Hơi thở thế kỷ 20 trong cuốn sách về The Beatles

Ngày 8/12 hàng năm, cộng động yêu nhạc The Beatles thường tưởng nhớ tới John Lennon - thành viên ban nhạc huyền thoại. Năm nay, ngoài đêm nhạc, những người yêu The Beatles đón nhận một cuốn sách về ban nhạc nổi tiếng của thế kỷ 20.

Cuốn Shout! The Beatles: Hơi thở thời đại của thế kỷ 20 của tác giả Philip Norman, Hiền Trang dịch do công ty sách Sống liên kết nhà xuất bản Dân trí phát hành.

Cuốn sách được ra mắt tối 8/12 tại Hà Nội, trong một không gian ngập tràn âm nhạc và sự ngưỡng mộ dành cho ban nhạc The Beatles.

Sách gối đầu giường về The Beatles

Theo Cao Xuân Thành, một người hâm mộ The Beatles, cuốn sách đầu tiên viết về ban nhạc huyền thoại này là Love Me Do! The Beatles’ Progress xuất bản năm 1964. Kể từ đó đến nay, có hàng nghìn cuốn sách ra đời viết về ban nhạc, hoặc các nghệ sĩ thành viên của ban; với nhiều thể loại: Sách tiểu sử, sách để trưng bày, sách ảnh, biên niên sử, những cuốn sách ăn theo…

Dịch giả Hiền Trang nói có hàng nghìn cuốn sách về The Beatles, cuốn nào khi ra mắt cũng đều có lời quảng bá “chứa đựng chi tiết chưa từng tiết lộ”. Nhưng cuốn Shout! là ấn bản cung cấp nhiều thông tin, luôn bán chạy trong gần 40 năm qua. Shout! được ra mắt tháng 4/1981, trở thành sách bán chạy nhất ở Anh, Mỹ và được chuyển ngữ sang nhiều thứ tiếng khác. Đến nay cuốn sách đã bán được hơn 1 triệu bản.

Sách Shout!. Ảnh: Sống.

Trong vô số cuốn tiểu sử về đời tư của The Beatles, chỉ có khoảng hơn chục cuốn sách giành được sự công nhận rộng rãi. Và cuốn sách Shout! - The Beatles: Hơi thở thời đại của thế kỷ 20 là một cuốn sách như vậy.

Tác giả Philip Norman (sinh năm 1943) là một tiểu thuyết gia, nhà báo, nhà viết kịch người Anh. Ông là chủ bút của một trong những trang phụ bản in màu thời thượng nhất London trước đây, và bắt đầu phỏng vấn The Beatles từ những năm 1965.

Khi quyết định thực hiện cuốn sách, Norman đưa ra nguyên tắc là không tin điều mình từng đọc, những huyền thoại mà người ta nói đến sáo mòn về ban nhạc. Bởi vậy, công việc của ông có phần giống một phóng viên điều tra khi chắp nối câu chuyện từ những mảnh nhỏ nhằm tái hiện thời đại mà The Beatles đã sống.

Ngoài tiếp cận các thành viên ban nhạc, Norman cũng phỏng vấn những nhân vật hậu trường. Đó là George Martin - nhà sản xuất thu âm của The Beatles, là DJ của câu lạc bộ The Cavern Club - người đã cho ban nhạc những lời khuyên đầu tiên về việc biểu diễn trên sân khấu; là Pete Best - tay trống đã bị sa thải, là Mimi Smith - người bác đồng thời là người bảo trợ ấu thơ của John; là Michael McCartney - em trai của Paul...

Tác giả di chuyển tới Hamburg để khám phá những quán rượu chui và câu lạc bộ thoát y nơi The Beatles đã chạm ngõ với việc trở thành nghệ sĩ biểu diễn.

Cuốn Shout! - The Beatles: Hơi thở thời đại của thế kỉ 20 viết về ban nhạc The Beatles từ những ngày đầu mơ mộng, đến đỉnh cao của vinh quang; giai đoạn thoái trào với nhiều thông tin, sự kiện thú vị.

Ông Cao Xuân Thành cho rằng Shout! - The Beatles: Hơi thở thời đại của thế kỷ 20 là “sách gối đầu giường, cuốn sách không thể thiếu về ban nhạc huyền thoại thế kỷ 20”.

Các thành viên The Beatles: Paul McCartney, Ringo Starr, John Lennon và George Harrison ở Anh năm 1964. Ảnh: Getty Images.

Tôi “ngoạm” lấy từng câu chữ của sách

Trong buổi tưởng nhớ John Lennon và ra mắt sách Shout! - The Beatles: Hơi thở thời đại của thế kỷ 20, ông Nguyễn Hoàng Phương, thành viên ban nhạc Desire (ban nhạc thường cover những bản hit của The Beatles) chia sẻ sự xúc động khi đọc cuốn sách.

