ đã học được nhiều chiêu trò của Hollywood và áp dụng nó vào tác phẩm của mình. Cùng lúc, những bộ phim được Hollywood ‘đo ni đóng giày’ cho thị trường Trung Quốc như Mulan đã thất bại khi phát hành tại thị trường này.

Nguyên nhân là khán giả bản địa hoài nghi về tính chân thực của các yếu tố văn hóa Trung Quốc được Hollywood đưa lên màn ảnh”, Stanley Rosen, giáo sư khoa học chính trị tại USC chuyên về mảng Trung Quốc, chia sẻ.

Anh Phan