Ông Phương kể nhiều năm trước, ông là kiến trúc sư tham gia cải tạo thư viện Hà Nội. Trong lúc dọn sách ở thư viện, ông nhìn thấy một cuốn sách mang tên Shout!, nhưng không thể đọc được vì sách viết bằng tiếng Anh, mà ông thì học tiếng Nga. “Tuy vậy, tôi vẫn tìm cách để có thể mang được cuốn sách về The Beatles về nhà. Tôi đã ‘tán” cô thủ thư để có cơ hội chạm vào sách”, ông Phương kể.

“Mang được sách về, tôi thất vọng vì sách dày, mà toàn chữ là chữ, rất ít ảnh. Tôi không đọc được sách. Bởi vậy khi có phiên bản tiếng Việt, tôi đã dành cả buổi chiều để đọc. Nói đúng hơn là tôi ‘ngoạm’ lấy sách”, ông Phương nói.

Bản thân dịch giả Hiền Trang cũng là người hâm mộ The Beatles. Bởi vậy, với Hiền Trang, việc dịch cuốn sách này là “một lời đề nghị không thể từ chối”. Điều đó giúp cô giữ sự say mê trong quá trình chuyển ngữ cuốn sách dày 500 trang (dịch sang tiếng Việt khoảng 700 trang).

“Tôi quá yêu ban nhạc này. Tôi muốn dịch cuốn sách này bởi thực tế tại Việt Nam rất thiếu một cuốn sách thực thụ về The Beatles. Dù đã có sách do tác giả Việt viết, nhưng sách hoặc chưa thành hệ thống, hoặc tác giả chưa có điều kiện tiếp xúc ban nhạc và người liên quan như đối với tác giả và nội dung sách Shout!”, Hiền Trang nói.

Từ trái qua: Bà Đào Quế Anh, dịch giả Hiền Trang, ông Nguyễn Hoàng Phương, bình luận viên Quang Huy tại buổi ra mắt sách Shout!. Ảnh: Sống.

Bà Đào Quế Anh - Giám đốc công ty sách Sống - nói đơn vị bà làm cuốn sách về The Beatles không chỉ bởi âm nhạc, mà còn vì thông điệp chuyển tải qua tác phẩm rất phong phú.

“Năm 2011, khi chúng tôi làm cuốn Những kẻ xuất chúng, tôi đã chạm phải The Beatles ở quy tắc 10.000 giờ: Mỗi người muốn chiếm lĩnh đỉnh cao, không thoát khỏi quy tắc 10.000 giờ ấy. The Beatles đã chơi nhạc miệt mài, chơi rất nhiều với thù lao nhỏ nhoi cho đến ngày họ trở thành huyền thoại”, bà Quế Anh nói. Đó là một trong những lý do khiến công ty Sống thực hiện cuốn sách.

Ông Nguyễn Cảnh Bình - Chủ tịch Hội đồng quản trị công ty sách Alpha - cho rằng âm nhạc của The Beatles không chỉ là thanh nhạc, mà nó là đời sống. “Thế hệ chúng tôi tiếp cận với The Beatles như biết tới một làn gió mới. Nó cho chúng tôi thấy âm nhạc không chỉ có những hào hùng ngợi ca như nhạc đỏ, những mượt mà đèm đẹp như nhạc xanh. Âm nhạc The Beatles nói rằng chúng ta phải sống có tính cách, có biểu hiện, ghét, yêu, giận dỗi, bất bình…”, ông Nguyễn Cảnh Bình nói.

Bởi vậy cuốn Shout! - The Beatles: Hơi thở thời đại của thế kỷ 20 được làm như món quà kỷ niệm gửi tới một thế hệ. "Cuốn sách được chọn để mở đầu cho tủ sách Âm nhạc, như một thông điệp rằng cuộc sống này quá phong phú, và ta có nhiều bầu trời để sống, thể hiện. Làng xuất bản chúng tôi không chỉ làm những cuốn ngôn tình, sách kỹ năng… để làm giàu, mà còn có những cuốn về hội họa, âm nhạc đa dạng nữa”, ông Nguyễn Cảnh Bình nói.

Bình luận viên Quang Huy là người yêu nhạc The Beatles. Anh nói âm nhạc The Beatles được yêu mến không chỉ bởi nó mang hơi thở thế kỷ 20, mà còn nói lên tinh thần tuổi trẻ.

“Tuổi trẻ phải có điều gì đó khám phá, tìm tòi, dâng hiến, đừng tiếc nuối cho việc mình đã làm. Khi mình đã sống, yêu công việc của mình, làm việc với tất cả điều thiện lành, dâng hiến, không cần nhiều tính toán, thì sau này mình không có gì phải tiếc nuối. Âm nhạc The Beatles tiêu biểu cho tuổi trẻ sẵn sàng tìm tòi, phá cách, miễn là mình hướng đến điều tốt đẹp”, bình luận viên Quang Huy nói.

Tần Tần